Nisma e pesë vendeve të mëdha europiane për të përforcuar shkëmbimin automatik të informacioneve “është e vonuar dhe e pamjaftueshme”. Winnie Byanyima nga Oxfam tund kokën ndërsa sapo ka dalë nga një debat me Joe Stiglitz dhe Christine Lagarde për masat urgjente që duhen ndërmarrë për të luftuar evazionin. Nuk është e bindur nga sa është thënë në debat. Skandali i Panama Papers ka shtuar presionin mediatik mbi institucionet ndërkombëtare e për këtë arsye numri një Fondit Monetar Ndërkombëtar ka njoftuar ngritjen e një task-force “që do të bashkojë FMN-në, bankën Botërore dhe Kombet e Bashkuara”.
“Gjatë 30 vjetëve të fundit ka pasur një rritje të fortë në shkëmbimin e të mirave të paprekshme që lehtëson grumbullimin e vlerave atje ku taksimi është më i favorshëm”, shpjegon Lagarde.
Konkurrenca më e madhe fiskale do të thotë edhe më shumë pasuri për të gjithë, lë të kuptohet ish-ministrja franceze. Sipas saj, janë dy terma të ndryshëm evazioni dhe grumbullimi i pasurive. Por të gjurmosh një kufi mes “alokimit të pasurisë” së kompanive shumëkombëshe dhe atyre që fshehin kapitalet frut i aktiviteteve të paligjshme, nuk është e lehtë.
Sipas përllogaritjeve të Oxfam në parajsat fiskale, ende të panjohura nëpër botë, janë të depozituara 7600 miliardë dollarë. Një shifër e pabesueshme, jo proporcionale ndaj nismave që – sidomos në Europë – janë ndërmarrë vitet e fundit. Për atë që kërkon një strehë të sigurtë për paratë, Monako, Lihteshtejni dhe Zvicra e kanë humbur tërheqjen.
Por ka alternativa po aq tërheqëse: Emiratet, ishujt Kajman, Makao dhe ishujt britanikë Virgjin, vendi i preferuar për oligarkët kinezë.
Në 40 vjet aktivitet, studioja Mossack-Fonseca ka themeluar 250 mijë shoqëri, gati gjysma e tyre të krijuara për të vepruar në ato ujëra. Rrjedh nga këtu edhe pyetja e ekspertes së Oxfam,
Byanyima: a mund të merret seriozisht apeli i firmosur nga Britania e Madhe me Italinë, Gjermaninë, Francën e Spanjën për të përforcuar marrëveshjet në fushën e shkëmbimit automatik të të dhënave gjatë samitit të G20? A është i besueshëm angazhimi i David Cameron, mbuluar nga fishkëllimat e anglezëve për përfshirjen e të atit në skandalin Mossack-Fonseca?
“Ekzistojnë bashkëpunime jo të drejtpërdrejta”, thotë në margjina të debatit fituesi i Nobelit, Stiglitz. “Por, është po aq e vërtetë që në disa parajsa fiskale nisin problemet e reputacionit, si p.sh në Panama”. Lagarde tenton të shfajësohet duke kujtuar se në vitin 2012, Fondi i kishte bërë ish-protektoratit amerikan “disa rekomandime që mbeten gjerësisht të pazbatuara”. Në secilin rast, task-forca që dëshiron të ngrejë FMN “nuk do të ketë asnjë orientim politik, pasi institucionet duhet të punojnë në mënyrë autonome”.
Ish-avokati i biznesit Stiglitz, tashmë, ”ecën mbi vezë”: shumë anëtarë të komunitetit ndërkombëtar janë të qeverisur nga liderë të përfshirë në skandalin e Panama Papers.
Përgatiti: Juli Prifti – /tesheshi.com/