Nga Ylli Pata
Megjithëse nuk ka as tre javë që Arta Marku u zgjodh me një situatë guerrileje në Kuvend, zyra e Prokurorit të Përgjithshëm është kthyer në një referencë të qëndrimit ndërkombëtar për Shqipërinë.
Përveç deklaratave të forta të ambasadës së SHBA-së dhe BE-së, si dhe vizitat e shpejta të Donald Lu-së dhe Romana Vlahutin ditë pas dite, në zyrën e Arta Markut po dynden përfaqësues diplomatikë të të gjithë vendeve anëtare të Bashkimit Europian. Madje edhe vende si Suedia, e cila nuk ka pasur ndonjë rol aktiv diplomatik në Shqipëri.
Ndërkaq, Federico Cafiero de Raho, kryeprokurori i ri Antimafia i Italisë, ka zgjedhur takimin me Arta Markun si fillimin e detyrës së tij në një post që ka shumë lidhje me Shqipërinë. Federico Cafiero de Raho do të vizitojë javën e ardhshme Tiranën për të sjellë dosje shumë të rëndësishme për krimin e organizuar shqiptar. Dosje të cilat pritet të sjellin të reja të rëndësishme për mafian shqiptare.
Të gjitha këto sinjale duket se janë tregues të qartë për një qëndrim që nuk është rastësor i ndërkombëtarëve dhe nuk është vendosur sot. Thjesht tani ai është aktivizuar në “marshin e katërt”, për të kaluar tek ai i shpejtësisë së lartë: tek pritshmëria që ndërkombëtarët kanë për nisjen e operacionin e kapjes së “Peshqve të Mëdhenj”.
Largimi i Adriatik Llallës duket se ka çliruar pritshmëritë nga SHBA dhe vendet e BE-së, por ajo që po vihet re ditë pas dite është se besimi që ata po investojnë tek Arta Markut është i plotë.
Nga ana e saj, Prokurorja e Përgjithshme, edhe pse është zgjedhur me mandat të përkohshëm, nuk po pret në asnjë minutë që të aktivizojë një ekip të ri hetimesh, jo vetëm në Prokurorinë e Përgjithshme, por në të gjitha strukturat e organit të akuzës. Pas largimit të Rovena Gashit e prokurorit të Tiranës, Petrit Fusha, zonja Marku sot liroi jo vetëm prokurorin e Elbasanit Dritan Gina, bashkëshortin e Gashit, por dhe të gjithë titullarët e prokurorive në rrethe.
Megjithatë largimi i Rovena Gashit, e cila mbante postin e kreut të marrëdhënieve me jashtë në Prokurorinë e Përgjithshme, është lëvizja më e fortë e kryeprokurores Arta Marku.
Drejtori i Marrëdhëniet me Jashtë është autoriteti përgjegjës për letërporositë që vijnë nga jashtë dhe deri tani në drejtimin e zonjës Gashi, përveç informacioneve për çështjen e dekriminalizimit, ende nuk ka mbërritur nga jashtë ndonjë dosje e rëndësishme, nga ata që mbahen pezull në disa shtete të BE-së por edhe më gjerë. Ardhja e kryerpokurorit Antimafia të Italisë për të takuar personalisht Arta Markun, është sinjal për nisjen e një stine të re, ku ndërkombëtarët do të testojnë partneritetin ndaj organit të akuzës në Shqipëri.
Deri tani të huajt kanë hezituar të sjellin të dhëna tronditëse pasi kanë pasur drojën se provat do të dekonspiroheshin. Dhe kjo nuk është se s’ka ndodhur. Rasti më i fundit ishte ai i vrasjes së një shqiptari në Ekuador, pjesë e përplasjes për blerjen e kokainës nga grupet mafioze shqiptare. Prokuroria shqiptare, në vend që të hetonte në lidhje me aktivitetin e personit të vrarë në Ekuador, kërkoi të dhëna se mos ai ishte bashkëpunëtor i DEA-s amerikane apo të një agjencie tjetër ligjzbatuese.
Ky rast alarmoi ndërkombëtarët, që duket nuk pritën deri në ngritjen e ngadaltë të Këshillit të Prokurorisë, që u vonua shumë si proces, por vunë në zbatim “Planin B”, pra zgjedhjen e një Kryeprokurori të Përkohshëm. Plan që po ecën me ritme shumë të shpejta dhe jo me kalendat proceduriale që imponon implementimi i plotë i organeve të reja që sjell reforma në drejtësi.
Nga pjesa politike që e kundërshtoi reformën në drejtësi, u kërkua në vitin 2016 që zëvendësimi i organeve të bëhet me një procedurë jo të shpejtë por në harkun e dy vjetëve. Duket se amerikanët dhe BE nuk kanë pritur, ndaj Donald Lu-ja, që në tetor, shpalli se janari i 2018-s do të duhej të ishte nisja e gjuetisë së “Peshkaqenëve”. Dhe plani për këtë, sipas gjasave ka qenë gati e tani thjesht po zbatohet.
Nga ana tjetër, edhe preferenca për Arta Markun duket se nuk ka qenë aq rastësore. Përveç profilit institucional, në “antenat” e ndërkombëtarëve ka rënë edhe një hetim që zonja Marku ka drejtuar kur ishte Prokurore në Shkodër. Ajo hetoi çështjen e një pedagogu të Fakultetit të Drejtësisë së Universitetit Luigj Gurakuqi që merrte rryshfet e doli si investigim në Fiks Fare me kamera të fshehta.
Edhe pse duket si çështje e “vogël”, brendia e kësaj çështjeje është e mjaftueshme për të krijuar një opinion për prokuroren Marku. Pedagogu Fran Qafa, përveç se ishte nga i njëjti qytet me prokuroren, Fushë -Arrëz, përfaqësonte një familje shumë të fuqishme në zonë, madje të vëllanë e kishte kryetar bashkie.
Duke marrë kontekstin e mikroklimës që ekziston në Shqipërinë e lidhjeve lokale, ku së paku njerëzit dalin gati të gjithë kushërinj, asgjë nuk ndikoi në hetimet e nisura. Madje as fakti se i hetuari kishte qenë dikur edhe profesor i prokurores. Një tjetër fakt është se siç edhe zonja Marku tha në seancën dëgjimore se nuk ndikohet nga politika, edhe në rastin e hetuar e tregoi një gjë të tillë. Familjarisht prokurorja Marku është pranë së djathtës, pra PD-së, por edhe pse i hetuari ishte një eksponent i rëndëshëm lokal i Partisë Demokratike, ajo vazhdoi hetimin.
Duhet pasur parasysh se jemi në vitin 2015, kur nami i prokurorisë shqiptare ishte që mbyll dosjet dhe nuk çon në gjykatë një çështje për dënim. Pikërisht ajo dosje duket ka shërbyer si një “lakmus” që ndërkombëtarët të testojnë sjelljen institucionale të kryeprokurores aktuale. Dhe është fakt se pas atij hetimi, asaj nuk ju dhanë më dosje të bujshme për të ekzaminuar, pasi sipas standardit të Llallës ajo ishte “e pakontrollueshme”, zhvillime këto që kanë shërbyer si një rrugë që nga pak është shtruar deri në ngjitjen e Markut në postin më të rëndësishëm në vend. Post i cili mund të ndikojë fuqishëm edhe në rikonfigurimin total të klasës politike shqiptare… /tesheshi.com/
