Nga Bekim Laci
Të dhënat e fundit statistikore tregojnë se subvencionet për përkrahje të agrokulturës në Maqedoni në tre vitet e fundit janë rritur me tre herë. Nëse në vitin 2008, për mbështetje direkte të bujqësisë janë ndarë 45 milion €, për vitin 2015-të janë paraparë rreth 150 milion, aq sa janë paraparë dhe për pesë vitet e ardhshme. Edhe pse në shtatë vitet e fundit statistikat kanë regjistruar rritjen e eksportit të produkteve ushqimore –bujqësore, subvencionimi i agrarit nuk ka dhënë rezultatet e pritura pasi është regjistruar trend i zmadhuar i importit të produkteve bujqësore.
Pavarësisht mbështetjes financiare, sipas të dhënave nga Strategjia Kombëtare për Bujqësi, importi i produkteve bujqësore dhe ushqimore për periudhën 2008-2013 është rritur për 120 milion €.
Publikimi i fundit i Entit Shtetëror për statistikë të Maqedonisë për vitin 2013-të, tregon rritje të importit të produkteve të qumështit, mishit dhe prodhimeve nga mishi, ndërsa rritje e importit shënohet edhe tek pjesa e perimeve, frutave, pijet dhe duhani.
Një krahasim është bërë për vitet 2012 dhe 2013, për çka të dhënat tregojnë se import i mishit dhe prodhimeve të tij në vitin 2012 ishte 160. 459.000 dollarë, ndërsa për të njëjtin qëllim vitin e ardhshëm janë shpenzuar 169.896.000 dollarë.
Për produktet e qumështit dhe vezët e shpendëve në vitin 2012 janë shpenzuar 56.132.000 dollarë, dhe në vitin 2013 vlera e importit ishte 58 797 000 dollarë.
Rrtje e import është regjistruar edhe tek perimet dhe frutat, pijet dhe duhani.
Arsyet për rritjen e importit të produkteve bujqësore kundrejt shumave milionëshë të subvencionimit, sipas fermerëve dhe ekspertëve nga lëmi i agrokulturës janë shumëdimensionale: arsimim i pamjaftueshëm i fermerëve për mënyrën e shpenzimit të parave, alokim i gabuar i mjeteve nëpër sektorët e prodhimit, ndërsa më e dhimbshme sipas tyre është shpërndarja e mjeteve financiare në bazë partiake.
Më herët, Banka Botërore në një raport të vetin kishte shkruar se është mirë që subvencionet janë duke u rritur, por vërejtjet i kishte adresuar te ndarja e subvencioneve në sektorë me potencial të ulët të eksportit.
Ekspertët nga Banka Botërore në raportin e fundit për bujqësinë e Maqedonisë, tregojnë se përskaj përqindjes së madhe në të cilën bën pjesë eksporti i pemëve dhe perimeve, ato nuk gëzojnë mbështetje financiare të mjaftueshme.
Të dhënat statistikore japin shqetësimin edhe për zvogëlimin e sipërfaqeve me prodhimet bujqësore por edhe të numrit të bagëtive.
Publikimi më i ri i Entit Shtetëror të Statistikës me titull “Maqedonia 2015 në shifra” tregon se po zvogëlohen sipërfaqet në të cilat kultivohen kulturat kryesore, ndërsa edhe numri i bagëtive në vitet e fundit shënon rënie.
Kështu, sipërfaqet me grurë nga 101.321 hektarë në vitin 2004, janë reduktuar në 76 686 hektar vitin e kaluar, ndërsa janë reduktuar edhe sipërfaqet për kultivim të domateve, elbit, duhanit dhe mollës.
Në blegtori, reduktim drastik ka te numri i deleve. Sa për ilustrim, në vitin 2004 ka pasur 1.432.369 dele ndërsa vitin e kaluar kjo shifër u reduktua në 740 457 krerë. /tesheshi.com/
