Faza e parë e raketës masive të Kinës Changzheng 5B (Marsi i gjatë 5B) aktualisht po rrotullohet jashtë kontrollit në një orbitë të paqëndrueshme dhe do të bjerë në Tokë këtë fundjavë, ka shumë të ngjarë të dielën, duke shkaktuar potencialisht dëme materiale apo edhe viktima njerëzore.
Është një mjet 23 tonësh që katër ditë më parë shtyu në orbitë Wentian, modulin më të ri shkencor të stacionit hapësinor kinez Tiangong. Wentian, një kabinë me një seri laboratorësh të mikrogravitetit, u bashkua me modulin qendror Tianhe që aktualisht strehon taikonautët kinezë.
Stacioni hapësinor kinez në rritje është krenaria e programit hapësinor të Pekinit, veçanërisht duke pasur parasysh se, ndryshe nga Stacioni Hapësinor Ndërkombëtar, ai është rezultat i përpjekjeve të vetëm një vendi – Kinës. Por mjeti që Agjencia Kombëtare e Hapësirës së Kinës (CNSA) synoi për ndërtimin e stacionit – raketa Long March – përbën një rrezik potencial për njerëzit në Tokë.
Qëndrimi zyrtar i Pekinit është se ky rrezik është “jashtëzakonisht i vogël”.
Zëdhënësi i qeverisë kineze Zhao Lijian tha të enjten se “shumica e pjesëve të raketës do të digjen në atmosferë”. Megjithatë, gjatë lëshimit të parë të tillë në vitin 2020, pjesë të raketës ranë në Bregun e Fildishtë dhe goditën disa shtëpi.
Nisja e dytë, në të cilën u instalua moduli qendror i stacionit kinez, u krye vitin e kaluar dhe pjesë të Long March ranë në det pranë Maldiveve.
Sipas vlerësimeve të analistëve, rreziku që dikush të plagoset ose të vritet nga rënia e pjesëve të raketës është midis 0.1 dhe 0.4 për qind. Megjithëse është me të vërtetë një rrezik relativisht i vogël, standardi i pranuar ndërkombëtarisht është shumë më i lartë – të gjitha agjencitë e tjera hapësinore planifikojnë misionet e tyre në mënyrë që rreziku të jetë më pak se 0.01 për qind.
Anijet moderne kozmike në përgjithësi kanë fazat e para të raketave që nuk hyjnë fare në orbitë, por përkundrazi e kanë trajektoren e tyre plotësisht të paraplanifikuar ose mund të rindezin shtytësit e tyre për të kryer një rihyrje të kontrolluar në atmosferë. Në të dyja rastet, objektivi është një pikë në zonat e thella të oqeanit.
Por Long March 5B nuk është në gjendje të rindezë motorët e tij dhe e përfundon misionin e tij në një orbitë jashtëzakonisht të ulët dhe të paqëndrueshme rreth Tokës. Për shkak të rezistencës së ajrit në shtresat më të larta të atmosferës, raketa ngadalësohet dhe humbet lartësinë përpara se të digjet përfundimisht në atmosferë dhe të bjerë në Tokë. Supozohet se lëshimet e radhës të asaj rakete do të përbëjnë përsëri një rrezik. /tesheshi.com/
