Si pjesë e aktiviteteve të Komisionit për Personat e Zhdukur të Qeverisë së Republikës së Serbisë dhe Grupit Punues për Personat e Zhdukur në Kosovë, dhe bazuar në urdhrin e Gjykatës së Lartë në Beograd, Dhoma e Krimeve të Luftës filloi zhvarrosjen e trupave të dyshuar si viktima shqiptare nga Kosova në zonën e një miniere afër Rashkës në Serbi.
Mostrat për analizën e ADN-së do të merren nga të gjitha mbetjet e zhvarrosura nga ky vend, i cili do të mundësojë identifikimin e tyre dhe që do të kryhet nga Komisioni Ndërkombëtar për Personat e Zhdukur.
Vendndodhja e Kizhevak u vizitua sot Presidenti i Komisionit për Personat e Zhdukur të qeverisë së Serbisë dhe Shefi i Delegacionit të Beogradit Veljko Odaloviç, Kryetari i Grupit Punues Fabian Bourdieu dhe Shefi i Delegacionit të Prishtinës, Ibrahim Makoli.
Varri masiv në vendin e Kizhevak afër Rashkës përmban eshtrat e njerëzve të vrarë gjatë konfliktit në Kosovë dhe transferuar këtu për të mbuluar krimin, tha Ibrahim Makolli, kreu i grupit punues të delegacionit të Kosovës për personat e zhdukur.
Në një deklaratë për media, Makolli tha se procesi duhet të mbrohet nga politizimi.
“Kjo është një çështje humanitare dhe ne do ta trajtojmë në këtë mënyrë, por ata që i kryen këto krime duhet të marrin dënimet e merituara,” tha Makolli.
Ne mendojmë se ka vende të tjera në Serbi me varre masive të mundshme, tha Makolli.
Sipas tij, hulumtimi i përbashkët përcaktoi se ka edhe dy vendndodhje të varreve masivë të mundshëm në Serbi – afër Novi Pazarit dhe Sjenicës.
“Shpresoj se pamjet ajrore do të ndihmojnë në gjetjen e atyre vendeve dhe që ne do t’i hetojmë ato në të ardhmen së bashku me përfaqësuesit e Serbisë,” tha Makolli.
Kreu i delegacionit serb Veljko Odaloviç, deklaroi nga ana e tij se asgjë nuk mund të thuhet me siguri për numrin e trupave në atë vend, por shtoi se mund të supozohet për 17 trupa.
Ai shtoi në një deklaratë për media se vetëm procesi i zhvarrosjes dhe identifikimit do t’i japë një përgjigje pyetjes rreth numrit të mbetjeve mortore dhe kujt i përkasin.
Sipas Odaloviç, ky është një nga varret e zhvendosura në Serbi.
Odaloviç thotë se do të punohet në këtë vend për sa kohë që lejojnë kushtet e motit, dhe se sigurisht do të jetë për 10 ditët e ardhshme.
Kur punimet të ndërpriten, vendndodhja do të mbrohet dhe ruhet në mënyrë adekuate fizikisht, shtoi Odaloviç.
“Ne i qasemi kësaj jashtëzakonisht me përgjegjësi. I gjithë procesi do të jetë transparent,” tha ai.
Përfaqësuesit e EULEX, Kryqi i Kuq, Komisioni Ndërkombëtar për Personat e Zhdukur dhe anëtarët e delegacionit të Prishtinës janë të pranishëm në të gjitha fazat, së bashku me ekspertët e gjykatës nga Serbia, tha Odaloviç.
Ai kujtoi se çështja e të zhdukurve ishte pozicionuar shumë nga marrëveshja e Uashingtonit dhe negociatat e Serbisë me delegacionin e Kosovës në Bruksel.
Përfaqësuesi i Grupit të Punës nga Komiteti Ndërkombëtar i Kryqit të Kuq, Fabian Bourdieu, tha se zbulimi i këtij varri thekson rëndësinë e zbulimit të të zhdukurve.
Në javët e ardhshme, ekipet mjeko-ligjore do të punojnë së bashku në vend për të mbyllur një kapitull të vështirë në jetën e akoma më shumë familjeve të të zhdukurve, tha Bourdieu.
Snezana Matejiç, një specialist i mjekësisë ligjore që drejton ekipin mjeko-ligjor serb, tha se “kjo do të jetë punë e vështirë për shkak të terrenit dhe kushteve të motit”.
“As ne nuk mund ta injorojmë situatën epidemiologjike, por ne do të bëjmë çmos për ta përfunduar atë punë,” tha Matejiç.
Ekspertët e EULEX-it kanë gërmuar në Kizhevak që nga viti 2015, por këtë vit, pas disa sezoneve të pasuksesshme të gërmimeve, është bërë përparim falë pamjeve ajrore. EULEX-i i ka dërguar një kërkesë Komitetit Ndërkombëtar të Kryqit të Kuq për një kontrolle ajrore nga viti 1999. Këto regjistrime u dërguan në Komisionin për Personat e Zhdukur në Beograd dhe Prishtinë në fund të vitit 2019. Kjo u pasua nga puna në terren, e cila çoi në zbulimin e mbetjeve njerëzore.
Kujtojmë se që nga viti 2001, në territorin e Serbisë janë zbuluar varre masive me 941 trupa të shqiptarëve të vrarë në Kosovë në 1999.
Rreth 1,600 të tjerë, po shqiptarë janë zhdukur në Kosovë. /tesheshi.com/
