Në kulmin e një fushate ku qeverisja në Shqipëri promovon futjen në BE, duke e patur këtë si kauzë kryesore politike, nga Brukseli vjen lajmi që para Shqipërisë është tjetër vend në preferencë anëtarësimi; është fqinji i saj verior.
Më saktë, është Mali i Zi që mbetet kandidati më i mundshëm nga rajoni i Ballkanit Perëndimor që të mund të bëhet anëtar i ri i Bashkimit Evropian gjatë mandatit aktual të Komisionit Evropian, i ndjekur nga Shqipëria, ndërsa Bosnja dhe Hercegovina vazhdimisht mbetet prapa në atë rrugë dhe pengesa e saj më e madhe tani janë konfliktet e brendshme politike. Ky ishte vlerësimi më i fundit nga Komisionerja për Zgjerim Marta Kos.
Në një intervistë me Radion Evropa e Lirë (RFE), Kos shpjegoi se do të ishte një dështim nëse asnjë vend i ri nuk do të bëhej anëtar i Unionit gjatë mandatit të Komisionit Evropian, dhe ajo është e sigurt se kjo mund të ndodhë.
“Mund ta bëjmë me Malin e Zi. Të gjitha kapitujt janë të hapur, kështu që po i mbyllim ato në mënyrë që ta përfundojmë procesin deri në fund të vitit 2026 nga një këndvështrim teknik”, tha Kos.
Ajo parashikoi përfundimin e negociatave me Shqipërinë për vitin 2027, por theksoi se është e rëndësishme që të dy vendet të vazhdojnë zbatimin e reformave përveç përfundimit të kësaj pjese teknike të procesit të pranimit, sepse në fund të fundit vendimi nëse një vend mund të bëhet anëtar i BE-së do të varet nga kjo.
Po vendet e tjera?
Ajo nuk e përjashtoi mundësinë që Moldavia dhe madje edhe Ukraina të bëhen pjesë e këtij procesi, dhe beson se deri në vitin 2029 BE-ja mund të ketë “më shumë se dy anëtarë të rinj”.
Ajo i bëri vërejtje Serbisë, duke thënë se autoritetet e vendit tani duhet të vërtetojnë se janë vërtet në favor të rrugës evropiane dhe konfirmoi se Brukseli i sheh me simpati studentët që protestojnë, duke kërkuar reforma.
“Ajo që protestuesit po kërkojnë nga qeveria serbe është e njëjta gjë që Komisioni Evropian po kërkon nga Serbia ta përmbushë në procesin e negociatave. Këto janë sundimi i ligjit, lufta kundër korrupsionit, prokurimi publik, legjislacioni për median, legjislacioni zgjedhor”, tha Kos.
Në lidhje me Kosovën, Komisioni Evropian tani po pret kryesisht krijimin e një qeverie të re në mënyrë që të dijë me kë do të negociojë, ndërsa e ka përshkruar Maqedoninë e Veriut si një “histori të trishtueshme” duke pasur parasysh sa gjatë ka pritur ky vend për procesin e negociatave.
Duke komentuar situatën në Bosnje, Kos tha se në rrethana kur politikanët sulmojnë rendin kushtetues të atij vendi, është e vështirë të hapen negociatat.
“Për shkak të situatës së brendshme politike, ata as nuk mund të emërojnë një kryenegociator. Ata nuk janë në gjendje të hedhin në letër një program reformash që do t’u lejojë atyre të marrin një miliard euro nga Plani i Rritjes së BE-së”, kujtoi Kos, duke konfirmuar se udhëheqësi serb i Bosnjës Milorad Dodik nuk mund të jetë më bashkëbisedues. Ajo sheh një pikë të ndritshme në opozitën nga Republika Srpska, të cilën e përshkroi si konstruktive dhe shpreson që ardhja e tyre në pushtet mund të nënkuptojë përparim për procesin e negociatave. /tesheshi.com/