Ekspertët perëndimorë besojnë se Turqia, pas zbulimit të saj të madh të një fushe gazi në Detin e Zi, do të përmbahet nga blerja e gazit rus, i cili mund të rrezikojë projektin e tubacionit të gazit “Rrjedha Turke”.
Në një raport të botuar nga portali rus News.ru, kolumnisti Lyubov Glazunova tregoi se fusha e gazit në Detin e Zi, e zbuluar së fundmi nga anija e shpimit turk “Fatih”, ndodhet afër kufijve të Rumanisë dhe Bullgarisë.
Sipas vlerësimeve, rezervat arrijnë në rreth 320 miliardë metra kub, dhe Ankaraja do të vazhdojë studimet në këtë fushë. Presidenti turk Rexhep Tajip Erdogan tha që rezervat e zbuluara janë vetëm një pjesë e burimeve.
Deri më tani, Turqia ka qenë e varur nga furnizimet me gaz nga jashtë, përfshirë Rusinë. Pak para njoftimit zyrtar, burime të lidhura me Reuters raportuan se midis 800 miliardë dhe 26 trilion metër kub gaz u gjetën në ujërat territoriale turke. Këto furnizime do të mbulonin nevojat e Turqisë për një periudhë 20 vjeçare, duke bërë që disa të vinin në dyshim furnizimet e gazit të Rusisë në Turqi.
Glazunova citon Christoph Merkel, drejtorin e Merkel Energy Consulting, pasi “nuk është për t’u habitur që zbulimet e reja po shfaqen. Vende si Bullgaria, Ukraina dhe Greqia mund të jenë ndër më të interesuarit për të blerë këtë gaz nëse Turqia vendos të eksportojë, në varësi të madhësisë së zbulimit, unë pres që importet në të gjithë Rrjedhn Turke të bien “.
Sidoqoftë, analistë të tjerë theksojnë se sot çmimi dhe kërkesa për gaz kanë arritur në nivelet më të ulëta për shkak të kushteve në të cilat po kalon bota, kështu që nuk është e qartë se sa fitimprurës do të jetë prodhimi i gazit turk dhe nëse Ankaraja do ta eksportojë atë.
Tregu konkurrues
Igor Jushkov, një ekspert kryesor i Fondit Kombëtar të Sigurisë së Energjisë, beson se është e nevojshme të pritet për një rishikim zyrtar të fushës turke të gazit përpara se të flasim për përfitimin e tij. Ai shton se rezervat e gjetura nuk janë aq të mëdha. Po, gazi mund të nxirret nga atje për një kohë të gjatë, e si rregull, sasia vjetore e prodhimit nuk do të jetë e madhe, tha ai.
Duke pasur parasysh thellësinë e Detit të Zi dhe koston e lartë të prodhimit, shumë pyesin se cili është opsioni më efektive për Turqinë në rrethanat aktuale: blerja e gazit apo drejtimi i prodhimit të vet, i cili është edhe i shtrenjtë, por edhe i padobishëm.
Jushkov vëren se furnizimet me gaz rus nuk kërcënohen në një afat të shkurtër. Rusia përballet me probleme të tjera, siç janë furnizimet alternative të Ankarasë dhe çmimet e ulëta të tregut, gjë që lejon Turqinë të blejë shumë LNG me një çmim të ulët.
Eksperti shprehu besim se kërkesa për projektet turke dhe Blue Stream do të vazhdojë, duke theksuar se eksplorimi i rezervave të mëdha nuk do të thotë fillimi i nxjerrjes së tyre.
Për shembull, në Poloni disa vjet më parë, u zbulua një nga depozitat më të mëdha të gazit argjilor në botë, por deri më tani nuk është nxjerrë asnjë metër kub i vetëm nga ai. Sipas ekspertit, prodhimi turk i gazit mund të fillojë në pesë ose shtatë vjet, dhe pastaj do të bëhet e qartë se sa Rusia duhet të shqetësohet.
Megjithatë, zbulimi i fushave të veta të gazit nga ana e Turqisë sjell jo vetëm përfitime ekonomike, por edhe përfitime gjeopolitike. Pavarësia e energjisë do t’i lejojë Turqisë të injorojë marrëveshjet e gazit me Rusinë dhe fuqitë e tjera nga të cilat blen energji. /tesheshi.com/
