Një anije mallrash e lashtë romake që daton nga shekulli i parë ose i dytë para Krishtit është gjetur në fund të Mesdheut në atë që është përshkruar si një zbulim “i jashtëzakonshëm”.
Anija, e cila ishte e ngarkuar me qindra amfora, u gjet në një thellësi prej rreth 160 metrash pranë Civitavecchia, një qytet italian rreth 80 km (50 milje) nga Roma.
Zbulimi është bërë nga arkeologët e njësisë së policisë italiane për mbrojtjen e trashëgimisë kulturore dhe zhytësit e organit qeverisës kombëtar për trashëgiminë kulturore nënujore, institucioni që mbron dhe rregullon objektet kulturore nënujore.
Njësia e policisë për mbrojtjen e trashëgimisë kulturore tha në një deklaratë: “Ky zbulim i jashtëzakonshëm përfaqëson një shembull të rëndësishëm të fundosjes së një anijeje romake që u përball me rreziqet e detit në përpjekje për të arritur në bregdet dhe dëshmon për rrugët e lashta të tregtisë detare”.
Policia po punon për hetimin dhe mbrojtjen e vendit.
Vlerësohet se anija e mallrave ishte më shumë se 20 metra e gjatë dhe ishte e mbushur me qindra amfora të lashta romake. Ato kategorizohen si një lloj amfore Dressel 1 B, të cilat zakonisht janë në formë tubulare. Nuk dihet ende se për çfarë përdoreshin këto amfora.
Bregdeti mesdhetar i Italisë është plot me thesare arkeologjike nënujore që patrullohen rregullisht nga njësitë e zhytjes së policisë për të mbrojtur vendet nga grabitësit.
Në vitin 2021, arkeologët sicilianë zbuluan dy anije të lashta romake brenda disa javësh nga njëra-tjetra – njëra në brigjet e Palermos, tjetra pranë ishullit Ustica. Të dy anijet ishin të ngarkuara me sasi të mëdha amforash vere.
Anije të tjera romake janë gjetur në Mesdhe, duke përfshirë një anije pothuajse të paprekur që daton nga shekulli i dytë para Krishtit që u gjet në vitin 2013 në brigjet e Genoa-s. Në atë rast, policia mori një informacion në lidhje me vendndodhjen e anijes gjatë një hetimi njëvjeçar mbi artefaktet e vjedhura që shiteshin në një treg të fshehur në Italinë veriore.
Çdo vit, policia italiane zbulon qindra amfora të lashta romake që janë eksportuar ilegalisht dhe gjenden në shtëpitë e tregtarëve të artit.
Në qershor 2021, autoritetet italiane sekuestruan qindra gjetje arkeologjike të mbledhura ilegalisht nga një koleksionist belg, që datojnë në shekullin e gjashtë para Krishtit dhe me vlerë 11 milionë euro. Pothuajse 800 pjesë të “rrallësisë ekstreme dhe me vlerë të pamatshme”, duke përfshirë pllaka të njohura si stela, amfora dhe objekte të tjera, kanë ardhur nga gërmimet sekrete në rajonin e Pulias, raporton Guardian. /tesheshi.com/