E kaluara e vitit 2020 ka qenë jashtëzakonisht e vështirë për botën arabe. Ne kemi qenë dëshmitarë të krizës së rëndë politike, ekonomike dhe të sigurisë në Egjipt, luftërat në Jemen dhe Libi dhe konfliktin ende të pazgjidhur në Siri. Kriza palestineze është përkeqësuar më tej. Edhe pse viti i kaluar u shënua gjithashtu nga konflikti i Gjirit, shenjat e pajtimit u shfaqën në fund të vitit.
Egjipti
Duke vlerësuar se çfarë do të sjellë 2021 në botën arabe, analistët politikë parashikojnë një krizë të thelluar në Egjipt për të gjitha bazat. Sundimi i diktatorit Sisi pritet të dobësohet më tej dhe situata ekonomike dhe e sigurisë do të përkeqësohet.
Egjipti dikur luajti një rol kryesor në formësimin e politikës së botës arabe ndaj Izraelit. Sot, Emiratet e Bashkuara Arabe, Arabia Saudite dhe vendet e tjera më të vogla arabe kanë marrë rolin. Kjo padyshim që do të ndikojë në pozicionin e regjimit egjiptian në marrëdhëniet ndërkombëtare.
Jemeni
Lufta e Jemenit provoi të ishte një gabim strategjik për të gjithë ata që u përfshinë në këtë konflikt. Presioni më i madh do të mbetet ende mbi Arabinë Saudite, e cila do të duhet të gjejë një mënyrë për të dalë nga katastrofa e atyshme. Për fat të keq, fundi i kësaj tragjedie nuk është ende në horizont, gjë që tregon se populli jemenas do të jetë viktimat e kësaj lufte të pakuptimtë edhe këtë vit.
Normalizimi i marrëdhënieve me Izraelin
I ashtuquajturi proces i normalizimit të marrëdhënieve midis vendeve arabo-muslimane dhe regjimit sionist është i pandalshëm, dhe ai do të dominojë politikën e vendeve arabe edhe këtë vit. Askush ende nuk e di me siguri se si presidenti i ri i Shteteve të Bashkuara, Joe Biden, do ta trajtojë këtë proces. Analistët politikë vlerësojnë se Emiratet e Bashkuara Arabe do të vazhdojnë të hapin rrugën për normalizimin e lartpërmendur me Izraelin, duke blerë besnikëri ndaj këtij procesi nga disa vende të tilla si Mauritania dhe Xhibuti. Sigurisht, presioni më i madh në këtë fushë do të jetë mbi Arabinë Saudite.
Kriza e Gjirit
Kur bëhet fjalë për krizën e Gjirit, ajo pritet të përfundojë së shpejti. Katari, me ndihmën e Turqisë, iu përgjigj me sukses kësaj sfide, theu bllokadën ekonomike, parandaloi një pushtim ushtarak dhe në fund të fundit arriti sukses të jashtëzakonshëm në të gjitha fushat. Falë kësaj krize, Katari është një vend shumë më i fuqishëm sot. Emiratet e Bashkuara Arabe, Arabia Saudite dhe Egjipti kanë treguar se janë të gatshëm të heqin dorë nga bllokada e pakuptimtë ndaj Katarit.
Palestina
Çështja palestineze po bëhet gjithnjë e më komplekse çdo ditë. Izraeli, në bashkëpunim me Donald Trump dhe vendet arabe, ka arritur të dobësojë më tej pozicionin e Palestinës gjatë vitit të kaluar. Palestinezët ndoshta po përballen me një vit tjetër të vështirë. Procesi aktual i normalizimit të marrëdhënieve midis vendeve arabe dhe regjimit sionist tashmë i ka shkaktuar dëme të mëdha popullit palestinez. Ky dëm kryesisht reflektohet në faktin se Izraeli ka arritur të përhapë urrejtjen e shumë arabëve ndaj palestinezëve përmes mediave arabe. Viti i kaluar ka dëshmuar shembuj të tmerrshëm të përhapjes së urrejtjes ndaj palestinezëve nga disa intelektualë arabë nga Emirate dhe Saudi. Për më tepër, palestinezët përballen me sfidat e konflikteve të mundshme të brendshme politike. Emiratet dhe Izraeli duan të sjellin ngatërrestarin e mirënjohur Muhamed Dahlan në krye të Organizatës Çlirimtare Palestineze (PLO), duke dashur kështu të rikthejnë konfliktin midis PLO dhe Hamasit.
Siria dhe Libia
Situata në Libi dhe Siri është ende e vështirë dhe e pasigurt. Sidoqoftë, falë rolit të Turqisë, veçanërisht përmes arritjes së një marrëveshje me Rusinë për vendosjen e një armëpushimi në Idlib, dhe përmes vendosjes së ekuilibrit në luftën libiane, vlerësohet se situata në këto vende nuk do të përkeqësohet gjatë vitit 2021. Sidomos në Libi ku Turqia ka arritur të parandalojë regjimet arabe të imponojnë kaos të planifikuar.
Sahara Perëndimore
Algjeria dhe Maroku zhvilluan një konflikt kufitar në 1963, ndërsa Sahara Perëndimore ishte një koloni spanjolle, për të kontrolluar një pjesë të territorit të Saharës afër Tindouf, ndaj së cilës Maroku gjithashtu pretendonte zotërimin, por që për të cilin Algjeria iu kundërvu. Kjo luftë e shkurtër njihet si “Lufta në rërë” (Harb Ar-Rimal). Pasojat e këtij konflikti janë ndjerë kryesisht sot, veçanërisht pasi administrata e Donald Trump njohu sovranitetin e Marokut mbi Saharanë Perëndimore. Tensionet midis Algjerisë dhe Marokut janë rritur në maksimum. Përmenden edhe opsionet e luftës. Rusia po ndihmon Algjerinë, dhe Amerika dhe Izraeli po ndihmojnë Marokun. Eshtë shumë e rëndësishme se si Presidenti i ri i SHBA Joe Biden do t’i përgjigjet kësaj krize, kjo mund të varet nëse Algjeria dhe Maroku do të bëjnë përsëri një luftë rëre. /tesheshi.com/
