Shtatëdhjetë vjet pasi u krijua për të kundërshtuar Bashkimin Sovjetik, Rusia është kthyer në krye të agjendës së NATO-s. Por aleanca përballet me një problem tjetër, këtë herë kritikën e brendshme të presidentit amerikan.
Aleanca e Atlantikut Verior, me 29 shtetet e saj anëtare të saj, do të kremtojë 70-vjetorin të mërkurën dhe të enjten në Uashington, ku, në kujtimet në Luftës së Ftohtë, Rusia do të jetë tema kryesore.
Sekretari amerikan i Shtetit, Mike Pompeo tha në prag të përvjetorit që ministrat (e Jashtëm të vendeve anëtare që do marrin pjesë në kremtime), do të punojnë për të siguruar se “NATO do jetë këtu dhe 70 vitet e ardhshme” dhe kritikoi Rusinë për aneksimin e gadishullit ukrainas të Krimesë 2014.
Por nëse opozita ndaj Rusisë është një rol i njohur për NATO-n, dinamika aktuale e saj e brendshme nuk është. Presidenti i SHBA, Donald Trump vazhdimisht po kritikon dhe abuzon me aleatët e tij
Trump, që nga fillimi i mandatit, u kërkon vendeve anëtare të përmbushin qëllimin e përbashkët të ndarjes së dy përqind të PBB-së në mbrojtje. Ai madje dhe ka bërë ironi duke thënë se pse NATO duhej të luftonte për shtete të vogla të saj si Mali i Zi.
“Kur flas për kolegët e mi, ata gjithmonë fillojnë me deklaratën se ‘Amerika duhet ta bëji këtë dhe se .. sepse Rusia është një kërcënim’,” tha Pompeo në një forum.
“Atëherë ne i pyesim ata: ‘Shkëlqyeshëm! Na tregoni atëherë se çfarë jeni të gatshëm të bëni ju?’ Dhe ata thonë se votuesit e tyre nuk duan të shpenzojnë para për mbrojtje”, tha Pompeo.
Udhëheqësit e NATO-s do të mbajnë një samit vjetor në dhjetor në Londër, por nuk do të kenë festime të bujshme në përvjetorin e 70-të.
Kjo është në kundërshtim të madh me mënyrën në të cilën u festua 50-vjetori në vitin 1999. Kryetarët e shteteve anëtare atëherë vizituan Shtëpinë e Bardhë, ku Bill Klinton po ftonte Republikën Çeke, Hungarinë dhe Poloninë si anëtarësi e re dhe ku planifikoi bombardimet e mëtejshme të Serbisë.
Këtë vit, krerët e diplomacisë do të flasin në Anthem, një sallë e re koncertesh në kryeqytetin e SHBA.
Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Jens Stoltenberg do të takohet me Trump të martën në Shtëpinë e Bardhë dhe të nesërmen do të flasë përpara dy dhomave të Kongresit.
Derek Chollet, këshilltar i mbrojtjes i ish-presidentit Barak Obama, tha se pret që anëtarët e NATO-s të theksojnë vlerën e përhershme të aleancës.
“Megjithatë, shqetësimi është shkaktuar nga Trump”, tha Chollet. “Njerëzit janë të shqetësuar se themeluesi i aleancës është bërë anëtari më pak i angazhuar”.
Chollet tha se viti u kaluar tregoi se Rusia është ende një kërcënim i madh për NATO-n, por vuri në dukje se aleanca mund të përqëndrohet më shumë në sfidat e përparimit të tij të shpejtë që po shkakton Kina.
“Pavarësisht nga problemet e saj, NATO ka një avantazh unik që nuk ka ekzistuar në histori dhe Shtetet e Bashkuara duhet të jenë të lumtur ta kenë atë”, tha Chollet. /tesheshi.com/
