Pas fitores së zgjedhjeve të 1 nëntorit, Benjamin Netanyahu, i njohur ndryshe si “Bibi”, rikthehet në postin e kryeministrit për mandatin e tij të gjashtë.
Qeveria e tij e re e ekstremit të djathtë, më fetare dhe më e ashpër në historinë e Izraelit, përbëhet nga parti ultra-ortodokse, një fraksion fetar ultra-nacionalist dhe partia e tij Likud.
Netanyahu, i cili është në gjyq për korrupsion, është kryeministri më jetëgjatë i Izraelit dhe tani kryeson qeverinë më të djathtë të Izraelit.
Ja çfarë duhet të dini për Netanyahu-n:
Sfondi dhe origjina
Nëna e Netanyahu-t, Tzila Segal, ishte një çifute e lindur në Izrael, dhe babai i tij, Benzion Netanyahu, ishte një hebre laik nga Polonia. Babai, i lindur si Benzion Mileikowsky, e ndryshoi emrin në Benzion Netanyahu pasi u vendos në Palestinë. Disa nga rrënjët e tyre vijnë nga Spanja.
Ai lindi në Jafa në vitin 1949 dhe më vonë u rrit në Jerusalem dhe ndoqi shkollën e mesme në SHBA.
Babai i Netanyahu-t ishte një “sionist revizionist” i cili besonte se Izraeli duhet të ishte në të dy anët e lumit Jordan, duke refuzuar të bënte kompromis me shtetet fqinje arabe.
Ngritja në pushtet
Kapiteni i ushtrisë: Në vitin 1967, Netanyahu iu bashkua ushtrisë izraelite dhe shpejt u bë një komando elitare që shërbente si kapiten gjatë Luftës Arabo-Izraelite të vitit 1973.
Ambasadori: Në vitin 1982, ai u emërua Zëvendës Shef i Misionit në Ambasadën e Izraelit në Uashington. Në vitin 1984, ai u emërua ambasador i Izraelit në Kombet e Bashkuara.
Zëvendësministri i Jashtëm: Në vitin 1988, Netanyahu u emërua zëvendësministër i Jashtëm në kabinetin e kryeministrit të atëhershëm Yitzhak Shamir.
Presidenti i Likud: Duke u bërë president i partisë së krahut të djathtë Likud në 1993, Netanyahu orkestroi kthimin e partisë në pushtet pas humbjes së saj elektorale në 1992. Më vonë, Netanyahu humbi udhëheqjen e Likud-it nga Ariel Sharon, duke e rifituar atë vetëm pasi Sharon u largua nga Likud-in për të formuar Kadima-n në vitin 2005.
Kryeministri: Ka qenë kryeministër nga viti 1996 deri në vitin 1999 dhe për 12 vite rekord nga 2009 deri në 2021. Këtë muaj fillon mandati i tij i gjashtë si Kryeministër.
Pse është në gjyq?
Netanyahu akuzohet për mashtrim, shkelje të besimit dhe korrupsion. Ai u padit në vitin 2019 në raste të gjata që përfshinin dhurata nga miqtë milionerë dhe pretendohej se kërkonte favore rregullatore nga manjatë të medias në këmbim të mbulimit të favorshëm.
Ai mohoi çdo keqbërje. Ai refuzoi thirrjet për të dhënë dorëheqjen pasi u padit në 2019 dhe kritikoi policinë, median dhe gjykatat për fillimin e një “gjueti shtrigash” kundër tij.
Akuzat për korrupsion ishin një nga faktorët kryesorë në bashkimin e politikanëve izraelitë nga i gjithë spektri politik kundër tij, duke çuar përfundimisht në humbjen e pushtetit të tij pas zgjedhjeve parlamentare në mars 2021.
Çfarë të presësh nga qeveria e tij e re?
Ndër lëvizjet më të diskutueshme të Netanyahu-t ishte një koalicion me disa anëtarë të së djathtës ekstreme të Izraelit, duke përfshirë edhe Itamar Ben-Gvir, një ish-mbështetës i Kach-it, i konsideruar tani një grup “terrorist” në Izrael. Netanyahu e vendosi Ben-Gvir, tani kreun e partisë Fuqia Hebraike, në krye të një ministrie të zgjeruar sigurie.
Ben-Gvir, së bashku me liderin e tij të ekstremit të djathtë dhe ministrin e ardhshëm Bezalel Smotrich, ka një histori të gjatë të përdorimit të retorikës nxitëse kundër palestinezëve. Ata kundërshtojnë shtetësinë palestineze dhe mbështesin zgjerimin e kontrollit izraelit mbi Bregun Perëndimor të pushtuar.
Qeveria e re ka ngjallur frikën e një përshkallëzimi ushtarak në Bregun Perëndimor mes dhunës më të keqe në territorin palestinez të pushtuar nga Izraeli në gati 20 vjet.
Në një intervistë me televizionin Channel 12 të martën vonë, ministri në largim i Mbrojtjes Benny Gantz shprehu “frikën” për “orientimin ekstremist” të qeverisë së re, i cili tha se “mund të shkaktojë një përshkallëzim dhune“. /tesheshi.com/
