Titujt kryesorë të medias arabe dhe turke janë të mbushura me kritika të forta dhe me shprehjen e mosbesimit në reagim të vendimit të presidentit Donald Trump për njohjen e Jeruzalemit si kryeqytet të Izraelit. Ato në Izrael e kanë mirëpritur këtë lëvizje, duke thënë se nuk duhej pritur me dekada që kjo të ndodhte.
“E guximshme dhe historike”
“Falemnderit zoti President për këtë vendim të guximshëm dhe historik. Falemnderit për logjikën tuaj të famshme për deklarimin kyç ndaj një çështjeje kaq thelbësore”, shkruan një komentator në gazetën izraelite “Yisrael Hayom”. Një tjetër në “Maariv”, thotë se Trump “theu barrierën e frikës”.
“Ishte koha për ta njohur Izraelin si kryeqytet të Izraelit”, thotë “Yedioth Ahronoth”, media e Izraelit.
“Trump ka të drejtë: refuzimi 70-vjeçar i botës për të njohur zyrtarisht Jeruzalemin si kryeqytet të Izraelit ka qenë një gabim trashanik”, thotë një komentator në “Yedioth Ahronoth”. “Pretendimi se fjalimi dëmton procesin e paqes është i pakuptueshëm, pasi nuk ka proces paqeje”
Gazeta botoi fjalimin e plotë të Trump, duke e komentuar atë “Deklarata e Jeruzalemit”, duke i bërë jehonë kështu deklaratës së Balfurit të vitit 1917, që shprehte mbështetjen e qeverisë britanike për një shtet kombëtar hebre në Palestinë e që hapi rrugën për krijimin e Izraelit.
“Trump njeh Jeruzalemin si kryeqytet të Izraelit dhe në të njëjtën kohë tret angazhimin amerikan për zgjidhjen përmes dy shteteve”, thotë një editorial në gazetën “Haaretz”. “Eshtë e qartës e Amerika nuk do ta ‘shpëtojë Izraelin nga vetja e vet’ dhe nuk do të sjellë fundin e pushtimit”.
“Shuplaka e shekullit”
Pikëvështrimi nga ana e territoreve palestineze është pothuajse i kundërt. Një titull në gazetën e zotëruar nga Autoriteti Palestinez “Al-Hayat al-Jadidah” e quan lëvizjen amerikane “shuplakën e shekullit”.
Një editorial në gazetë paralajmëron që “dyert e ferrit do të hapen në rajon”, duke i bërë jehonë një deklarate të grupit Hamas. Ka po ashtu apele për reagim efektiv dhe të llogaritur.
“Përse nuk mund të mos ndërmarrim një kryengritje të qetë dhe të mos rikthehemi në negociatat përjetësisht të gjata”, pyet një komentator në gazetën pro-Fatah “Al-Ayyam”. “Do të ishte më mirë për ne të kapemi pas arritjeve tona politike dhe jo në intifadën e tretë”.
Një komentator në të përdyjavshmen pro-Hamas, “Al-Risalah” i bën jehonë kësaj: “Ne duhet të refuzojmë presionin e Shteteve të Bashkuara dhe Izraelit dhe të lëvizim për të nxitur pajtimin kombëtar palestinez derisa të arrijmë unitetin kombëtar. Më e pakta që mund të bëjmë është të përqëndrojmë të gjitha energjitë tona dhe të tejkalojmë diferencat mes nesh në mënyrë që të mbrojmë Jeruzalemin dhe të refuzojmë vendimin e ri amerikan”.
“Lulja e qyteteve”
“Për ty, qyteti i lutjeve, unë falem”. Kështu ka reaguar “Al Jazeera” ndaj fjalimit të Trump me një këngë të Fairouz, “Lulja e Qyteteve”.
Kanali kryesor arab i lajmeve e mbuloi gjithçka me një edicion special të njoftimit, duke raportuar për reagimin ndërkombëtar dhe me refleksione për vendin e Jeruzalemit në kulturën arabe.
Kënga evocative nga këngëtarja e njohur libaneze, Fairouz, “Lule mes qyteteve” është dhënë në disa kanale, përfshirë “Al Jazeera”-n. në këtë këngë, Fairouz këndon për humbjen e Jeruzalemit dhe rreth shpresës së palestinezëve që një ditë të rikthehen në të.
Televizioni “Al Arabiya” shfaqi një videoklip të pemës së Krishtlindjeve me dritat e fikura në Bethlehem.
Në krye të buletineve të saj, “Al Arabiya” që financohet nga sauditët, transmetoi reagimin zyrtar të mbretërisë që shprehte “keqardhjen e thellë” për vendimin e Trum dhe apelonte administratën e tij ta rikonsideronte vendimin. Në bulletin zinin vend demonstratat dhe grevat që po mbaheshin nga palestinezët dhe u raportua se dritat e pemës së Krishtlindjeve në Bethlehem ishin fikur në shenjë proteste.
“Al-Dustur” e Egjiptit njoftonte “vdekjen e arabëve”. Në faqen kryesore të “Al-Dustur” thuhej: “Po njoftojmë vdekjen e arabëve”. një tjetër e përditshme shprehte zemërimin që “Trump i jep atë që ai nuk e ka të vetën atij që nuk e meriton”.
Gazeta turke “Posta” pretendon se Trump “u çmend”.
Në Turqi, pati artikuj që akuzojnë Trump se u “çmend” apo se “i hodhi benzinë zjarrit”.
Përgatiti: Juli Prifti – /tesheshi.com/