Që nga ndërhyrja ushtarake e Moskës në luftën siriane në shtator 2015, një nga qëllimet kryesore të politikës së jashtme të Rusisë ka qenë të bindë vendet e Gjirit që të bien dakord për mbijetesën e regjimit të presidentit sirian Bashar al-Assad dhe të ripranojnë “legjitimitetin” e tij.
Që kjo strategji ruse ka qenë e suksesshme, tregon edhe zhvillimi i marrëdhënieve mes këtyre vendeve në vitet e fundit, me vizitën e fundit të Assad-it në Emiratet e Bashkuara Arabe.
Emiratet, e cila rihapi ambasadën e saj në Siri në dhjetor 2018 dhe dërgoi ministrin e saj të jashtëm në Damask në nëntor, është një lojtar kryesor në Këshillin e Bashkëpunimit të Gjirit (GCC) që punon për të përshpejtuar riintegrimin e regjimit sirian në botën diplomatike arabe pas kaq shumë vitesh të izolimit në rajon.
Përpjekjet e Emirateve për të kthyer Sirinë në Ligën Arabe tregojnë për një marrëveshje në rritje midis Abu Dhab-it dhe Kremlinit, e cila është veçanërisht e pafavorshme për Uashingtonin, veçanërisht në kontekstin e luftës ruso-ukrainase, në të cilën Perëndimi dështoi të bindë Emiratet për t’u bashkuar në përpjekjet ndërkombëtare për të bërë presion ndaj Rusisë.
Çelësi për të kuptuar këtë lidhje dhe hapjen e Emirateve ndaj marrëdhënieve më të ngrohta me Assad-in, është një neveri ndaj Islamit politik dhe lëvizjeve pro-demokracisë në rajon.
“Vizioni i Emirateve të Bashkuara Arabe për rajonin, në kundërshtim me populizmin musliman dhe demokracinë, duket më shumë si vizioni i Putinit sesa i Uashingtonit, kështu që është e natyrshme që Emiratet të shmangin ndërhyrjen e SHBA-së duke iu përmbajtur palës ruse dhe klientëve të saj”, tha Juan Cole për Al. Jazeera-n, Profesor i Historisë në Universitetin e Miçiganit.
Për udhëheqësin de fakto të Emirateve të Bashkuara Arabe, Princin e Kurorës Mohammed bin Zayed al Nahyan, revolucionet gjatë Pranverës Arabe ishin një kërcënim dhe një kërcënim që duhej hequr.
“Assad, si një sundimtar që kundërshtoi Vëllazërinë Myslimane, në këtë kontekst duket si presidenti egjiptian Abdel Fattah el-Sisi, të cilin edhe Emiratet e mbështesin. Partia Baath e Assad-it ka marrë një drejtim neoliberal dhe nuk përbën më një kërcënim ideologjik për Gjirin,” shtoi Cole.
Autonomia e Emirateve
Emiratet e Bashkuara Arabe janë tani shumë më larg nga orbitat e Uashingtonit dhe Londrës dhe ndikimit të tyre gjeopolitik në krahasim me periudhat e mëparshme të historisë moderne.
Rritja e këtyre lidhjeve midis Emirateve dhe Rusisë, si dhe Kinës dhe Indisë, është thelbësore për suksesin e Abu Dhabit në diversifikimin e partneriteteve globale duke fituar autonomi më të madhe nga partnerët perëndimorë në një botë shumëpolare.
Emiratet e Bashkuara Arabe nuk kishin frikë të mbështesnin qëndrimin e Rusisë për disa çështje me të cilat Moska nuk pajtohet me Uashingtonin. Përgjigja e Emirateve ndaj luftës në Ukrainë tregon se sa larg ka arritur Abu Dhabi në drejtim të autonomisë nga Perëndimi.
Megjithatë, me gjithë tensionet mes Emiratet dhe administratës Biden, do të ishte e gabuar të konkludohej se Abu Dhabi synon të largohet nga partneriteti i tij shumë i ngushtë me Shtetet e Bashkuara.
Në fund të fundit, Uashingtoni, jo Moska, është garantuesi më i madh i sigurisë së Emirateve, siç dëshmohet nga roli i SHBA-së në mbrojtjen e vendit nga raketat Huthi dhe sulmet e tyre me dron në fillim të këtij viti.
“Abu Dhabi e sheh Uashingtonin si një prioritet strategjik, si një marrëdhënie të pazëvendësueshme”, shpjegon Monica Marks, profesoreshë e politikës së Lindjes së Mesme në Universitetin e Nju Jorkut.
“Unë nuk mendoj se Emiratet po përpiqen ta zëvendësojnë atë, por ata po përpiqen të pasurojnë portofolin e tyre për të përfituar sa më shumë që të jetë e mundur dhe për të vënë atë që ata e shohin si interesin e tyre në radhë të parë”.
Falë normalizimit të marrëdhënieve me Izraelin, ndër të tjera, Emiratet kanë një avantazh të madh në Uashington.
Kjo ka të ngjarë të lejojë që ky vend të vazhdojë të afrohet me Rusinë kundrejt Sirisë, Libisë dhe vendeve të tjera të ndjeshme në botën arabe, duke mbetur vendi ku oligarkët rusë mund të kenë pasurinë e tyre ndërsa Perëndimi vendos sanksione, pa u shqetësuar për marrëdhëniet e dëmshme me SHBA.
Lidhjet midis Shteteve të Bashkuara dhe Emiratet e Bashkuara Arabe janë mjaft të thella saqë administrata e Biden nuk ka gjasa të përpiqet të dëmtojë seriozisht këtë partneritet, pavarësisht nga lidhjet në rritje të Abu Dhab-it me Putinin dhe Assad-in.
“Nëse i dëgjoni me kujdes disa ish-zyrtarë amerikanë, ata i shohin Emiratet e Bashkuara Arabe si një model qeverisjeje që do të dëshironin ta shihnin në pjesën tjetër të botës arabe”, tha Nader Hashemi, drejtor i Qendrës për Studime të Lindjes së Mesme në Universitetin e Denverin.
“Emiratet po blejnë armë amerikane dhe kanë një marrëveshje paqeje me Izraelin. Ata kanë atë lustër liberale. Kanë dhe Ministrinë e Tolerancës, e cila është një lloj fushate PR”, thotë Hashemi.
“Kur i merrni parasysh të gjitha këto, ka shumë interesa të mbivendosura dhe shumë zëra me ndikim në Shtetet e Bashkuara që duan që kjo marrëdhënie të vazhdojë, kështu që mundësia e ndonjë sanksioni që synon Emiratet e Bashkuara Arabe për vizitën e Assad-it është e paimagjinueshme”. /tesheshi.com/
