E drejta e pushimit vjetor me pagesë është e drejtë e garantuar me Kushtetutë(neni 32, paragrafi 3 i Kushtetutës së Republikës së Maqedonisë). Madje, nga kjo e drejtë poqese dëshiron të tërhiqet me vullnetin e tij cilidoqoftë punëtor, ligji nuk ua lejon.
Punëtori ka të drejtën e pushimit vjetor me pagesë prej më së paku 20 ditë, me atë që sipas marrëveshjes kolektive apo marrëveshjes për punë, pushimi vjetor mund të zgjat më së shumti 26 ditë.
Marrë parasysh dispozitat strikte sa i përket pushimit vjetor të punëtorëve, përfshirë këtu edhe aktin më të lartë juridik, Kushtetutën, krijohet përshtypja se bëhet fjalë për një shtet serioz që prioritet ka standardet e larta të punëtorëve.
Por e vërteta flet krejtësisht ndryshe. Në bazë të të dhënave, rreth 300 mijë të punësuar në Maqedoni, kryesisht në firma private, nuk aplikojnë pushim vjetor. Dhe kjo përfshin gjysmën e të punësuarve në vend, gjë që vërteton se të drejtat e tyre gjithnjë e më shumë po shkelen.
Nga Lidhja e Sindikatave të Maqedonisë thuhet se për këtë çështje nuk duhen shumë hulumtime, pasi të gjithë e dinë se një numër i madh i të punësuarve në shtet nuk marrin pushim vjetor, ditë të lira ose mëditje për punë jashtë orarit ose në festë.
“Edhe pse nuk ka të dhëna të sakta mund të thuhet se rreth 60.000 kompani të vogla që kanë nga 5 të punësuar, e kjo është rreth 300.000, në korrik dhe gusht nuk shfrytëzojnë pushim vjetor, sepse nëse janë në pushim s’ka kush t’i zëvendësojë”, thotë Drage Jovanovski nga LSM.
Ndërsa, Zdravko Saveski, anëtar i së majtës, sindikalist dhe aktivist i Revolucionit Laraman ka akuzuar pushtetin se nuk ka ndërrmarë asgjë në këtë drejtim, por njëkohësisht ka porositur punëtorët që mos të lejojnë ushtrimin e mobingut ndaj tyre.
“Qeveria e re nuk ka vesh për të drejtat e punëtorëve, madje nuk i ka plotësuar as të drejtat e punëtorëve që ishin shkruar në programin e tyre për punën e qeverisë, edhe pse është në pushtet tashmë një vit. Ka zëvendëskryeministër – përfaqësues për kapitalin e madh dhe për këtë arsye nuk mund të presim se kjo qeveri do të ketë vesh për këtë çështje. Nëse nuk e ngremë zërin dhe nëse nuk i kërkojmë të drejtat tona, edhe kjo qeveri, sikur qeveritë e mëparshme, do ta injorojë punëtorin dhe do të lejojë që shefat e mëdhenj të pasurohen në kurriz të njerëzve të zakontë”, ka thënë për portalin tesheshi Saveski.
Saveski në fund shtoi se si pasojë e lodhjes dhe punës pa pushim të punëtorëve, përveç dëmtimit të tyre, kompanitë nuk mund të nxjerrin prej tyre efikasitetin maksimal për punë. /tesheshi.com/
