Suksesi i lëvizjes “Pesë Yjet” i ka rrënjët në qytetin e varfër jugor, banorët e të cilit presin ndryshime konkrete në jetën e tyre, pas votës së protestës në zgjedhje.
Pak njerëz në Rione Luzzatti janë të vetëdijshëm sesa intriguese është bërë lagjia e tyre e rrënuar, falë suksesit fenomenal të tregimeve Napoletane të Elena Ferrantes. Vendosur në lindje të stacionit të trenit në Napoli, zona besohet se ka qenë vendndodhja e shtëpisë së fëmijërisë së dy protagonisteve, Elenës dhe Linës. “Njerëzit këtu rrotull nuk para lexojnë libra”, thotë Pascale Edoardo.
Pllakosur nga krimi dhe papunësia e lartë, zona përbën një lagje armiqësore ku nuk duhet kaluar, për qytetarët e tjerë napoletanë. Fansat e Ferrantes me gjasa, ka mundësi të mblidhen më shumë në zona më të shkëlqyera të këtij kompleksi, që përbën gjithsesi një qytet tërheqës në Italinë e Jugut e që paraqitet në tregime.
“Ne jemi fjetore e Napolit. Askush nuk vjen këtu, nuk ka asgjë”, shton Edoardo. “Vetëm qendra është bërë tërheqëse për turistët”.
Kultura përmes librave u ka kaluar tangent atyre, por Edoardo dhe miku i tij, Sergio Amato janë shumë të aktualizuar me politikën. Të ulur jashtë dyqanit të tyre që shet ushqim për kafshët, me një qen rotvajler ngjeshur në jastëk pranë tyre, ata shpjegojnë se përse votuan për lëvizjen rebele “Pesë Yjet” në zgjedhjet e fundit parlamentare.
Në fakt, nuk janë të vetmit. Në atë që është përshkruar si një prej lëvizjeve më të forta politike në historinë e republikës italiane, “Pesë Yjet” u bë partia më e madhe në parlament pasi mori 32 për qind të votave. Drejtuar nga 31-vjeçari, Luigi Di Maio, partia u themelua më pak se një dekadë më parë, por performanca e saj e fortë nuk ishte e papritur.
Surpriza më e madhe ishte fitorja e së djathtës ekstreme, Ligës brenda një koalicioni që përfshinte Forca Italia-n e qendrës së djathtë të Silvio Berluskonit dhe partinë më të vogël të së djathtës ekstreme, Vëllezërit e Italisë. Grupi fitoi pjesën më të madhe të votave, 37 për qind – edhe pse në një nivel personal, ishte një rezultat i dobët për Berluskonin, që në moshën 81-vjeçare është i dëshpëruar të qëndrojnë në lojë. Megjithatë, rezultatet ishin akoma edhe më shkatërrimtare për qendrën e majtë, partinë Demokratike, e cila arriti performancën më të dobët ndonjëherë.
Zgjedhjet që prodhuan parlament të varur, ekspozuan edhe ndasitë e thella ekonimike të vendit sikundër edhe ato politike: lëvizja “Pesë Yjet” triumfoi në jugun e varfëruar, ndërsa koalicioni i së djathtës dominoi në veriun më të pasur. Por në Napoli, që konsiderohet si zemra e lëvizjes protestuese në jug, ndryshimi kundër partive tradicionale kishte nisur me kohë. Napoli ishte mes qyteteve të para që mbështeti lëvizjen “Pesë Yjet” me themelimin e saj në vitin 2009.
“Dy vjet më parë, nuk mund të shkruaje për politikën italiane pa përmendur sundimin absolute të Renzit brenda partisë dhe qeverisë”, thonë analisët. “Tashmë gjithçka ka përfunduar në këtë drejtim. Sapo sistemi i partive të vjetra bie, dhe kjo ka ndodhur në të gjithë Europën, përveç Gjermanisë, çdo gjë i nënshtrohet ndryshimit”.
Banorët e Napolit shpresojnë që do të jenë ndër të parët që do të përfitojnë nga ndryshimi. “Partia Demokratike na grabiti”, thotë Amato. “Berluskoni është kriminel i dënuar – si mund të votonim për të? Unë mbështes liderin e “Pesë Yjeve”, Di Maio për shkak se ai duket i ndershëm. Nuk jam i sigurtë sesa shumë ndryshim do të sjellë, pasi ka probleme të mëdha dhe ai nuk është edhe aq i mirë-arsimuar. Do na duhet të presim dhe të shohim”.
Tashmë, në Itali po zhvillohen negociata mes partive për të arritur 40 përqindëshin e kërkuar për të formuar qeverinë. Por, nëse Di Maio, një ish-kamarier që nuk ka përfunduar universitetin, bëhet kryeministër, ai përballet me detyrën e jashtëzakonshme për të ndrequr problemet e thella në vendlindjen e tij, Napolin.
Mes problemeve përfshihen varfëria ekstreme, krimi i organizuar dhe skandali me mbetjet toksike të menaxhuara nga mafia.
Banorët në Napoli besojnë se ai do të jetë zgjidhja e problemeve të tyre. Edhe të rinjtë napoletanë kanë pritshmëri të larta nga Di Maio. “Ai është i ri dhe duket më afër njerëzve sesa të tjerët”, thotë Giovanni Portoghese, një 20-vjeçar që ka votuar për herë të parë. “Renzi po ashtu ishte i ri, por ai e pati mundësinë e tij dhe dështoi”.
Qytetarët duket se u kanë besuar fjalë për fjalë premtimeve të liderit të “Pesë Yjeve”, pasi mbështetësit në Pulia kanë zënë radhën në qendrat e punës për të kërkuar të ardhurat bazike të premtuara prej tij. Por, kritikët e vënë në dyshim aftësinë e tij për të zgjidhur problemet e ndërlikuara të rajonit. Ata vënë në dukje qeverisjen lokale të lëvizjes si në Torino, ku gjërat nuk kanë shkuar siç duhet.
Njerëzit votuan për të hequr qafe partitë e vjetra. Vota kryesore erdhi nga shtresat e paprivilegjuara që kërkuan ndryshimin. Pyetja e madhe është se kur të kalojë euforia e momentit, a do të jenë në gjendje drejtuesit e lëvizjes së protestës, të sjellin vërtet ndryshimin që kërkoi elektorati.
Përgatiti: Juli Prifti – /tesheshi.com/
