Askush nuk mund të parashikojë kohëzgjatjen e luftës në Ukrainë, por është e sigurt që më së voni vitin e ardhshëm do të shfaqet një film i ri që do të dokumentojë gjithçka që po ndodh atje. Autori i saj do të jetë ukrainasi Sergej Loznica, të cilin kritikët e cilësojnë si një nga regjisorët më të rëndësishëm bashkëkohorë.
Në vitin 2014, me filmin e tij të shkëlqyer dokumentar “Maidan”, Loznica regjistroi detajet më domethënëse të ngjarjes që tronditi Ukrainën dhe në fund shërbeu si një justifikim për Rusinë për të sulmuar atë vend.
Pa pamjet autentike nga sheshi kryesor i Kievit, ku shpërtheu rebelimi kundër presidentit prorus Viktor Janukoviç, dhe të cilat u shndërruan në film nga Loznica, do të ishte e vështirë të kuptohej gjithçka që po ndodh sot në atë vend me. fytyrwn e agresionit rus.
Pas kësaj, në vitin 2018, ai xhiroi filmin artistik “Donbas”, i cili sot është aktual më shumë se kurrë, sepse përshkruan sjelljen e autoriteteve pro-ruse në pjesët e pushtuara të Ukrainës, por edhe dobësitë e shoqërisë ukrainase në tërësi.
“Gjithçka që po ndodh tani ka ndodhur më herët në historinë tonë. Kështu ishte 100 vjet më parë kur u shemb Perandoria Ruse. Dhe pikërisht atëherë në Donbas shpërtheu konflikti dhe lufta e parë”, thotë Loznica.
Ai tani e percepton punën në projekte të reja si një sfidë të veçantë.
“Dëshiroj të bëj një film dokumentar për luftën në Ukrainë dhe po mendoj edhe për një film tjetër që do të trajtojë krimet e luftës. Dua të zbuloj se kush janë njerëzit që e kanë bërë, nga kanë ardhur dhe pse e kanë bërë”, thotë Loznica, duke mos e fshehur lidhjen e thellë emocionale me vendlindjen e tij.
Loznica është ndër ata që mendojnë se pushtimi i Rusisë në vendin e tij ishte planifikuar për një kohë të gjatë dhe ishte i pashmangshëm, dhe fakti që ndodhi gjysmë viti më parë është vetëm rezultat i një ndërthurjeje të rrethanave dhe vlerësimeve të Vladimir Putinit, logjika e të cilave është e vështirë për t’u kuptuar.
“Putini e shpalli këtë në Mynih në vitin 2007 kur tha se Ukraina nuk është shtet. Problemi është se askush nuk e mori seriozisht atëherë”, thotë Loznica.
Ai shpjegon se territori ukrainas ka një rëndësi thuajse mitike për rusët, sepse Kievi është “vendi i pagëzimit” i Perandorisë Ruse, pra shteti që e pasoi atë, kështu që ishte pre dhe qëllimi logjik i çdo sundimtari rus, pavarësisht nëse ai ishte Pjetri i Madh, Stalini apo sot Putini.
Putini dhe ekipi i tij nga ish-KGB-ja, është i bindur Loznica, e përdorën rënien e BRSS vetëm për të “çmontuar” një kastë në pushtet, atë komuniste, për ta zëvendësuar atë me veten e tyre. Por mënyra perandorake e të menduarit mbeti e njëjtë dhe e përbashkët për ta.
“Pas çdo gjëje që ndodh, qëndron një ide”, thotë Loznica, duke sqaruar se ka disa dallime, por ato janë më të karakterit teknik.
Në rastin e luftës aktuale kundër Ukrainës, atij i duket e rëndësishme të theksojë se është një “luftë online” që njerëzit në mbarë botën e dëshmojnë në kohë reale, duke përfshirë të gjitha tmerret që po ndodhin atje.
Ai kujton se si u deshën më shumë se dy muaj që bota të mësonte për masakrën e më shumë se 30,000 hebrenjve të kryer nga nazistët në Babi Yar në vitin 1941, gjë që është edhe subjekt i filmit të tij për atë ngjarje. Në luftën e tanishme, në pak ditë dihej pothuajse gjithçka për krimet e ushtarëve rusë në Bucha.
Putin, shpjegon Loznica, vendosi ta kthejë atë në një lloj arme, ndryshe nga praktika në BRSS, e cila përpiqej të fshihte gjithçka dhe ta mbante të fshehtë.
“Ai në fakt tronditet me ato tmerre që ndodhin dhe bëhen menjëherë të disponueshme, dhe kjo përsëri bëhet një mjet me të cilin ai luan lojën e tij të shahut”, përshkruan Loznica pikëpamjen e tij për mënyrën se si punon presidenti rus.
I pyetur se sa mund të zgjasë lufta, apo agresioni rus kundër Ukrainës, ai përgjigjet se është e pasigurt, por sigurisht që do të zvarritet edhe për të paktën një vit. Rusia, siç paralajmëron ai, ka kohë dhe sigurisht synon të “shtyjë më tej e më tej” për aq kohë sa të mundet.
Çelësi për t’i dhënë fund luftës, është i bindur ai, nuk është në Moskë, por në Perëndim, sepse në thelb gjithçka varet nga sa të gatshme janë SHBA dhe vendet evropiane për të mbështetur efektivisht Ukrainën ushtarakisht dhe mbrojtjen e saj, duke pasur parasysh se sanksionet ekonomike dhe financiare nuk janë një mjet që mund të ndryshojë politikën agresive të Putinit.
“Ukraina ka nevojë për ndihmë ushtarake dhe gjithçka varet nëse e merr atë”, tha regjisori i njohur. /tesheshi.com/