Sekretari i përgjithshëm i NATO-s lëshoi një paralajmërim dramatik ndaj presidentit të zgjedhur të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Donald Trump: “Ndarja nuk është një opcion, as për Europën e as për Shtetet e Bashkuara”.
Duke shkruar ekskluzivisht për “Observer”, lideri i aleancës ushtarake perëndimore, Jens Stoltenberg, pretendon se perëndimi përballet me sfidat ushtarake më të mëdha të një brezi.
Në mesazh, ai me qëllim rikujton gjakun e derdhur nga aleatët e NATO-s pasi ata u erdhën në ndihmë Shteteve të Bashkuara pas sulmeve të 11 shtatorit dhe paralajmëroi se, më shumë sesa thellimi i diferencave midis 28 vendeve anëtare, tashmë është koha të “ushqehet ccfarë bashkon nën “lidershipin e fuqishëm amerikan”.
Në muajt e fushatës përpara zgjedhjeve, Trump e përshkroi NATO-n si të vjetëruar dhe ngriti dyshime nëse Amerika nën drejtimin e tij do të vinte në ndihmë të ndonjë aleati të aleancës në rast se sulmohej.
Stoltenberg shkruan: “Ne përballemi me sfidat më të mëdha për sigurinë tonë në një brez. Kjo nuk është koha për të vënë në dyshim vlerën e partneritetit tonë midis Europës dhe Shteteve të Bashkuara.
Hera e vetme që NATO ka aktivizuar klauzolën e vetëmbrojtjes – ‘që një sulm mbi një vend të saj është sulm mbi të gjitha vendet anëtare’ – ishte kur pas sulmit terrorist të 11 shtatorit në Shtetet e Bashkuara. Kjo është më shumë se një simbol. NATO shkoi më tej duke u ngarkuar me operacione në Afganistan. Qindra mijëra ushtarë europianë kanë shërbyer në Afganistan prej asaj kohe. Dhe më shumë se 1 mijë ushtarë kanë paguar me ccmimin më të lartë në një operacion që ishte përgjigje e drejtpërdrejtë e një sulmi ndaj Shteteve të Bashkuara”.
Stoltenberg, ish-kryeministër i Norvegjisë, pranon se aleatët e Amerikës në NATO duhet të rrisin kontributet e tyre, një kërkesë e bërë nga Trump gjatë fushatës presidenciale. Amerika llogaritet të japë 70 për qind të shpenzimeve të NATO-s.
Por, kreu i NATO-s shkruan: “Natyrisht, ne kemi ndryshimet tona. Por liderët në të dyja anët e Atlantikut, dhe në të gjithë spektrin politik, kanë njohur gjithnjë lidhjet unike që na bashkojnë. Historia jonë krenare është një nga sfidat që e kemi përballuar së bashku.
Është shumë e lehtë t’i marrësh për të mirëqëna liritë, sigurinë dhe prosperitetin që ne shijojmë. Në këto kohë të pasigurta, ne kemi nevojë për një lidership të fortë amerikan dhe kemi nevojë që europianët t’i vënë shpatullat pjesës së tyre të barrës. Por mbi të gjitha kemi nevojë të njohim vlerën e partneritetit midis Europës dhe Amerikës. Mbetet e pamohueshme.”
Ndërhyrja pasionante e Stoltenberg vjen vetëm disa ditë pas zgjedhjes tronditëse të Trump në Shtëpinë e Bardhë dhe nënvizon shqetësimin e thellë brenda strukturave ushtarake të Europës për presidentin e ri amerikan.
Në korrik, Trump tha se NATO ishte e paaftë të përballonte terrorizmin dhe se ai do të dëshironte t’u thoshte aleatëve që nuk e “rimbursojnë” Amerikën për mbrojtje ushtarake që marrin: “Urime, tani do ju duhet të mbroni veten”.
Stoltenberg, sidoqoftë, nuk bie dakord e pretendon se NATO po luan “një rol thelbësor” në betejën kundër ISIS dhe në forcimin e kapaciteteve të partnerëve në Afrikën e Veriut dhe në Lindjen e Mesme për të luftuar terrorizmin.
Ai shkruan, gjithashtu, se është Vladimir Putin i Rusisë që është bërë më sfidues në vitet e fundit dhe se me dhjetëra mijëra trupa që rusët kanë vendosur në kufijtë e tyre perëndimorë duhet të trajtohen si një kërcënim i pastër ndaj të cilit Perëndimit duhet të ketë një përgjigje. Trump ka pretenduar se do të jetë në gjendje të ndërtojë një marrëdhënie të fortë me Putin dhe ka sulmuara ata që kanë inkurajuar përkeqësumin e marrëdhënieve me Kremlinin.
Stoltenberg shkruan: “Ne kemi zbatuar përforcimin më të madh të mbrojtjes sonë kolektive që nga lufta e ftohtë. Dhe Shtetet e Bashkuara kanë përforcuar në mënyrë domethënëse angazhimin e tyre ndaj sigurisë në Europë, duke vendosur një brigadë të re të blinduar në lindje të Europës e kanë sjellë pajisje e furnizime për të mbështetur përforcime në të ardhmen. Eshtë një masë mbrojtëse, jo një agresion. Ne nuk kërkojmë të provokojmë konflikt, por të parandalojmë konfliktin”.
Batalionet e NATO-s nuk mund të krahasohen me divizionet ruse që numërojnë me dhjetëra mijë ushtarë përgjatë kufirit, thotë shefi i NATO-s.
Komentet e Stoltenberg që vënë në dukje rëndësinë vitale të Amerikës në mbajtjen e sigurisë në Europë, shihen gjerësisht si një shenjë shqetësimi ndaj deklaratave më të hershme të presidentit të Komisionit Europian, Claude Juncker. Ky i fundit pretendoi se amerikanët “nuk do të sigurojnë Europën në terma afatgjatë. “Do na duhet ta bëjmë vetë”, shtoi ai. “Kjo është arsyeja përse kemi nevojë për një fillim të ri në fushën e mbrojtjes europiane, deri në qëllimin e ngritjes së një ushtrie europiane”.
“Observer”, sidoqoftë, thotë se Franca dhe Gjermania po planifikojnë të paraqesin propozimet e tyre për integrimin ushtarak europian gjatë javëve të afërta.
Përgatiti: Juli Prifti – /tesheshi.com/
