Katër ditë pasi India dhe Pakistani arritën një armëpushim pas një përshkallëzimi të shpejtë të konfliktit ushtarak midis tyre, dallimet kryesore midis pretendimeve të tyre në lidhje me situatën në fushën e betejës mbeten të pazgjidhura.
Midis tyre është pretendimi i Pakistanit se më 7 maj, ditën e parë të luftimeve, rrëzoi pesë avionë luftarakë indianë në përgjigje të sulmeve indiane në territorin e tij.
Ndërsa beteja e narrativave merr përparësi mbi luftimet reale, Al Jazeera analizon atë që dimë rreth këtij pretendimi dhe pse, nëse është i vërtetë, ai ka rëndësi.
Çfarë ndodhi?
Tensionet midis Indisë dhe Pakistanit u përshkallëzuan në një konflikt ushtarak më 7 maj, pasi India bombardoi nëntë lokacione në gjashtë qytete në Pakistan dhe Kashmirin pakistanez.
India tha se kishte sulmuar atë që e quajti “infrastrukturë terroriste” në përgjigje të vrasjeve të turistëve më 22 prill nga rebelë të dyshuar në Kashmirin e administruar nga India.
Më 22 prill, persona të armatosur vranë 25 turistë në livadhet piktoreske të Pahalgamit, duke shkaktuar zemërim dhe thirrje për hakmarrje në Indi. Nju Delhi ka fajësuar Pakistanin për mbështetjen e luftëtarëve përgjegjës për sulmin, gjë të cilën Islamabadi e ka mohuar.
Pakistani tha se forcat indiane sulmuan dy qytete në Kashmirin pakistanez dhe katër lokacione në provincën më të madhe të Pakistanit, Punjab, më 7 maj. U tha se civilë u vranë në sulme. Por ministri indian i Mbrojtjes, Rajnath Singh, i hodhi poshtë pretendimet e Pakistanit, duke përsëritur se forcat indiane “sulmuan vetëm ata që dëmtuan të pafajshmit tanë”.
Gjatë katër ditëve në vijim, dy fqinjët e armatosur me armë bërthamore u angazhuan në sulme ndaj bazave ajrore të njëri-tjetrit, ndërsa njëkohësisht dërguan dronë në territoret fqinje.
Mes frikës së një shkëmbimi bërthamor, zyrtarë të lartë të Shteteve të Bashkuara u kërkuan zyrtarëve indianë dhe pakistanezë që t’i japin fund ngërçit.
Presidenti i SHBA-së, Donald Trump, njoftoi më 10 maj se Uashingtoni kishte ndërmjetësuar me sukses një armëpushim midis fqinjëve të armatosur me armë bërthamore. Pavarësisht akuzave fillestare për shkelje nga të dyja palët, armëpushimi vazhdon të respektohet.
Pakistani raportoi të martën se të paktën 51 persona, përfshirë 11 ushtarë dhe disa fëmijë, u vranë në sulmet indiane, ndërsa India pretendoi se të paktën pesë ushtarë dhe 16 civilë u vranë.
Çfarë pretendoi Pakistani?
Duke folur për Al Jazeera-n menjëherë pas sulmit të 7 majit, ministri pakistanez i Informacionit Attaullah Tarar tha se Islamabadi, në shenjë hakmarrjeje, rrëzoi pesë aeroplanë indianë, një dron dhe shumë kuadrokopterë.
Më vonë atë ditë, zëdhënësi i ushtrisë pakistaneze, Ahmed Sharif Chaudhry, tha se të gjithë avionët luftarakë u rrëzuan brenda territorit indian dhe se avionë nga asnjëra palë nuk kaluan në territorin e palës tjetër gjatë sulmit, një pretendim i mbështetur nga India.
“As India dhe as Pakistani nuk kishin nevojë të dërgonin avionët e tyre jashtë hapësirës së tyre ajrore kombëtare”, tha analisti britanik i mbrojtjes, Michael Clarke, për Al Jazeera-n.
“Armët e tyre kishin një rreze veprimi mjaftueshëm të gjatë për të arritur objektivat e tyre të dukshme ndërsa fluturonin në hapësirën e tyre ajrore”, shtoi Clarke, një profesor në Departamentin e Studimeve të Luftës në King’s College London.
Të premten, zëvendësmarshalli i Ajrit të Pakistanit, Aurangzeb Ahmed, deklaroi se pesë avionët e rrëzuar përfshinin tre Rafale, një MiG-29 dhe një Su-30, duke siguruar nënshkrimet elektronike të avionit, së bashku me vendet e sakta ku u goditën ato.
Beteja midis aeroplanëve pakistanezë dhe indianë zgjati pak më shumë se një orë, u tha gazetarëve Ahmed, i cili është gjithashtu zëvendësshef i operacioneve.
Ai deklaroi se të paktën 60 avionë indianë, përfshirë 14 Rafale francezë, morën pjesë në konflikt, ndërsa Pakistani vendosi 42 “avionë të teknologjisë së lartë”, duke përfshirë F-16 amerikanë dhe JF-17 dhe J-10 kinezë.
Cila ishte përgjigja indiane?
Pasi media shtetërore kineze The Global Times raportoi se Pakistani kishte rrëzuar avionë luftarakë indianë, ambasada indiane në Kinë e përshkroi raportin si “dezinformim”.
Megjithatë, përtej kësaj, New Delhi nuk i ka konfirmuar ose mohuar zyrtarisht raportet.
Kur u pyet konkretisht nëse Pakistani kishte arritur të rrëzonte avionë indianë, Drejtori i Përgjithshëm i Operacioneve Ajrore të Indisë, AK Bharti, shmangu një përgjigje të drejtpërdrejtë.
“Jemi në një skenar luftimi dhe humbjet janë pjesë e kësaj,” tha ai. “Sa i përket detajeve, nuk do të doja të komentoja në këtë kohë, sepse jemi ende në betejë dhe i japim avantazh kundërshtarit. Të gjithë pilotët tanë janë kthyer në shtëpi.”
Çfarë dihet tjetër?
Përveç raporteve zyrtare, mediat lokale dhe ndërkombëtare raportuan versione të ndryshme të pretendimeve pakistaneze në lidhje me rrëzimin e aeroplanit.
Sipas burimeve indiane të sigurisë që folën me Al Jazeera-n, tre avionë luftarakë u rrëzuan brenda territorit të kontrolluar nga India.
Ata nuk konfirmuan se cilit vend i përkisnin avionët luftarakë. Megjithatë, meqenëse asnjëra palë nuk sugjeron që avionë pakistanezë kanë kaluar në hapësirën ajrore indiane, çdo mbeturinë në territorin e kontrolluar nga India ka të ngjarë të ketë ardhur nga një avion indian.
Agjencia e lajmeve Reuters raportoi gjithashtu, duke cituar katër burime qeveritare në Kashmirin e administruar nga India, se tre avionë luftarakë ishin rrëzuar në rajon. Raportet në CNN thonë se të paktën dy aeroplanë u rrëzuan, ndërsa një burim francez i tha agjencisë amerikane se të paktën një Rafale u rrëzua.
Fotot e bëra nga fotoreporterët e agjencisë së lajmeve AP tregojnë mbetjet e aeroplanit në distriktin Pulwama të Kashmirit të administruar nga India.
A do të bien ndonjëherë dakord të dyja palët për atë që ndodhi?
Analisti i mbrojtjes Clarke tha se nëse India do ta humbiste vërtet Rafale-n, kjo me siguri do të ishte “e pakëndshme”.
“Nëse ka rënë brenda territorit indian, gjë që duhet të jetë rasti nëse është shkatërruar, India do të dëshirojë ta mbajë vetëm një thashethem për aq kohë sa të jetë e mundur”, shtoi ai.
“India ka thënë se ‘humbjet’ janë të pashmangshme dhe kjo është ndoshta koha më e afërt që do të arrijë të pranojë humbjen e një avioni specifik për njëfarë kohe.” /tesheshi.com/
