Më 25 janar u mbushën 10 vjet nga revolucioni në Egjipt, ai nën frymën e së ashtuquajturës “Pranverë Arabe”, e cila çoi në rrëzimin e regjimit mbi 30-vjeçar të Hosni Mubarakut
Ndërsa shumica e figurave të shquara të revolucionit egjiptian janë në internim, burg dhe izolim, figurat kryesore të ish-regjimit të Presidentit të ndjerë Mubarak tashmë janë liruar nga burgu. Disa e gjetën veten përsëri në krye të skenës, ndërsa të tjerët u goditën nga vdekja.
Sipas një aktivisti politik dhe një mbështetës të regjimit “Mubarak”, shpresat e të mundurve dhe fitimtarëve nuk janë zbehur ende. Disa prej tyre dëshirojnë që revolucioni të ndodhë përsëri, ndërsa të tjerë besojnë se për stabilitetin e shtetit është e nevojshme të shmanget përsëritja e revolucionit dhe të gjithë ata që bëjnë thirrje për ngjarje të tilla duhet të sillen para drejtësisë.
Figura të rëndësishme të regjimit të Mubarakut
Hosni Mubarak: Ai drejtoi Egjiptin për gati 30 vjet dhe shkoi në burg pas presionit dhe demonstratave kundër Këshillit Ushtarak. Aktivistët kritikuan rehatinë që ai gëzonte gjatë gjyqit dhe në spitalin ushtarak ku po qëndronte. Disa kritikuan gjyqin e tij për raste të vogla korrupsioni, ndërkohë që nuk u ndoq penalisht për akuzën kryesore që ndezi revolucionin – shkatërrimin e jetës politike.
Pas një grushti shteti në korrik 2013 që rrëzoi Presidentin e zgjedhur Mohammed Mursi, një gjykatë egjiptiane liroi Mubarakun. Ai ndërroi jetë në 25 shkurt 2020, pasi luftoi me një sëmundje, dhe u varros me një funeral ushtarak ku morën pjesë Presidenti Abdel Fattah al-Sisi dhe udhëheqës të lartë ushtarakë dhe politikë.
Gamal Mubarak: Ai erdhi në krye të partisë në pushtet në vend dhe u përshkrua si pasardhësi i babait të tij në krye të Egjiptit. Ai ishte një nga shkaqet kryesore të revolucionit kundër regjimit Mubarak. Gamal është përballur me shumë akuza, veçanërisht dyshimet për praktika korruptive në rastin e “pallateve presidenciale” dhe manipulimin e tregut të aksioneve. Ai më pas u lirua nga burgu dhe u tërhoq nga jeta politike, por u shfaq në ngjarje publike. Rasti i fundit i tillë është funerali i ish-Presidentit të Këshillit Këshillimor (Majlis al-Shura) Safwat al-Sharif të enjten e kaluar.
Safwat Al-Sharif: Ai ishte i njohur për afërsinë e tij me Mubarakun dhe mbante shumë poste të larta, duke përfshirë kryesimin e Këshillit Këshillëdhënës, duke shërbyer si Ministër i Informacionit dhe Sekretar i Përgjithshëm i partisë në pushtet deri në ngjarjet e janarit 2011. Ai u procedua penalisht në disa çështje, në disa u shpall i pafajshëm e në të tjera arriti marrëveshjet monetare. Hera e fundit që ai e gjeti veten në qendër të vëmendjes së publikut ishte kur u botua lajmi se vdiq të enjten e kaluar pasi gjendja e tij shëndetësore u përkeqësua.
Zakaria Azmi: Shefi i kabinetit të Mubarakut, u dënua në 2012 me 7 vjet burg për akuzat e shpërdorimit të fondeve, pas së cilës mori një verdikt përfundimtar duke u liruar nga akuzat. Kohët e fundit ai u shfaq në fushatën elektorale të djalit të vëllait të tij në zgjedhjet e fundit parlamentare dhe ishte ndër të parët që i dha lamtumirën Safwat al-Sharif, mikut të tij në regjimin “Mubarak”.
Ahmed Ezz: Ish-sekretar organizativ dhe anëtar i Komitetit Politik të partisë së Mubarakut. Ai ishte afër djalit të Mubarakut, Gamalit, dhe kishte një ndikim mbizotërues në parti. Përkrahësit e Mubarakut, si dhe kundërshtarët, thonë se Ezz konsiderohet si një nga arsyet më të rëndësishme të rënies së regjimit pas orkestrimit të manipulimeve të zgjedhjeve parlamentare 2010, kur ndodhi një skandal i paparë i falsifikimit të rezultateve.
Prandaj Ezz ishte ndër të parët që dha dorëheqjen nga partia disa ditë pas shpërthimit të revolucionit dhe para se Mubarak të tërhiqej nga pushteti. Ai u përball me akuza për abuzim të ndikimit dhe pasurim të paligjshëm, shumica e të cilave përfunduan në pafajësi dhe me zgjidhje monetare, pas së cilave u kthye në drejtimin e perandorisë së tij të kompanive të çelikut dhe kohët e fundit u paraqit në varrimin e Safwat al-Sharif.
Habib al-Adly: Ministri i Brendshëm i Mubarakut, i cili shërbeu për 14 vjet si i tillë. Ai u përball me shumë kritika pas shpërthimit të revolucionit të janarit, për më tepër, revolucioni ishte në thelb një demonstratë kundër Ministrisë së Brendshme, që më vonë u shndërrua në një revolucion kundër të gjithë regjimit.
Sidoqoftë, Al-Adly, si figura të tjera në regjimin Mubarak, u la i lirë nga burgu pasi u lirua nga akuzat për vrasjen e protestuesve dhe vazhdoi të gjykohej vetëm në rastet e korrupsionit dhe shpërdorimit të fondeve publike.
Mohammad Abou el-Enain: Një nga biznesmenët më të shquar në epokën e Mubarakut, një anëtar i komitetit politik të Partisë Kombëtare Demokratike të shpërbërë, pronar i televizionit satelitor dhe faqes së tij të internetit. Ai është nënkryetar i partisë “Ardhmëria e Kombit” e lidhur me regjimin Al-Sisi dhe disa ditë më parë ai u emërua nënkryetar i Dhomës së Përfaqësuesve.
Personalitete që simbolizojnë Revolucionin e Janarit
Muhamed Mursi: Ai ishte përfaqësuesi i Vëllazërisë Myslimane në takimet e forcave politike që ishin kundër Mubarakut. Pas revolucionit, ai u zgjodh presidenti i parë civil i zgjedhur në mënyrë demokratike, dhe më pas u rrëzua në një grusht shteti ushtarak nga ministri i tij i Mbrojtjes, gjeneral-kolonel Abdel Fattah al-Sisi, më 3 korrik 2013, me pretekstin se ishte një përgjigje ndaj protestat popullore.
Presidenti i parë i Egjiptit i zgjedhur në mënyrë demokratike u mbajt në izolim pa të drejtë vizite për gati gjashtë vjet. Ai vdiq në gjykatë gjatë një seance në qershor 2019 pas një sulmi në zemër në moshën 68 vjeç. Familja e Mursit dhe organizatat e të drejtave të njeriut po bëjnë thirrje për një hetim të pavarur për shkakun e vdekjes, duke akuzuar autoritetet egjiptiane për privimin e tij me qëllim nga kujdesi mjekësor.
Mohamed el-Baradei: Ishte një nga mbrojtësit më të shquar të Revolucionit të Janarit, por ai mori pjesë në një deklaratë të përbashkët mbi grushtin e shtetit në korrik 2013. Baradei u emërua Zv.President i Republikës për Punët e Jashtme dhe më pas dha dorëheqjen për shtypjen e dhunshme të demonstratave në Rabia al-Adawiya dhe Sheshin Al-Nahda. Eshtë larguar nga Egjipti dhe kohë pas kohe publikon në llogarinë e tij në Twitter postime në të cilat kundërshton regjimin Al-Sisi dhe është i ekspozuar ndaj një fushate shpifjesh të vazhdueshme mediatike.
Wael Ghonim: Roli i këtij aktivisti në Revolucionin e Janarit u vu në dukje veçanërisht kur ai filloi të thërriste për demonstrata përmes faqes së tij në Facebook të quajtur “Ne jemi të gjithë Khaled Said”. Egjiptianët nuk e njihnin atë derisa u lirua nga paraburgimi dhe u shfaq duke qarë për dëshmorët e revolucionit. Ai kundërshtoi politikën e Presidentit Mohamed Mursi dhe bëri thirrje për demonstrata në 30 qershor përmes të njëjtës faqe revolucionare. Ai u largua nga Egjipti pasi u shpall një grusht shteti ushtarak dhe demonstratat u shtypën me dhunë. Ai e justifikoi një veprim të tillë duke thënë se shteti “nuk i mirëpret njerëzit si ai”. Ghonim u bë shënjestra e sulmeve të vazhdueshme nga media e regjimit, për shkak të të cilave ai u tërhoq nga jeta publike, madje dhe nga rrjetet sociale.
Por u rishfaq në publik në kohën e demonstratave më 20 shtator 2019, të cilat u thirrën nga aktori dhe aktivisti Mohammad Ali. Ai pastaj vazhdon të shfaqet gjithnjë e më intensivisht në rrjetet sociale, duke folur për gabimet e revolucionit dhe duke u paraqitur si një zë ndërmjetësues midis regjimit dhe opozitës, por që ka humbur popullaritetin midis mbështetësve të të dy palëve.
Hamdeen Sabahi: Ishte një nga figurat e revolucionit dhe zuri vendin e tretë në zgjedhjet presidenciale të vitit 2012. Ai mori pjesë në thirrjet për demonstrata më 30 qershor dhe në 2014 dhe kandidoi për president si kundërshtari i vetëm i Al-Sisit. Pësoi një humbje poshtëruese sepse mori më pak vota sesa numri i votave të pavlefshme, pas së cilës u tërhoq nga veprimi publik dhe politik.
Sabahi shfaqet në publik përmes postimeve në mediat sociale në të cilat kritikon disa vendime të autoriteteve egjiptiane dhe njëherësh mori pjesë në konferencën për krijimin e frontit të opozitës civile. Ai gjithashtu kohët e fundit u shfaq në një deklaratë se po hiqte dorë nga udhëheqja e Partisë Karam të opozitës në favor të ish-parlamentarit Ahmed Tantawi.
Alaa Abd al-Fattah: Aktivist politik, një nga figurat më të reja që u shfaq para dhe gjatë Revolucionit të Janarit, i njohur gjithashtu si “i burgosuri i të gjitha kohërave”. Ai u arrestua në nëntor 2013 me akuzën e organizimit të demonstratave pa leje dhe u dënua me 15 vjet burg, pas së cilës dënimi u ul në pesë vjet, të cilin ai e vuajti plotësisht. Por në shtator 2019, autoritetet egjiptiane e arrestuan përsëri për shkak të demonstratave që shpërthyen atë vit, dhe ai është ende në paraburgim parandalues. /tesheshi.com/