Kozmodromi i parë për lëshimin e satelitëve nga toka e Bashkimit Evropian u hap të premten në Qendrën Hapësinore Esrange pranë qytetit suedez të Kiruna-s.
Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, mbreti suedez Carl XVI Gustaf dhe kryeministri suedez Ulf Kristersson mbajtën simbolikisht një fjongo të verdhë blu në ceremoni.
“Ka shumë arsye të mira për të përshpejtuar programin hapësinor evropian… Evropa ka vendin e saj në hapësirë dhe do ta mbrojë atë,” tha Von der Leyen.
Kompania Suedeze e Hapësirës (SSC) ka hapur Qendrën Hapësinore Esrange pas pesë vitesh përgatitje dhe do të plotësojë qendrën hapësinore ekzistuese të BE-së në Kourou, Guiana Franceze, një territor jashtë shtetit në Amerikën e Jugut.
Ulja e varësisë nga Rusia
Në kozmodrom u investuan 15 milionë euro dhe është një zgjerim i qendrës ekzistuese hapësinore Esrange në Arktikun Suedez, rreth 40 kilometra nga qyteti i Kiruna-s.
Lëshimi i satelitit të parë nga Esrange pritet në fund të vitit 2023 me raketa të shumta, sipas SSC.
Më parë, Agjencia Evropiane e Hapësirës (ESA) përdori kozmodromin rus Plesetsk për të nisur satelitët në hapësirë.
Nga atje, në vitin 2018, ESA lëshoi satelitin e vëzhgimit Sentinel-3B.
Satelitët Sentinel-3 ofrojnë të dhëna të sakta optike, radari dhe lartësime për shërbimet e monitorimit detar dhe tokësor.
Për shkak të agresionit kundër Ukrainës, BE-ja dëshiron të zvogëlojë varësinë e saj nga Rusia dhe lidhjet e saj me atë vend.
“Situata aktuale gjeopolitike – dhe sigurisht që është pushtimi rus i Ukrainës – ka treguar se sa e rëndësishme është që BE të ketë akses në hapësirë,” tha Kristersson.
Përgatitja e stacioneve të tjera
Stacioni hapësinor suedez nuk do të jetë i vetëm në Evropë për shumë kohë, pasi një stacion po përgatitet edhe në Ishujt Portugez Azores, në Arktikun Norvegjez, në provincën spanjolle të Andaluzisë dhe në Britaninë e Madhe.
Kështu, lëshuesi i vogël gjerman RFA zgjodhi SaxaVord në Ishujt Shetland Britanikë për lëshimin, i cili pritet në fund të vitit 2023.
Kompania e Richard Branson, Virgin Orbit, u përpoq pa sukses të lëshonte një raketë në orbitë nga stacioni hapësinor Cornwall në MB të martën, pas së cilës njoftoi se do të provonte përsëri.
Ai sektor po përjeton një përparim të vërtetë dhe numri i satelitëve operacionalë në vitin 2040 duhet të arrijë në 100,000, dhe sot janë rreth 5,000 prej tyre në funksion, theksoi SSC. /tesheshi.com/
