Gjyqi Special i 45-ës: pse Enver Hoxha ia fali jetën Ibrahim Biçakut, të birit të Aqif Pashës?!

Nga Bardha Nergjoni

Aqif Pasha me të birin, Ibrahimin e vogël në krah

Ende vazhdon dilema se peticioni i rrallë që u firmos nga qindra elbasanas në vitin 1945, ishte një mënyrë që Enver Hoxha diktoi që t’i kursente jetën Ibrahim Biçakut, ish-kryeministër në qeverinë e regjencës. Djali i Aqif Pashës, një specialist bujqësie, pronar i Fabrikës së Cigareve në Tiranë, njeriu që e punësoi Enver Hoxhën, e mbrojti edhe nga arrestimet, u rrit me të në liceun e Korçës duke e strehuar në shtëpinë e tezes së tij, përfundoi i akuzuar si kolaboracionist.

Edhe pse jetën, Ibrahim Biçaku e pati mjaft të vështirë – u burgos për shumë vite, bëri punë të rëndomta dhe vdiq i vetëm pa familje e pa fëmijë – fakti që iu kursye jeta kur shumë kolaboracionistë patën fund tragjik, e lidh peticionin e qytetarëve me një mundësi që Enveri i dha ish-mikut të tij për t’a shpëtuar.

Peticioni i rrallë u firmos nga 209 persona të familjeve më të njohura elbasanase, një pjesë e madhe të të cilave e njohën më vonë persekutimin dhe përndjekjen.

Gjyqi Special i 45-s

Gjyqi Special ndaj 60-të të akuzuarve si kriminelë lufte, u zhvillua në periudhën mars-prill të vitit 1945. Një pjesë e mirë ishin ekzekutuar kur komunistët hynë në Tiranë, ndërsa pjesa e mbetur iu nënshkrua gjykimit duke marrë dënime të rënda. Një prej të gjykuarve do të ishte edhe djali i vetëm i Aqif Pashës, Ibrahim Biçaku.

Ai kishte qëndruar jashtë politikës dhe, vetëm në shtatorin e vitit 1943, kur askush nuk pranonte të merrte postin e minuar të karriges së kryeministrit, mori përgjegjësinë të drejtonte një kabinet praktikisht të paqenë në një Shqipëri të dalë jashtë kontrolli dhe vazhdoi për pak kohë. Ka dëshmi se Ibrahimi i shpëtoi jetën Enver Hoxhës duke e paralajmëruar për operacionet kundër tij pikërisht në periudhën e drejtimit të qeverisë.

Gjyqi Special u drejtua nga Koçi Xoxe, i shoqëruar nga Bedri Spahiu, dhe u zhvillua në godinën e kinema “Kosova” sot Teatri Kombëtar. Pak para se të jepej vendimi, qytetarët elbasanas, (të listuar janë vetëm ata të identifikuar), kërkonin që minimalisht, Ibrahim Biçakçiut t’i falej jeta. Sigurisht, ky peticion që ishte krejt i rrallë për kohën, pasi nuk njihen nënshkrime kaq masive, kaloi menjëherë nën administrim të Seksionit të Mbrojtjes së Popullit (paraardhësja e Sigurimit).

Shefi i këtij seksioni, major Bako Dervishaj, njoftonte Drejtorinë e Mbrojtjes së Popullit se këtë letër e kishin nënshkruar edhe shumë të tjerë, porse identifikimi i nënshkrimeve të tyre kishte qenë i vështirë pasi ishte në gjuhë osmanishte.

Më 13 prill 1945, Ibrahim Biçaku dënohet nga Gjyqi Special me burgim të përjetshëm, si bashkëpunëtor i pushtuesve.

Peticioni i nënshkruar

Këshillit të Frontit Nacionalçlirimtar të Qarkut Elbasan

Ne të nënshkruarit banorë të qytetit të Elbasanit, kemi nderin t’i lutemi këtij këshilli të interpretojë pranë Këshillit të Përgjithshëm të Frontit Nacional-çlirimtar për sa vijon:

Prokurori i Gjykatës Speciale për faje politike në Tiranë, ka kërkuar dënim me vdekje të Ibrahim Biçakçiut. Me këtë rast e shfaqim mendimin tonë se Ibrahim Biçakçiu ka pasur gjithmonë sjellje dashamirëse kundrejt popullit të këtij qyteti, i cili nuk ka pasur kurrë ndonjëherë ndonjë të keqe prej këtij njeriu. Ndër veprimet e tij politike, shtojmë me anë të vullnetarëve të tij katundarë ka dashur të mbrojë dhe ka mbrojtë me sa ka qenë e mundur popullin nga veprat e këqija të ballistëve të armatosur. Me rastin e marrjes së qeverisë nga ana e tij, ai ka lëshuar të burgosurit tanë të akuzuar politikisht. I rritur në një ambient patriotik dhe bamirës, si familja e atit të tij patriot Aqif Elbasani, ai ka vepruar gjithmonë me qëllime të mira dhe në rast se ka gabuar, populli i këtij qyteti, ka konviksion se ai në veprimet e veta nuk ka pas qëllime tradhtie kundrejt atdheut dhe s’ka dëshiruar shtypjen e popullit.Prandaj lutemi që të ndërmjetësoni pranë Këshillit të Përgjithshëm të Frontit që të bëhen hapat e duhura që t’i falet jeta Ibrahim Biçakçiut.

1.Hiqmet Baholli