Romët në Evropë shpesh nuk mund të përballojnë një dietë të shëndetshme ose ngrohje dhe jetëgjatësia e tyre është dhjetë vjet më e shkurtër se evropianët e tjerë, paralajmëroi Agjencia e Bashkimit Evropian për të Drejtat Themelore.
Megjithëse ata jetojnë në disa nga vendet më të pasura në botë, një e katërta e romëve në Evropën Perëndimore nuk mund të përballojnë ushqim dhe ngrohje të shëndetshme dhe një e pesta e fëmijëve të tyre shkojnë të flenë të uritur. Përveç kësaj, diskriminimi i përhapur dhe largimi i hershëm nga shkolla zvogëlojnë perspektivat e tyre të punësimit, veçanërisht për gratë dhe të rinjtë, duke i dënuar ato në varfëri të madhe.
Për shkak të gjithë kësaj, jetëgjatësia e romëve është dhjetë vjet më e shkurtër se evropianët e tjerë, paralajmëron një studim i ri nga Agjencia e Bashkimit Evropian për të Drejtat Themelore (FRA), rezultatet e të cilave u botuan këtë javë.
“Çdo fëmijë i katërt rom jeton në një shtëpi që nuk mund të përballojë gjëra themelore, të tilla si një dietë e shëndetshme ose ngrohje, ose që e ka të vështirë të paguajë qiranë. Shumë po vdesin nga uria”, tha agjencia me qendër në Vjenë në një deklaratë.
“Dhe jetëgjatësia e tyre është dhjetë vjet më e shkurtër se popullata e përgjithshme”.
Në Suedi, për shembull, uria prek një në pesë familje rome, dhe në shumicën e vendeve të tjera të mbuluara nga sondazhi, shkalla është midis 10 dhe 15 përqind.
Nga ana tjetër, vetëm 6.5 përqind e të gjithë fëmijëve të tjerë në Bashkimin Evropian përballen me një mungesë të tillë.
Të dhëna tronditëse
“Ky raport zbulon vështirësitë tronditëse me të cilat përballen shumë romë dhe nomadë në Evropën e sotme,” tha drejtori i agjencisë Michael O’Flaherty në një deklaratë, duke u kërkuar qeverive të thyejnë këtë rreth vicioz të varfërisë dhe përjashtimit shoqëror.
Hulumtimi bazohet në intervista me më shumë se 4,500 romë në Belgjikë, Francë, Irlandë, Hollandë, Suedi dhe Mbretërinë e Bashkuar të mbajtura midis dhjetorit 2018 dhe korrikut 2019.
Fëmijët romë shpesh përballen me armiqësi. Pothuajse një e treta e prindërve thanë se me është abuzuar verbalisht në shkollë për shkak të prejardhjes së tyre.
Dy të tretat e të rinjve romë dhe nomadë përfunduan vetëm arsimin e mesëm të ulët.
Sondazhe të tjera të kryera nga FRA treguan se pothuajse gjysma e qytetarëve të Bashkimit Evropian (45 përqind) nuk do të ishin të lumtur nëse romët ose nomadët do të ishin fqinjët e tyre.
Mundësoji romëve të jetojnë stilin e tyre të jetesës
FRA u bëri thirrje vendeve anëtare të lejojnë romët dhe nomadët të jetojnë mënyrën e tyre të jetesës, duke u siguruar atyre mjaft vende ku mund të qëndrojnë në kushte të mira.
Atyre gjithashtu duhet t’u sigurohet mbrojtje sociale për të përmirësuar shëndetin e tyre, për të zvogëluar varfërinë dhe për të eleminuar urinë, veçanërisht midis fëmijëve.
Ata gjithashtu kanë nevojë për ndihmë në lidhje me punësimin, veçanërisht për gratë dhe të rinjtë, dhe e bëjnë më të lehtë për ata të shkojnë në shkollë, duke u siguruar atyre asistentë të mësimdhënies dhe mundësinë për të studiuar në shtëpi dhe në distancë.
Ky raport bazohet në një sondazh të mëparshëm të kryer në nëntë vende të tjera të BE-së, ku jetojnë 80% e popullsisë rome në Bashkim (Bullgari, Republika Çeke, Greqi, Spanjë, Kroaci, Hungari, Portugali, Rumani dhe Sllovaki), dhe botuar 2016
Komisioni Evropian do të shpallë një strategji të re për barazinë e Romëve në 6 tetor. /tesheshi.com/
