Një artikull në revistën amerikane Foreign Affairs paralajmëron për shpërbërjen e Rusisë dhe se si lufta e presidentit rus Vladimir Putin në Ukrainë po nxiti procesin e shpërbërjes së shtetit. Ai gjithashtu thekson se Rusia është një shtet i brishtë dhe rënia e saj mund të çojë në më shumë dhunë që do të ndikojë në sigurinë ndërkombëtare.
Artikulli, i shkruar nga Marlene Laruelle, një historiane dhe politologe franceze e specializuar në çështjet euroaziatike, u kërkon politikëbërësve perëndimorë të mos bien në grackën e përzierjes së deklaratave radikale të të mërguarve politikë nga Rusia me opinionet e qytetarëve rusë. Ajo thekson se do të ishte gabim të supozohej se pakicat e vendit do të ndihmonin automatikisht në krijimin e një Rusie që është më në përputhje me standardet perëndimore.
Duke vepruar kështu, ajo e bëri të qartë se pakicat etnike atje nuk janë më në favor të demokracisë, të drejtave të njeriut, qeverisjes “të mirë” dhe liberalizmit properëndimor sesa shumica etnike ruse.
Stabiliteti i regjimit të Putinit është në rrezik
Në një kohë kur Putini po dyfishon luftën në Ukrainë, stabiliteti i regjimit të tij vihet në pikëpyetje, shprehet autorja në fillim të qasjes, duke vënë në dukje se disa vëzhgues parashikojnë mundësinë e përmbysjes së tij nga pushteti, ndërsa të tjerë shpresojnë për shpërbërjen e vendit.
Gjeografia e Rusisë e bën kohezionin e saj të paarritshëm, tha ajo. Ajo përfshin 11 zona kohore dhe është vendi më i madh në botë për nga masa e tokës. Njëzet për qind e popullsisë së saj nuk është etnikisht ruse, por i përket popujve vendas indigjenë. Ndërsa Moska u emërua qyteti i tretë më i begatë në botë disa javë para fillimit të luftës në Ukrainë, sipas Indeksit të Prosperitetit të Qytetit të OKB-së – Habitat, pjesa më e madhe e nënkontinentit të Siberisë është e varfër dhe me popullsi të rrallë.
Veriu i largët dominohet nga qytete industriale që janë në rënie. Në Lindjen e Largët, popullsia është më e lidhur ekonomikisht me Kinën, Japoninë dhe Korenë e Jugut sesa me Moskën dhe Shën Petersburgun. Nën udhëheqjen e Putinit, pushteti është centralizuar kryesisht në Moskë dhe autonomia politike dhe kulturore e provincave është zvogëluar.
Një histori e gjatë e përdorimit të “karotës dhe shkopit”
Profesorja franceze thotë se Rusia ka një histori të gjatë liderësh që përdorin një kombinim të “karotës dhe shkopit” për të mbajtur rajonet e largëta të vendit të bashkuara. Perandorët u dhanë autonomi kulturore disa vendeve të pushtuara, ndërsa të tjerët u detyruan me forcë të asimiloheshin. Regjimi sovjetik ndoqi të njëjtën lojë, herë duke festuar identitetet kombëtare dhe herë duke deportuar e ndëshkuar ata që konsideroheshin jobesnikë ndaj projektit sovjetik.
Ajo shton se lufta në Ukrainë mund të çojë në rritjen e thirrjeve për autonomi më të madhe nga Moska.
Mobilizimi ushtarak në shtator provokoi një reagim të dhunshëm në zonat me numër të madh të pakicave etnike, pasi rekrutët nga ato zona kishin pësuar tashmë humbje të mëdha.
Edhe presidenti çeçen Ramzan Kadyrov, i cili e mban veten si ushtari besnik i Putinit, pezulloi mobilizimin në Çeçeni përpara liderëve në rajone të tjera dhe deklaroi se republika e tij kishte përmbushur tashmë kuotën e saj.
Laruelle thekson se disa vëzhgues perëndimorë jo vetëm që spekuluan për kolapsin e Rusisë, por edhe e inkurajuan atë, duke parë në të një zgjidhje për sjelljen ndërkombëtare të Moskës. Ajo tha se një ndarje nuk do të zgjidhte “problemin e Rusisë” të Perëndimit dhe se çdo e ardhme pozitive për Rusinë dhe fqinjët e saj si Ukraina, si dhe pjesa tjetër e botës, kërkon që vendi të rishpik federalizmin e tij nga brenda, në vend që të shpërthejë. /tesheshi.com/
