“Putin ka një përsëritje të turpit të Stalinit që përjetoi në 1939, duke kërkuar një rrugëdalje. Edhe luftërat më të këqija, me kalimin e kohës, përfundojnë. Ndonjëherë, si në vitin 1945, edhe pse e vetmja rrugëdalje ishet lufta deri në vdekje. Megjithatë, luftërat zakonisht përfundojnë në një marrëveshje që nuk kënaq askënd, por të paktën i jep fund gjakderdhjes,” shkruan John Simpson për BBC, një redaktor i politikës së jashtme në Shërbimin Publik Britanik dhe një reporter legjendar që ka raportuar pothuajse nga të gjitha zonat kryesore të luftës për dekada.
“Dhe shpesh, edhe pas konflikteve më të këqija, të dyja palët gradualisht rinovojnë lidhjet e tyre të vjetra, më pak armiqësore. Me pak fat, ne fillojmë të vërejmë fillimin e këtij procesi midis Rusisë dhe Ukrainës,” pretendon Simpson në analizën e tij.
Zemërimi, veçanërisht nga pala ukrainase, do të zgjasë për dekada, por të dyja palët duan dhe kanë nevojë për paqe: Ukraina sepse fshatrat dhe qytetet e saj kanë pësuar granatime të tmerrshme dhe Rusia sepse, sipas presidentit ukrainas, ajo tashmë ka sakrifikuar më shumë njerëz dhe pajisje se sa humbi në dy luftërat e saj tronditëse të dhunshme në Çeçeni – edhe pse kjo nuk mund të konfirmohet.
Por askush nuk do të nënshkruajë vullnetarisht një marrëveshje paqeje që do të çojë në rrëzimin e tij.
Për presidentin rus Vladimir Putin, kërkimi i një mënyre për të shpëtuar fytyrën ka filluar. Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky ka treguar tashmë aftësi të lakmueshme diplomatike dhe është qartësisht i gatshëm të thotë dhe të bëjë gjithçka që është e pranueshme për të dhe popullin e tij për ta larguar Rusinë nga shpina e vendit të tij.
Për të, ka një qëllim, më të rëndësishëm – të sigurojë që Ukraina të dalë nga kjo përvojë e tmerrshme si një vend i vetëm, i pavarur dhe jo si një provincë ruse, e cila, me sa duket, ishte plani origjinal i Putinit, shkruan Simpson.
“Për Presidentin Putin, gjithçka që ka rëndësi tani është që ai të mund të shpallë fitoren. Nuk ka rëndësi që të gjithë në të gjithë administratën e tij do ta kuptojnë se Rusia ka një hundë të thyer në këtë pushtim të panevojshëm. Nuk ka rëndësi që ata 20 për qind të rusëve që kuptojnë se çfarë po ndodh realisht, të dinë se Putini po vinte bast për diçka që ishte shpikja e tij – dhe humbi.
Pra, çfarë do ta detyrojë Putinin të dalë nga kjo luftë e tmerrshme duke u dukur mirë në sytë e shumicës ruse?”, pyet Simpson.
Ukraina, në një farë mënyre, mund të duhet të pajtohet zyrtarisht me humbjen e Krimesë, e cila u aneksua në 2014. Dhe Rusia, me sa duket, po i mban fort ato pjesë lindore të Ukrainës që janë tashmë nën kontrollin e saj – ndoshta më shumë se kaq, arsyeton Simpson.
Në vitin 1939, Joseph Stalini pushtoi Finlandën, e cila dikur ishte pjesë e Perandorisë Ruse. Ai ishte i bindur se trupat e tij do ta arrinin shpejt qëllimin e tyre – ashtu siç mendoi Putini për Ukrainën në vitin 2022. Gjeneralët e Stalinit, kuptohet të frikësuar prej tij, i thanë se kishte të drejtë. Por sigurisht që nuk kishte.
Në Luftën e Dimrit, e cila zgjati deri në vitin 1940, ushtria ruse u turpërua dhe Finlanda doli prej saj me krenari të justifikuar kombëtare, sepse arriti t’i rezistonte një superfuqie të tillë. Ka humbur disa territore sepse autokratë si Stalini dhe Putin duhet të dalin nga belara të tilla sikur të kenë fituar. “Megjithatë, Finlanda ka ruajtur gjënë më të rëndësishme dhe të pashkatërrueshme: pavarësinë e saj të plotë, lirinë dhe të drejtën për vetëvendosje”, kujton Simpson.
Siç janë gjërat tani, Ukraina – e cila deri më tani ka zmbrapsur aq shumë sulme ruse sa që forcat e Putinit duken krejtësisht të dobëta dhe joefektive – mund ta bëjë pikërisht këtë. Nëse ushtria e Putinit nuk arrin të pushtojë Kievin dhe pjesën më të madhe të territorit, atëherë Ukraina do të mbijetojë siç entitet i pavarur kombëtare, siç bëri Finlanda në vitin 1940.
“Nëse ata humbasin Krimenë dhe pjesë të Ukrainës lindore, do të jetë një humbje e hidhur, e paligjshme dhe krejtësisht e padrejtë. Por Vladimir Putin do të duhej të fillonte të përdorte armë shumë më serioze sesa ka përdorur deri më tani, nëse dëshiron të fitojë një avantazh. Siç qëndrojnë gjërat tani, në fund të një muaji lufte, askush nuk dyshon se kush do të dalë fitimtar në fund”, përfundon John Simpson. /tesheshi.com/
