Komunitetet autoktone në Brazil janë një përparësi për vaksinimin kundër COVID-19. Por komuniteti Kuikuro është një hap përpara – në vend që të presin ndihmën e qeverisë, ata kanë mbledhur fonde për furnizime mjekësore vetë, kanë bllokuar fshatra dhe kanë përdorur përvojën me epideminë e lisë për të luftuar Coronë-n herët.
Sipas të dhënave zyrtare, më shumë se 45,000 raste të infektimit me koronavirus dhe 620 vdekje u regjistruan midis gjysmë milioni njerëz nga territoret indigjene të Brazilit.
Shoqata Kombëtare e Indigjenëve pretendon se numri real i vdekjeve është edhe më i lartë. Sidoqoftë, nga rreth 900 njerëz Quiokuro që jetojnë në tetë fshatra përtej pellgut të lumit Shingou e Epërme, nuk ka pasur vdekje nga COVID-19 dhe ka pasur vetëm 160 raste të infeksionit.
Suksesi i tyre në luftimin e pandemisë ndryshon nga pjesa tjetër e Brazilit, ku më shumë se 295,000 njerëz kanë vdekur dhe Presidenti Bolsonaro kundërshton mbylljen, refuzon vaksinat dhe promovon trajtimet e paprovuara.
Nga ana tjetër, udhëheqësi i këtij komuniteti indigjen brazilian, Janama Kuikuro, i tha gazetarit të BBC Pablo Uchoi se si ata e luftuan virusin.
“Unë jetoj në fshatin kryesor të Ipatse – ka 390 njerëz në të, përfshirë fëmijët. Vitin e kaluar, pashë lajme për një rritje të numrit të rasteve COVID-19 në Brazil. Unë fola me vëllanë tim dhe kryetarin e fshatit Ipatse, Afukak Kuikura, i cili gjithashtu ndoqi lajmet. Shumë njerëz u shuan dhe ne ishim të vetëdijshëm për rrezikun. Dhe kjo është arsyeja pse komuniteti ynë u bashkua disa herë para se virusi të mbërrinte tek ne, në mënyrë që të mund të mendonim së bashku: si mund ta trajtojmë këtë virus të ri,” thotë ai.
Ata më pas menduan se kush mund t’i ndihmonte.
“Kur isha fëmijë, babai im më fliste për epideminë e lisë që vrau shumë njerëz këtu në pellgun e lumit Shingou të Epërm. Shumë njerëz vdiqën, Kalapalo dhe Kamajuras. Dhe kështu kur dëgjuam për këtë virus të ri, pleqtë tanë menjëherë e kujtuam atë. Ne menduam: duhet të organizohemi. Duhet të mbyllemi. Nëse do t’i kishim kërkuar qeverisë ndihmë, ajo nuk do të mbërrinte shpejt”.
Ata ndërtuan një shtëpi ku pacientët mund të izolohen.
“Si president i Shoqatës Kuikuro, unë kam kontaktuar partnerë (në universitete dhe në OJQ). Ata mblodhën 200,000 reais (rreth 36,500 euro) përmes projektit Amazon Hopes Collective, ne blemë shishe oksigjeni, një koncentrator oksigjeni dhe punësuam një mjek dhe një infermier. Qeveria ndau pajisje për COVID-19 (një përzierje e trajtimeve të paprovuara anti-virus), por ne nuk e pranuam sepse nuk u konfirmua nga studimet.”
Ata hartuan protokollin e tyre, i cili ndryshonte nga ai i qeverisë.
“Disa njerëz nga komuniteti ishin të zemëruar me mua, sepse u thashë të mos largoheshin nga fshati, u kërkova atyre të mbajnë maska dhe të lajnë duart gjatë gjithë kohës. Shumë menduan se po i gënjeja. Dhe pastaj arriti virusi dhe ata më besuan. Të parët që u infektuan ishin njerëzit e Kalapalos”.
Rastet ishin shumë të rënda dhe njerëzit u transferuan në spitale jashtë territorit vendas për t’u intubuar.
“Disa pacientë na dërguan mesazhe audio duke thënë që spitalet nuk kujdesen siç duhet për ta dhe nuk marrin ushqim. Disa njerëz u trajtuan në spitalin tonë, por askujt nuk iu desh të vihej në oksigjen. Rreth qershorit ose korrikut, virusi hyri në fshatin tonë përmes njerëzve që e sollën atë nga komuna të tjera. Mjeku ynë bëri një test të shpejtë dhe ky ishte pozitiv. Familja shkoi në izolim. ”
Në total, rreth 160 njerëz u infektuan në fshatin e tyre dhe të gjithë u izoluan.
“Ne tashmë ishim të përgatitur për këtë dhe blemë ushqim nga komunat përreth. Ekipi mjekësor që i mbikëqyri u solli atyre gjithçka që duhej. Ne grumbulluam përsëri fonde, kësaj here rreth 8,000 dollarë. Me ato para, organizata e komunitetit tonë bleu të gjitha gjërat që ne kemi zakon të blejmë në qytete: grepa peshku, shkrepëse, një lloj ushqimi, karburant për gjeneratorin tonë dhe varkën tonë motorike. Gjithçka u dërgua në fshatin tonë dhe dezinfektua para se ta sjellim.”
Ministria e Shëndetësisë i informoi ata se popujt indigjenë, punëtorët shëndetësorë dhe quilombolas (bashkësitë e pasardhësve të skllevërve) do të ishin grupet përparësore në procesin e vaksinimit. Disa vaksina mbërritën me aeroplan, disa me makinë, disa me anije.
“Me mbërritjen e vaksinave, shumë gënjeshtra u përhapën, shumë lajme të rreme… shumë njerëz u thanë vendasve që të mos merrnin vaksinën, dhe disa i besuan ato. Por Afukaka dhe unë nuk besoj në këtë. Ne biseduam shumë me anëtarët e komunitetit dhe u thamë atyre se nuk u besonim lajmeve të rreme. Ne tashmë kemi marrë dozat e para të vaksinës (Biri). Ne postuam fotografi në faqen e internetit se si e marrim, si një shembull ky për të tjerët në Shingo në mënyrë që ata të vaksinohen gjithashtu.
Kur mora vaksinën, mendova për historitë që dëgjova nga babai im. Lisë vrau shumë njerëz, pleq që dinin historinë dhe kulturën. Por pas vaksinës, nuk kishte më vdekje. Kur pashë përhapjen e COVID-19, mendova: nëse të gjithë pleqtë dhe udhëheqësit vdesin, ne nuk do të kemi më kulturën tonë. Vaksinat na kanë ndihmuar. Sot, fëmijët tanë rriten pa këto sëmundje nga e kaluara, të tilla si lisë, kollës, lisë. Sot, fëmijët rriten të shëndetshëm”. /tesheshi.com/