Nga Ylli Pata
Ka bërë “lajm” debati i ashpër ndërmjet Hashim Thaçit-President i Kosovës dhe Sali Berishës, ish-President dhe ish-kryeministër i Shqipërisë.
Debat i zhvilluar në një terren mjaft të thatë për lajme e polemika politike, por në radhë të parë, janë të panjohura për publikun arsyet se përse Berisha e sulmoi aq fort propozimin e Hashim Thaçit për korigjim kufijsh me Serbinë dhe përse detashmenti i “gatshëm” virtual i kryeministrit e bombardoi kreun e shtetit të Kosovës me artilerinë më të rëndë mediatike.
Vërtetë, kështu në largësi ende mbetet mister arsyeja por edhe synimi që lideri historik i Partisë Demokratike të Shqipërisë sulmoi liderin historik të Partisë Demokratike të Kosovës.
Por thjesht nëse shikohet me kujdes konteksti i këtij debati, fillojnë e daraviten retë e misterit të kësaj përleshjeje që duket se është më shumë se virtuale, apo mediatike.
Sali Berisha gjithmonë ka qenë konstant, të paktën publikisht gjatë 8-vjeçarit si kryeministër, se nuk do të ndërhyjë në të drejtën e përfaqësuesve të Kosovës për të parashtruar çështjet e qytetarëve të shtetit më të ri në Europë.
Nga ana tjetër, edhe Hashim Thaçi, apo edhe përfaqësuesit e PDK-së, edhe pse nuk e kanë simpatizuar asnjëherë Doktor Berishën, gjithnjë kanë qenë institucionalë me të, madje edhe në vitet 1992-1997, kur përfaqësuesit politikë të UÇK-së nuk janë parë me sy të mirë nga administrata e atëhershme e PD-së.
Megjithatë, ish-kryeministri shqiptar, në raste kyçe si ky i sotmi ka qenë më shumë se aktiv për të imponuar idenë apo qëndrimin e tij për një zgjidhje politike për Kosovën.
Në vitin 1992, Berisha nuk vazhdoi planin e nisur nga Ramiz Alia me strukturat ilegale të LPK-së për të përdorur territorin e Shqipërisë për t’u stërvitur si një njësi e organizuar politike.
Këtë e pranoi edhe Berisha mbrëmë në intervistën për TV Dukagjini, kur tha se “enveristët kosovarë kanë qenë armiqtë më të fortë të qeverisë sime”.
Po ashtu, në vitin 1996-1997, administrata e qeverisë së PD-së ka ndjekur mjaft veprimtarë ilegalë të Kosovës, ndër ta edhe Hashim Thaçin apo Zahir Pajazitin si dhe shumë të tjerë.
Viti 1998 ishte ai më i egri i kësaj përplasjeje, kur Sali Berisha në vetë të parë kundërshtoi firmosjen e Marrëveshjes së Rambujesë nga përfaqësuesit e Kosovës, ndërkohë që në Shqipërinë e ndarë në feude, njerëzit e tij u përpoqën të fuqizojnë detashmentet ushtarake të FARK-ut që financohej nga Bujar Bukoshi.
Por ujrat kanë rredhur shumë që atëherë. Hashim Thaçi nuk është më një shef fraksioni, apo një drenicak i izoluar nga elita e Kosovës.
Ai prej kohësh ka bërë aleat jo vetëm Bujar Bukoshin, të cilin e pati edhe ministër në qeverinë e përbashkët me LDK-në, por edhe me familjen Rugova.
PDK-ja e Hashim Thaçit është një forcë politike që ka marrë shumë pjesë të ish-feudit politik të LDK-së, por edhe të ish-elitës titiste të Kosovës.
Thaçi është njeriu më i fuqishëm në Kosovë, jo thjesht se është President, porse përfaqëson lobin me ndikim më të madh brenda dhe veçanërisht jashtë Kosovës.
Po përse Sali Berisha e kundërshtoi Thaçin dhe tezën e tij për të korigjuar kufirin në lindja, pra që të fusë Luginën e Preshevës brenda Republikës së Kosovës?
Ky variant mund të përbëjë vërtetë një skenar traumatik, por si i tillë do të duhet të diskutohet me qetësi dhe të kuptohen arsyet e synimet e hedhjes së tij.
Do të duhet të bisedohej ndoshta në konfidencë, të cilët si Hashim Thaçi por edhe Sali Berisha e kanë pasur dhe e kanë demonstruar.
Në vitin 2009, kryeministri i atëhershëm i Kosovës shkoi në Thirrë në kulm të fushatës elektorale për të prerë shiritin e tunelit të Rrugës së Kombit me homologun e tij shqiptar Sali Berisha.
Më shumë se njëherë, dy figurat politike kanë punuar së bashku.
Sipas një burimi diplomatik, kjo përplasje ka ardhur ngaqë ish-kryeministrit i është kërkuar të reagojë, prej qarqeve të rëndësishme europiane që e kanë mbështetur Sali Berishën vazhdimisht.
Lobimi që ka si link edhe interesa ekonomike të mjaft poleve që luajnë politikën në rajon, njihet edhe si “Forumi i Crans Montana”-s, është edhe investuesi më i madh politik i Sali Berishës.
Ky lobim i kërkoi atëherë kreut të PD-së të bëjë thirrje për mosfirmosjen e Marrëveshjes së Rambujesë, po ky lobim po e shtyn që të kundërshtojë fuqishëm opsionin e Hashim Thaçit për një “lëvizje tektonike” në Ballkan.
Lëvizje, e cila sipas të gjitha gjasave do të ndryshojë njëherë e mirë ekuilibrat gjeopolitikë të rajonit, të Europës, dhe siç po diskutohet po vihet tek një “Jaltë e re” ku SHBA dhe Rusia do të vendosin ndarjen e territoreve të influencës.
Berisha, dihet se politikisht mbështet LDK-në në Kosovë, madje edhe ka afërsi njerëzore me elementë të rëndësishëm të ish-partisë së Ibrahim Rugovës.
Por LDK-ja nuk është më ajo e para, ndërkohë që prej vitit 2009, ish-kryeministri ka afërsi më rëndësishme me Ramush Haradinajn, me të cilin ka një vëllazëri Ilir Meta, presidenti i Shqipërisë, i cili nuk ka folur deri tani për opsionin e “korigjimit të kufijve”, megjithëse pushimet po i kalon në bjeshkët që Ramush Haradinaj i kontestoi për demarkacionin me Malin e Zi.
Heshtja e Ilir Metës, mund të jetë edhe institucionale, por edhe politike për të ardhur tek një afri me pozicionin e Sali Berishës.
Dukshëm po vihet në një situatë ku sipas të gjitha gjasave do të ketë një tension të madh përpara “pazarit të madh për Kosovën”, “pazar” i cili do të trondisë ekuilibrat gjeopolitikë dhe politikë në hapësirën mbarëshqiptare.
Sa për analogji: 14 shtatori i vitit 1998, nuk ndodhi thjesht sepse PD donte të rivinte në pushtet, por sepse u tentua që të ndryshohej në terren një zhvillim politik që Fatos Nano, një ditë para vrasjes së Azem Hajdarit kishte firmosur në Lisbonë: avancimin e UÇK-së së Hashim Thaçit nga Shqipëria për të intensifikuar luftën e armatosur në Kosovë.
Pak ditë më parë, një nga njerëzit afër Berishës, Çim Peka paralajmëroi “përplasje civile” në shtator.
Dhe pikërisht në shtator pritet vendimi final për Kosovën nga dialogu Prishtinë-Beograd.
Duket si rastësi, por sa herë ka pasur një zhvillim të rëndësishëm për Kosovën dhe në Kosovë, në Shqipëri kanë ndodhur trazira. Flliumet janë që me 2 korrikun 1991, kur parlamenti komunist i Kosovën shpalli shkëputjen nga Jugosllavia e atëhershme, e për të vazhduar me shumë e shumë zhvillime të tjera.
Ka shumë gjasa që nëse ajo që Thaçi paralajmëroi të kryhet në një situatë të qetë, atëherë do të hapej “Kutia e Pandorës” e të gjitha zhvillimeve politike që e kanë vonuar zgjidhjen e çështjes shqiptare.
Jo më kot, i ndjeri Safet Zhulali, para vdekjes deklaroi se po “të hapej dosja e 1997 do të dilnin në sipërfaqe shumë pazare të pista”.
Ndaj, një trazirë apo “përplasje civile” siç po quhet, do të zhvendoste vëmendjen…/tesheshi.com/
