Qindra protestues dhe policë janë përleshur në Shangai në protesta për masat e rrepta COVID-19 në Shangai dhe janë përhapur në disa qytete të tjera.
Demonstratat e fundit – të paprecedentë në Kinën kontinentale që kur presidenti Xi Jinping mori pushtetin një dekadë më parë – u përhapën pasi një ndërtesë mori flakë në qytetin perëndimor të Urumqit dhe banorët nuk mundën të shpëtonin për shkak të masave të rrepta, duke rezultuar në humbjen e jetës dhjetë personave.
“Unë jam këtu sepse e dua vendin tim, por nuk e dua qeverinë time… Dua të lëviz lirshëm, por nuk mundem. Politika jonë për COVID-19 është një lojë që nuk ka të bëjë fare me shkencën dhe realitetin”, tha protestuesi Shaun Xiao për Reuters në Shangai, qyteti më i madh i Kinës.
In a rare surge of protests in China, demonstrators called for the ruling Communist Party and its leader, Xi Jinping, to step down, amid anger at the deaths of at least 10 people in an apartment fire in Xinjiang, presumably during a strict Covid lockdown. https://t.co/7eT7YT4nHw pic.twitter.com/WT54Q0yC1M
— The New York Times (@nytimes) November 27, 2022
Në këtë qytet mbrëmjen e së dielës u mblodhën qindra persona të cilët mbanin në duar fletë të zbrazëta, çka është shprehje e censurës së heshtur të protestës, ndërkohë që në rrugë ishin të pranishëm një numër i madh policësh.
Policia rrahu dhe arrestoi një gazetar të BBC-së
Policia kineze rrahu dhe arrestoi një nga gazetarët e BBC-së që po mbulonte protestat, por ai u lirua nga paraburgimi pas disa orësh, raportoi BBC.
“BBC është jashtëzakonisht e shqetësuar për trajtimin e gazetarit tonë Ed Lawrence, i cili u arrestua dhe u prangos ndërsa raportonte për protestat në Shangai”, tha një zëdhënës i shërbimit publik britanik.
“Ai u ndalua për disa orë. Gjatë arrestimit, policia e ka rrahur dhe shkelmuar. Kjo ka ndodhur gjatë kohës që ai punonte si gazetar i akredituar”, shtoi zëdhënësi.
BBC thotë se nuk ka marrë asnjë shpjegim të besueshëm për ndalimin e Lawrence.
“Ne nuk kemi marrë asnjë shpjegim zyrtar apo falje nga autoritetet kineze, përveç pretendimit të zyrtarëve që më vonë e liruan, se e arrestuan për të mirën e tij në rast se ai kontraktohej me COVID-19 nga turma”, sipas BBC.
“Ne duam lirinë”
Demonstruesit dolën gjithashtu në rrugët e Wuhan dhe Chengdu, dhe në të njëjtën kohë, studentët u mblodhën në kampuset e shumta universitare në të gjithë Kinën.
Public anger in China towards continuing COVID-19 lockdowns has sparked rare protests in a number of major cities.
The latest demonstrations were prompted by a fatal fire in a high-rise apartment block in the north-western Xinjiang regionhttps://t.co/8zIQm4bxYT pic.twitter.com/4VqC8oKW1y
— Sky News (@SkyNews) November 28, 2022
Të hënën herët në Pekin, dy grupe protestuesish që numërojnë të paktën 1,000 u mblodhën në kryeqytetin kinez.
“Ne nuk duam maska, duam liri. Ne nuk duam teste për COVID, duam liri”, këndoi një nga grupet më herët.
Të dielën, një turmë e madhe njerëzish u mblodhën në qytetin jugperëndimor të Chengdu, sipas videove në mediat sociale, duke mbajtur gjithashtu fletë letre të zbrazëta dhe duke brohoritur: “Ne nuk duam sundimtarë të përjetshëm. Ne nuk duam perandorë”, duke iu referuar Xi, i cili ka hequr kufijtë e mandatit presidencial.
Videot nga Wuhan të postuara në mediat sociale treguan qindra banorë që dilnin në rrugë, duke thyer barrikada metalike, duke përmbysur tendat e testimit për COVID-19 dhe duke kërkuar përfundimin e karantinës.
Qytetarët e qyteteve të tjera kineze shprehën gjithashtu pakënaqësinë e tyre për politikën e COVID-19 në Kinë. Protestuesit në Lanzhou, në veriperëndim të Kinës, thonë se janë vendosur në izolim, edhe pse askush nuk ka rezultuar pozitiv me COVID-19.
“Njerëzit kanë qenë jashtëzakonisht të durueshëm, por autoritetet nuk duhet të abuzojnë me politikat e urgjencës,” tha zëvendësdrejtoresha rajonale e Amnesty International, Hana Young. “Këto demonstrata të paprecedentë tregojnë se njerëzit nuk kanë më tolerancë ndaj kufizimeve të tepërta të COVID.”
“Qeveria kineze duhet të rishikojë menjëherë politikat e saj COVID-19 për të siguruar që ato të jenë proporcionale dhe të kufizuara në kohë. Të gjitha masat e karantinës që përbëjnë kërcënim për sigurinë personale dhe kufizojnë në mënyrë të panevojshme lirinë e lëvizjes duhet të pezullohen”, theksoi ajo.
Presion mbi partinë
Kina i është përmbajtur politikës së Xi-së kundër COVID-19, edhe pse pjesa më e madhe e botës ka hequr shumicën e kufizimeve që lidhen me pandeminë.
Edhe pse i ulët nga standardet globale, numri i rasteve në Kinë ka arritur nivele rekord prej ditësh. Autoritetet raportuan 40,000 raste të reja në përditësimin e tyre të fundit.
Pekini e ka mbrojtur politikën zero-Covid si jetëshpëtuese dhe e nevojshme për të parandaluar mbingarkesën e sistemit shëndetësor, por ka ndryshuar qasjen e tij pas një bllokimi të zgjatur në Shangai në fillim të këtij viti, gjë që nxiti zemërim dhe zhgënjim në mesin e 25 milionë banorëve të qytetit.
Një valë e re pakënaqësie u ndez nga një zjarr që shpërtheu në një ndërtesë në kryeqytetin Urumqi të rajonit Xinjiang të enjten, ku humbën jetën dhjetë persona. Zemërimi i publikut u shkaktua nga dyshimet që filluan të përhapeshin në mesin e përdoruesve të internetit, se banorët e ndërtesës nuk mund të shpëtonin në kohë sepse ndërtesa ishte pjesërisht e mbyllur, gjë që zyrtarët e qytetit e mohuan.
Families in a hi-rise in China were locked into their apartments as their building caught fire. Urumqi, in Xinjiang Province
They burned alive as they couldn't escape and no one could get to them in time
This is directly on the CCP and Xi's Zero-Covid lockdown strategy pic.twitter.com/AWQ4oJA7Qg
— Jack Poso 🇺🇸 (@JackPosobiec) November 28, 2022
Megjithatë, zhgënjimi i publikut po zien pak më shumë se një muaj pasi Xi siguroi një mandat të tretë si kreu i Partisë Komuniste Kineze.
“Kjo do të bëjë presion serioz në parti. Ekziston një shans i mirë që një nga përgjigjet të jetë shtypja dhe se ata do të arrestojnë dhe ndjekin penalisht disa protestues”, tha Dan Mattingly, një asistent profesor i shkencave politike në Universitetin Yale.
Megjithatë, paralajmëroi ai, trazirat ishin shumë larg nga ajo e parë në 1989, kur protestat kulmuan me shtypjen e përgjakshme të demonstratave në sheshin Tiananmen.
“Tragjedia në Urumqi ka frymëzuar dhe inkurajuar njerëzit në mbarë Kinën që të shprehin pakënaqësinë e tyre. Për fat të keq, politika e Kinës është shumë e parashikueshme”, tha Young nga Amnesty International.
“Censura dhe survejimi do të vazhdojnë dhe me shumë gjasa do të shohim përdorimin e forcës nga policia dhe arrestime masive të protestuesve në orët dhe ditët në vijim”, përfundoi ajo. /tesheshi.com/
