Dubai ishte një mënyrë jetese – kryesisht – pa taksa, por një fluks kripto-milionerësh, bankierësh që zhvendosen nga Azia dhe disa rusë të pasur që kërkojnë të mbrojnë asetet po rrit qiratë dhe po e bën metropolin me më shumë se 3 milionë njerëz të duket më shumë si një shesh lojrash për super të pasurit.
Kostoja e tarifave të detyrueshme të shkollës private për fëmijët e mërgimtarëve është rritur, blerjet javore në zinxhirin e supermarketeve të pasura britanike Waitrose po bëhen më të shtrenjta dhe një udhëtim në orë piku me Uber në një qytet të ndërtuar kryesisht për makina, tani mund t’ju kushtojë po aq sa një taksi në New York.
Qiraja mesatare vjetore për një vilë – një shtëpi të shkëputur – në Emiratet u rrit 26% në vitin deri në shkurt në 295,436 dirhemë (80,436 dollarë), sipas konsulencës së mirënjohur të pasurive të paluajtshme CBRE Group. Qiratë e apartamenteve u rritën me 28% në pothuajse 100,000 dirhemë.
“Natyra e Dubait po ndryshon,” tha Metin Mitchell, themeluesi i një firme rekrutimi ekzekutiv C-suite që ka punuar në rajon për dekada. “Po bëhet sërish një ekonomi superdinamike, por gjithashtu po bëhet më shumë Monako, duke u kujdesur për nevojat e njerëzve të pasur dhe të superpasur”.
Këto janë sipas çmimeve të ushqimeve të Bloomberg në Dubai dhe Londër:
Në Dubai, rreth 90% e banorëve janë të huaj dhe vendbanimi varet kryesisht nga punësimi. Emiratet e Bashkuara Arabe kanë filluar të ofrojnë viza afatgjata për disa të përzgjedhur, por shumica dërrmuese e punëtorëve të huaj nuk kanë një rrugë të qartë për qëndrim të përhershëm ose shtetësi.
Në vitin 2018, shumë banorë u larguan mes rritjes së ndjeshme të kostos së jetesës dhe shpenzimeve të biznesit. Dy vjet më vonë, mijëra të tjerë u larguan gjatë shkurtimeve të vendeve të punës.
Shumë familje po kërkojnë mundësi në tregje si Arabia Saudite fqinje, e cila konkurron me Dubain për talent dhe biznes dhe planifikon të tërheqë turizmin gjithashtu. Pandemia ka çuar në një rënie të kostove të qirasë në Dubai, që do të thotë se disa banorë janë zhvendosur në zona që më parë nuk mund t’i përballonin dhe tani po luftojnë pasi çmimet kthehen jo vetëm në nivelet para pandemisë, por edhe më gjerë.
Bloomberg foli me disa banorë të Dubait, të cilët ose kanë vendosur të zvogëlojnë shtëpitë e tyre, të zhvendosen në zonat periferike të Dubait ose të zhvendosen në emiratet fqinje si Sharia, që zakonisht është 30 minuta me makinë pa trafik.
Këto janë çmimet e pronave në Dubai para dhe pas pandemisë:
Në Dubai, rritja e çmimeve të konsumit verën e kaluar arriti në 7.1% në vit, përpara se të lehtësohej. Ndërsa inflacioni ishte më pak i shfrenuar se në Londër ose New York, më i shpejti në histori. Shifra ra në 5% në shkurt, por në realitet mund të jetë shumë më e lartë.
Çmimet e banesave përbëjnë më shumë se 40% të inflacionit të çmimeve të konsumit në Dubai dhe rritja e pagave nuk ka mbajtur ritmin me presionet në rritje të kostos.
“Llogaritja e inflacionit në Emiratet e Bashkuara Arabe merr parasysh rinovimet e kontratave ekzistuese të qirasë, ku rritjet e çmimeve zakonisht janë të kufizuara dhe priren të jenë më pak drastike,” sipas Monica Malik, kryeekonomiste në Abu Dhabi Commercial Bank. “Prandaj, duhet më pak kohë që tendencat e qirasë të kalojnë nëpër shportat e inflacionit”.
Në Emiratet e Bashkuara Arabe, shumica e sendeve ushqimore importohen dhe fillimisht kushtojnë më shumë sesa blerja në vend. Gjithashtu, goditjet globale të zinxhirit të furnizimit po i shtyjnë çmimet e ushqimeve më të larta.
Njerëzit në fund të shkallës ekonomike – punëtorët e ndërtimit që ndërtojnë rrokaqiejt e shndritshëm dhe punëtorët shtëpiak që kujdesen për foshnjat dhe për shtëpitë e emigrantëve – po ndiejnë gjithashtu presionin e çmimeve. Por shumë nga shpenzimet e tyre janë fikse, ushqimet bazë mbeten të subvencionuara dhe qëllimi i tyre kryesor është të dërgojnë para për familjet e tyre në vend që t’i shpenzojnë ato.
Për disa në klasën e mesme të shtrydhur, edhe Londra mund të jetë më e përballueshme. Homam, 40 vjeç, u transferua në Mbretërinë e Bashkuar nga Dubai në fund të vitit 2021 dhe po mban një pagë të ngjashme me atë që merrte më parë, tha ai.
“Një nga gjërat kryesore që shikova përpara se të transferohesha në Londër ishte ndryshimi në koston e jetesës,” tha Homam, drejtor ekzekutiv kreativ në Tasty UK, seritë e videove ushqimore të BuzzFeed. “Krahasuar me dy vjet më parë, çmimet në Londër ishin rreth 20% më të lira dhe edhe tani me rritjen e inflacionit në qiell, unë ende e shoh disi më të lirë se Dubai”.
Edhe pse as Dubai dhe as Emiratet e Bashkuara Arabe më gjerë nuk kanë një taksë sistematike mbi të ardhurat, tarifat e nënkuptuara janë të shumta. Marrja e patentës së shoferit mund të kushtojë mijëra dollarë, faturat e energjisë elektrike kanë një “tarifë strehimi” që mund të përbëjnë pothuajse 80% të një faturë mujore dhe tarifat e “dijes” dhe “risisë” u vendosen agjencive qeveritare.
“Gjithçka është faktorizuar në jetën në Londër”, – tha Homam, – “Unë llogarit taksat, qiranë dhe faturat e mia në fillim të vitit, por në Dubai, disa shpenzime mund të vijnë nga hiçi”.
Por zyrtarët vendas thonë se rritjet e çmimeve janë më modeste se kudo tjetër pasi inflacioni i lartë gërryen fuqinë blerëse në mbarë botën. Ata argumentojnë se Dubai ende ofron vende pune dhe mundësi që janë të rralla në tregjet e tjera në zhvillim dhe qytetet e zhvilluara perëndimore. /tesheshi.com/
