Ata e quajnë “radio-plehra”. Qyteti i Kebekut ka fituar reputacionin e dyshimtë të të qënit kryeqyteti i Kanadasë për shakatë tronditëse, emisionet radiofonike online me të ftuar që kanë shumë dëshirë të provokojnë me biseda mizore për gratë, homoseksualët dhe muslimanët.
Ndërsa qyteti prej 800 mijë banorësh përballet me pasojat emocionale të masakrës së të dielës në xhami që la gjashtë besimtarë të vdekur dhe disa të plagosur, roli i “radios së plehrave” në përhapjen e sjelljeve ksenofobe, po merr vëmendje të re. Një student vendas 27-vjeçar dhe ndjekës i së djathtës ekstreme, u akuzua për vrasje dhe përpjekje për vrasje në lidhje me masakrën.
Në fakt, nuk ka të dhëna të drejtpërdrejta që personi i akuzuar, Alexandre Bissonnette, është ndikuar në mënyrë të veçantë nga “radio e plehrave”, por anëtarë të komunitetit musliman reaguan shpejt duke depozituar ankesa në lidhje me ndikimin gërryes të retorikës kundër emigrantëve që dëgjohet shpesh në valët e radios.
Kryebashkiaku i Kebekut, Régis Labeaume, gjithashtu u duk se po kritikonte stacionet radiofonike. Gjatë një vigjilje në kujtesë të viktimave, ai denoncoi ata që “bëhen të pasur me shitjen e urrejtjes”.
Kryeministri i Kebekut, Philippe Couillard pohoi se provinca ka “demonët e vet” dhe se “ksenofobia, racizmi dhe përjashtimi janë të pranishme edhe këtu”. Por ai u tha gazetarëve se shoqëria e Kebekut është përgjithësisht e hapur dhe tolerante. 
“Kurdo që ndodh të dëgjosh këtë radio-plehrë, dëgjon qartësisht gjuhë ksenofobe”, thotë Mohammed Ali Saidane, i cili ka jetuar në Kebek prej 30 vjetësh.
“Ajo që unë mendoj për këto media, është se ato importojnë probleme nga vende të tjera, sidomos nga Franca. Ne nuk jetojmë në geto këtu. Nuk është njësoj sin ë Francë”, tha ai për gazetën “Journal de Quebec”.
“Rreziku i vërtetë i kësaj lloj radioje, është se ata luajnë me mosndarjen midis lajmit, opinionit dhe demagogjisë”, thotë
Louis-Philippe Lampron, që jep mësim ligjin e të drejtave të njeriut në universitetin Laval.
Lampron thotë se jnë katër-pesë të ftuar në këto shfaqje dominojnë tregun, duke lëvizur sa nga një stacion në tjetrin dhe duke konkurruar për tërheqje audience me anë të bisedave që indinjojnë, e që shpesh godasin tonet e së djathtës ekstreme dhe populistëve.
“Eshtë shumë tinëzare dhe agresive”, tha ai për “The Washington Post”.
Jeff Fillion, një nga të ftuarit më të njohur, u pushua pranverën e shkuar nga Bell Media, pronar i “Energie 98.9 FM”, pasi ai vuri në lojë një biznesmen të njohur lokal që kishte vajtuar publikisht vetëvrasjen e të birit. Por, menjëherë pas kësaj, Fillion u kthye në transmetim në një tjetër stacion.
“Eshtë si televizion ‘reality’”, thotë Guillaume Verret, student 21-vjeçar kolegji dhe një barist part-time. “Eshtë tërësisht budallallëk dhe gjë e pavlerë. Ata nuk të japin fakte. Ata vetëm japin opinioned he provokojnë njerëzit”.
Edhe pse muslimanët përbëjnë një përqindje shumë të vogël të popullsisë së qytetit të Kebekut, prania e tyre po rritet ndërsa qeveria rajonale inkurajon emigracionin e afrikanëve frëngjisht-folës.
Kebeku ka qenë i përfshirë në debate të nxehta publike në vitet e fundit për atë që referohet si “akomodim i arsyeshëm” i emigrantëve dhe minoriteteve fetare, ku përfshihet edhe një përpjekje kontraverse për të ndaluar veshjen me simbole fetare si xhihab, turbanët apo jarmulkat të administratës publike. Masa, e njohur si Kapitulli i Vlerave u konsiderua su arsyeja kryesore e humbjes në zgjedhjet e vitit 2014 të partisë në qeveri.
Çështja e xhihabit vijon të zjejë në Kebek, ashtu sikundër edhe ka pasur raste në të cilat janë ndaluar të hapen apo të zgjerohen xhamitë.
Në qytetin e Kebekut, vëmendja vijon të jetë e fokusuar në jetën e njeriut që akuzohet për sulmin në xhami. Edhe pse i panjohur më parë për policinë, Bissonnette kishte zhvilluar një tërheqje të fortë ndaj politikanev online të së djathtës ekstreme dhe konsiderohej një njeri i çuditshëm që sulmonte në internet me pikëpamjet e tij kundër grave dhe emigrantëve.
Ish-kadet ushtarak, ai njihej edhe për fiksimin ndaj armëve. Policia ende nuk ka dhënë detaje për armët e përdorura në sulm.
Blerja e armëve të zjarrit është rreptësisht e rregulluar me ligj në Kanada, dhe lejet janë të domosdoshme në rastet kur blihen armë gjysmë-automatike. Por armët e zjarrit mund të gjenden nëse njerëzit janë të gatshëm të kalojnë përmes procesit ligjor dhe nuk kanë të dhëna kriminale.
Përgatiti: Juli Prifti – /tesheshi.com/
