Çmimet e naftës në tregjet botërore ranë ndjeshëm javën e kaluar, pas disa javësh rritjeje, pasi tregtarët kanë frikë se rritja e normave të interesit të bankës qendrore do të ngadalësojë rritjen e ekonomisë globale dhe rrjedhimisht kërkesën për naftë.
Çmimi i një fuçie në tregun e Londrës ra 7.3 për qind javën e kaluar, në 113.12 dollarë, niveli më i ulët që nga 20 maji, ndërsa në tregun amerikan fuçia ra me 9.2 për qind, në 109.56 dollarë, niveli më i ulët prej 12 majit.
Rënia e parë e çmimit të naftës në tregun e Londrës në pesë javët e fundit është për shkak të frikës së tregtarëve se kërkesa për “arin e zi” do të dobësohet për shkak të ngadalësimit të ekonomisë globale pasi bankat qendrore rrisin normat e interesit për shkak të inflacion i lartë.
Javën e kaluar, FED(Rezerva Federale) i SHBA rriti normat bazë të interesit deri në 0.75 pikë përqindjeje, rritja më e madhe e njëhershme e çmimit të parasë që nga viti 1994.
Dhe rritje të mëtejshme të normave të interesit do të pasojnë, duke qenë se inflacioni në Shtetet e Bashkuara është në nivelin më të lartë në 40 vjet, mbi 8.5 për qind, kështu që, sipas drejtuesve të FED, normat e interesit mund të arrijnë në 3.4 për qind deri në fund të vitit, nivel ky i arritur në vitin 2008.
Udhëheqësit e FED besojnë se ekonomia do të shmangë një recesion pavarësisht një rritje të mprehtë të normave të interesit, por kanë ulur vlerësimet e rritjes ekonomike këtë vit – nga 2.8 përqind në 1.7 përqind.
Por jo të gjithë janë të bindur se FED do të jetë në gjendje të “tokëzojë butësisht” ekonominë.
Analistët e Wells Fargo Bank besojnë se tani ka një shans 50 për qind që një recesion të ndodhë së shpejti. Shumë banka të tjera, duke përfshirë Deutsche Bank dhe Morgan Stanley, paralajmërojnë se rreziqet e një recesioni janë në rritje.
Përveç FED, normat e interesit u rritën javën e kaluar nga bankat qendrore britanike dhe zvicerane, ndër të tjera.
Banka Qendrore Evropiane (BQE) ka njoftuar gjithashtu se do të rrisë normat e interesit me një çerek pikë përqindjeje në korrik për shkak të inflacionit dhe ndoshta do t’i rrisë ato sërish në shtator.
Dhe shtrëngimi i politikës monetare në botë ka shqetësuar tregtarët që i frikësohen një recesioni dhe uljes së kërkesës për karburant.
“Ditët e fundit, mjedisi makroekonomik ka mbizotëruar ndaj faktorëve të lidhur ngushtë me naftën. Duke qenë se tregu më i gjerë është i preokupuar me normat e interesit dhe inflacionin, treguesit në tregun e naftës mund të fokusohen më shumë në përballueshmërinë sesa në ofertë,” tha Callum Macpherson nga Investec.
Presioni mbi çmimet e naftës është edhe pasojë e forcimit të dollarit, gjë që e bën naftën më të shtrenjtë për blerësit në monedha të tjera. Indeksi i dollarit, i cili tregon lëvizjen e vlerës së SHBA-së kundrejt gjashtë monedhave të tjera kryesore botërore, u rrit me 0.45 për qind javën e kaluar, duke arritur nivelin më të lartë në 20 vjet.
Tregu evropian i naftës, i cili është nën presion për shkak të sanksioneve ndaj Rusisë, mund të stabilizohet edhe falë importit të naftës nga Venezuela.
Ngarkesa prej 650 mijë fuçi naftë bruto nga Venezuela, e destinuar për ENI-n italian, është gati për të nisur lundrimin, ksporti i parë i naftës nga ai vend në Evropë në dy vitet e fundit.
Venezuela, industria e naftës e së cilës është nën sanksionet e SHBA-së, është shfaqur si një zëvendësues i mundshëm për një pjesë të sasive të naftës bruto ruse që janë nën sanksione, të vendosura pas pushtimit rus të Ukrainës.
Pas rritjes me më shumë se 50 për qind vitin e kaluar falë rimëkëmbjes së ekonomisë globale nga kriza e koronës, çmimet e naftës janë rritur me gati 50 për qind që nga fillimi i këtij viti, kryesisht për shkak të luftës në Ukrainë.
E ndërsa në tregjet globale pati ulje, në Shqipëri nafta preku një rekord çmimi, për t’u ulur dy ditë më pas në një përqindje pa ndonjë efekt real në xhep. /tesheshi.com/
