Thaslima Begum, një gazetare dhe aktiviste për të drejtat e njeriut, shkruan se Aung San Suu Kyi, udhëheqësja e Mianmarit, duhet të adresojë taktikën kryesore të ushtrisë – përdhunimin – kur ajo paraqitet në gjykatë për të mbrojtur vendin e tij kundër akuzave për genocid.
Në një artikull të gazetës Independent, Begum thotë se vitet e fundit, gjatë raportimit për krizën e rohinjave ka takuar qindra gra nga ky komb, të cilët kanë qenë viktima të përdhunimeve sistematike, për të cilat ajo thotë se nuk janë një nënprodukt i konfliktit në Mianmar, por strategjia kryesore që synon dëbimin e tyre.
Autorja tregoi historinë e Aminas, nëna e një fëmije dy-muajsh në kohën e sulmit, i cili u përballë në shtëpinë e saj me ushtarët burmezë të armatosur. Burri i Aminas u qëllua në kokë. Kur i vogli i saj filloi të qajë, një nga ushtarët e tërhoqi atë dhe ia goditi kokën në mur. Ushtarët nuk kishin mëshirë për nënën që ankohej për foshnjën. Dy e mbajtën atë në tokë ndërsa një i tretë e dhunoi. Kur ajo filloi të bërtiste, ata gati e mbytën atë.
“Kur ktheva kokën anash, pashë trupin e pajetë të djalit tim të shtrirë në tokë”, citohet të ketë thënë gruaja fatkeqe. Ajo ishte në gjendje të shpëtonte me ndihmën e fqinjëve pasi ushtarët i vunë flakën shtëpisë së saj. Autorja u takua me Aminan në shtator 2017 kur arriti në Bangladesh.
Begum thotë se viktimat e përdhunimit ishin të të gjitha moshave, nga nxënëset e shkollave deri tek gjyshet, dhe secila mbante kujtime pothuajse të ngjashme dhe bezdisëse të përvojës së tmerrshme që ata pësuan nga ushtria burmeze.
Duhet shumë guxim të flasim për atë që është e paimagjinueshme, tha ajo. Midis viktimave është dhe Maryam 8-vjeçare, e cila tha se ishte dërguar në një klasë, ku u dhunua nga një grup ushtarësh. Begum nuk duronte dot të mos qajë. Ajo u tmerrua nga ajo që dëgjoi nga vajza Maryam. Para se të largohej, nëna e Maryamait tha: “Ne nuk kemi nevojë për keqardhje … Ne duam drejtësi”.
Për shkak se përdhunimi ishte një element kryesor në përndjekjen e rohinjave, autorja beson, ajo duhet të vihet në qendër të çështjes. Nëse po, do të jetë hera e parë që përdhunimi është ndjekur si gjenocid në Gjykatën Penale Ndërkombëtare.
Këto përfshijnë mundësinë e përmirësimit të ligjit ndërkombëtar për gratë dhe forcimit të drejtësisë dhe përgjegjshmërisë në rastet e ardhshme të përdhunimit të luftës, thotë autorja.
Ajo shton se ndërsa kjo është e zakonshme, përdhunimi ka qenë prej kohësh një krim lufte i padukshëm. Dhuna me bazë gjinore duket se i shmanget sanksioneve sepse ende konsiderohet një krim privat i kryer nga individë sesa një krim publik i kryer nga agjentë të shtetit. Nëse të drejtat e njeriut të grave duhet të respektohen në luftë dhe paqe, atëherë këto kufij imagjinarë midis publikes dhe privates duhet të refuzohen.
Qëndrimet e Begum bëhen në një kohë kur Aung San Suu Kyi, një nobeliste paqeje e fillimviteve ’90, e persekutuar po nga ajo ushtri që po mbron sot, po dëshmon para Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë në Hagë. /tesheshi.com/
