Më 28 maj 2016, gorilla Harambe u vra në kopshtin zoologjik të Cincinnati-t pasi një djalë tre vjeçar hyri në ambientet e tij. Incidenti shkaktoi vëmendje globale dhe diskutime rreth justifikimit të një vendimi të tillë.
Dokumentari “Harambe” i publikuar së fundmi jep shpjegime të mëtejshme se përse gorilla u eutanizua në vend që të qetësohej. Regjisori i dokumentarit Erik Crown shpjegon se qetësuesit nuk funksionojnë menjëherë; efekti i tyre mund të zgjasë deri në 20-25 minuta, gjë që në një situatë me një gorillë të trazuar mund të çojë në rrezik për fëmijën. Kështu rojet e kopshtit zoologjik vendosën të përdorin forcën vdekjeprurëse për të mbrojtur menjëherë fëmijën.
Crown sugjeron gjithashtu se Harambe mund të ketë qenë duke u përpjekur ta kthejë fëmijën te familja e tij, duke qenë se po e merrte nga uji dhe po e vendoste në tokë më të lartë. Megjithatë, për shkak të paparashikueshmërisë së situatës, rojet vlerësuan se ishte e nevojshme zgjidhja më e shpejtë.
Kujtojmë se pasi djali depërtoi në rrethim, zyrtarët e kopshtit zoologjik u dhanë sinjal gorillave që të ktheheshin brenda, dhe dy prej tyre e bënë këtë, por Harambe qëndroi aty duke u marrë me fëmijën.
Ndërsa turma e shikuesve u shqetësua edhe më shumë, Harambe bëhej gjithnjë e më nervoz, duke e çuar fëmijën në tokë të thatë përpara se të vritej me një të shtënë në kokë, me fëmijën midis këmbëve. Tre vjeçari u dërgua në spital ku plagët e tij u vlerësuan se nuk ishin kërcënuese për jetën, ndërsa sjellja e Harambe-s u bë viral dhe pas vdekjes së tij ai fitoi famë mbarëbotërore falë një morie memesh.
Fama e gorillës shkaktoi një valë interesi për rrethanat e ekzekutimit dhe shumë njerëz pyetën pse ishte e nevojshme ta vrisnin.
Këto janë pyetjet e trajtuara në dokumentarin “Haramba”, i cili u publikua në Ditën Botërore të Gorillave – 24 shtator – në 2023.
Në vitin 2021, një statujë dy metra e lartë e Harambe-s u ngrit në Wall Street për t’u përballur me skulpturën e demit atje. Më vonë, statuja u zhvendos në selinë e Facebook në Kaliforni. /tesheshi.com/
