Pyjet halore në rajonet më veriore të Tokës mund të jenë një “bombë me sahat” e ndotjes që ngroh planetin, pasi zjarret gjithnjë e më të përhapura shkaktojnë nivele rekord të larta të ndotjes duke ngrohur atmosferën, raporton CNN.
Duke përdorur teknika të reja të analizës së të dhënave satelitore, studiuesit nga Universiteti i Irvine në Kaliforni zbuluan se që nga viti 2000, zjarret e verës janë përhapur nëpër pyjet halore që rrethojnë pjesët më veriore të Tokës.
Zjarret e pyjeve halore përbëjnë rreth 10 për qind të ndotjes globale me karbon, por që nga viti 2021 kontributi i tyre është rritur në 23 për qind, sipas studimit, pasi thatësira ekstreme dhe valët e të nxehtit në Siberi dhe Kanada kanë ndihmuar në ndezjen e zjarreve intensive.
“Pyjet halore mund të jenë një ‘bombë me sahat’ karboni dhe rritjet e fundit në emetimet e zjarreve të egra që po shohim më bëjnë të mendoj se ora po shkon,” tha autori i studimit Steven Davis, profesor i shkencës së sistemit të Tokës në Universitetin e Kalifornisë, Irvine.
Këto pyje, të cilat mbulojnë pjesë të mëdha të Kanadasë, Rusisë dhe Alaskës, janë biomet më të mëdha tokësore në botë. Ato janë gjithashtu shumë të ngopura me karbon, duke çliruar 10 deri në 20 herë më shumë ndotje karboni që ngroh planetin për çdo njësi të zonës së djegur nga zjarret pyjore sesa ekosistemet e tjera, tha studimi.
Pyjet halore në atë brez verior të taigës janë një nga biomet specifike që ngrohen më shpejt në Tokë dhe stinët më të ngrohta dhe më të thata të zjarrit kontribuojnë në përhapjen e zjarreve.
Rajoni i taigës siberiane të Rusisë përjetoi zjarre veçanërisht të rënda në vitin 2021 kur u dogjën rreth 18.16 milionë hektarë pyje. Në korrik të atij viti, piloti skaut Svyatoslav Kolesov tha për CNN se nuk ishte në gjendje të fluturonte me aeroplanin në rajonin Yakutia në lindjen e largët të Rusisë, sepse tymi nga zjarri ishte shumë i trashë.
Still on restrictions for 9 hours. If you can't interact with my posts know that it's Twiters fault.
The globe is connected one, yet western MSM won't share that Russian wildfires are still burning in Siberia and Yakutia, releasing 505+ metric megatons of CO2 since July 2021. 🔥 pic.twitter.com/0qX9YuOQHJ
— ☆ Learn to Live with Less ☆ 🇺🇦 🐝 (@Lightswide) August 9, 2021
Rajoni është i prirur ndaj zjarreve dhe pjesa më e madhe e vendit është e mbuluar nga pyje, por Kolesov tha se diçka ka ndryshuar ndërkohë.
“Zjarret e reja janë shfaqur në veri të Yakutia, në vendet ku nuk ka pasur zjarre vitin e kaluar dhe ku nuk ka pasur zjarre më parë”, tha ai.
Zjarret po bëhen gjithnjë e më të gjera dhe më intensive dhe po ndodhin në vende që nuk janë mësuar me zjarre të tilla ekstreme.
Situata ka të ngjarë të përkeqësohet ndërsa temperaturat rriten, tha autori i studimit Bo Zheng, një asistent profesor në Universitetin Tsinghua në Pekin, për CNN përmes e-mailit.
Temperaturat më të larta inkurajojnë rritjen e bimësisë, e cila më pas bëhet jashtëzakonisht e thatë gjatë valëve të të nxehtit, duke rritur rrezikun e zjarreve.
“Ne po përballemi me një lidhje të rrezikshme të drejtpërdrejtë midis ndryshimit të klimës dhe zjarreve të pyjeve halore. Valët e të nxehtit dhe thatësirat ka të ngjarë të ndodhin më shpesh në rajonin e halorëve dhe frekuenca dhe intensiteti i zjarreve ekstreme të pyjeve si ato të vitit 2021 ka të ngjarë të rritet, me çlirimi i emetimeve të CO2 që do të çojë në ngrohjen e mëtejshme globale”, paralajmëroi Zheng. /tesheshi.com/
