Çdo vit bota rritet me 83 milionë njerëz. Pikërisht tani, në tokë jetojnë rreth 7.6 miliardë njerëz, ndërsa deri në vitin 2050, do të jenë pothuasje 10 miliardë.
Por, trendet e popullsisë janë tepër të pabarabarta – disa vende po zgjerohen me shpejtësi, të tjera rrudhen.
Çdo skenar sjell sfidat e veta për qeveritë. Vendet popullsia e të cilave po bie duhet të mendojnë sesi të mbështesin të moshuarit kur ka më pak punonjës të rinj për të shtuar fondet qeveritare. Vendet me një popullsi të re në lulëzim duhet të menaxhojnë mënyrën sesi të ushqejnë këta njerëz dhe t’i pajisin me arsimim dhe kujdes shëndetësor.
Janë tre faktorë madhorë që ndikojnë popullsinë. Fertiliteti apo pjelloria është faktori kryesor, ndjekur nga vdekshmëria dhe më pas migracioni.
Më poshtë renditen disa fakte kryesore kyçe për popullsinë e botës marrë nga raporti më i fundit i OKB-së për Popullsinë.
Deri në vitin 2024, India do të tejkalojë Kinën si vendi me popullsinë më të madhe në botë. Kina ka aktualisht 1.4 miliardë banorë, ndjekur nga afër prej Indisë me 1.3 miliardë. Së bashku, ato përbëjnë 37 për qind të popullsisë së botës.
Nigeria ka rritjen më të shpejtë të popullsisë në botë. Nigeria është aktualisht në vendin e shtatë të listës së vendeve më të populluara, por përpara 2050-ës do të zërë vendin e tretë, duke tejkaluar Shtetet e Bashkuara.
Fertiliteti ka rënë në të gjithë botën. Që prej vitit 1960, niveli i lindjeve në shkallë globale ka rënë në një mesatare prej 2.5 lindjesh për grua. Sidoqoftë, mesatarja përbëhet nga shifra shumë të ndryshme nga njëra-tjetra: në Afrikë është 4.7 lindje për grua, ndërsa në Europë vetëm 1.6.
Gjysma e rritjes së popullsisë ndodh në 9 vende. Nga viti 2017 deri në vitin 2050, India, Nigeria, Republika Demokratike e Kongos, Pakistani, Etiopia, Tanzania, Shtetet e Bashkuara të Amerikës, Uganda dhe Indonezia do të kontribuojnë pjesën më të madhe të rritjes së popullsisë globale. Kjo do të thotë se popullsia e Afrikës pritet gati të dyfishohet nga tani deri në vitin 2050.
Popullsia e Europës do të tkurret. Kjo do të thotë se kur fertiliteti bie poshtë 2 lindje për grua, konsiderohet “zëvendësim i pamjaftueshëm”. Një gjë e tillë kupton që nuk lindin mjaftueshëm foshnje për të zëvendësuar popullsinë e prindërve të tyre. Kjo është duke ndodhur aktualisht në Europë.
Pothuajse gjysma e popullsisë së botës jeton në vende me fertilitet të ulët. Midis viteve 2010-2015, 46 për qind e popullsisë së botës jetonte në 83 vende ku niveli i fertilitetit ishte më i ulët sesa pragu prej 2.1.
Bota po plaket.
Një numër gjithnjë e më i madh njerëzish po jetojnë deri në moshë të thyer. Në vitin 1950, kishte shumë më tepër të rinj sesa të vjetër. Në vitin 2017, ka shumë më pak të rinj dhe shumë më tepër të moshuar. Deri në 2050-ën, numrat do të barazohen.
Njerëzit jetojnë më gjatë. Në tërësi, jetëgjatësia e njerëzve po rritet. Në nivel global, jetëgjatësia u rrit me gati 4 vjet, ose nga 67 në 71 vjeç, midis viteve 2000-2015.
Projektohet që jetëgjatësia të rritet deri në 77 vjeç në periudhën midis viteve 2045-2050 e madje në 83 vjeç në periudhën midis viteve 2095-2100.
Diferencat do të bëhen më pak të dukshme. Jetëgjatësia në Afrikë ishte 60 vjeç midis viteve 2000-2015, krahasuar me 79 në Amerikën Veriore. Por pritshmëria për jetëgjatësinë po rritet më shpejt në Afrikë sesa në Europë, kështu që diferenca në këtë drejtim pritet të shkurtohet në mënyrë domethënëse deri në vitin 2050.
Afrika ka ende një popullsi relativisht të re, gjë që nuk mund të thuhet për Europën. Në vitin 2017, 60 për qind e popullsisë afrikane është nën moshën 25 vjeç, vetëm 5 për qind janë 60 apo më shumë. Në Europë, vetëm një çerek i popullsisë është nën 25 vjeç. Një çerek tjetër janë 60 ose më shumë.
Rrjeta e emigracionit po bie. Midis viteve 1950 dhe 2015, në Europë, Amerikën Veriore dhe Oqeani kishte më shumë njerëz që mbërrinin si emigrantë sesa që emigronin jashtë. Afrika, Azia, Amerika Latine dhe Karaibet kanë më shumë njerëz që largohen sesa hyjnë.
Migrimi kulmoi në vitet 2005-2010 me 4.5 milionë njerëz çdo vit që lëviznin midis rajoneve më të mëdha të botës. Midis viteve 2010 dhe 2015, shifra ishte 3.2 milionë.
Për vendet me fertilitet të ulët, migrimi mund të jetë rruga e vetme për të shmangur rënien e popullsisë.
Një nga arsyet që mbahen të dhëna të detajuara për popullsinë është edhe zbatimi i politikave dhe nismave për përballjen e sfidave të mëdha.
Përgatiti: Juli Prifti – /tesheshi.com/
