Ushtria izraelite dhe zyrtarët e inteligjencës kanë arritur në përfundimin se një sasi e konsiderueshme armësh të përdorura nga Hamasi në sulmin e 7 tetorit dhe në luftën e Gazës erdhën nga një burim i papritur: ushtria izraelite, shkruajnë Maria Abi-Habib dhe Sheera Frenkel në një shkrim të botuar në New York The Times.
Për vite me radhë, analistët kanë vënë në dukje rrugët nëntokësore të kontrabandës së armëve për të shpjeguar sesi Hamasi ka mbetur kaq i armatosur, pavarësisht bllokadës ushtarake të Izraelit në Rripin e Gazës. Por inteligjenca e fundit ka treguar shkallën në të cilën Hamasi ka qenë në gjendje të ndërtojë shumë nga armët e tij raketore dhe antitank nga sasi të mëdha municionesh që nuk shpërthyen kur Izraeli e hodhi atë në Gaza, sipas ekspertëve ushtarakë dhe zyrtarëve të inteligjencës izraelite dhe perëndimore. Përveç kësaj, Hamasi armatos luftëtarët e tij me armë të vjedhura nga bazat ushtarake izraelite.
Inteligjenca e mbledhur gjatë muajve të luftimeve zbuloi se, ashtu si autoritetet izraelite kishin vlerësuar gabimisht qëllimet e Hamasit përpara 7 tetorit, ata gjithashtu kishin nënvlerësuar aftësinë e Hamasit për të marrë armë.
Është e qartë se vetë armët që forcat izraelite kanë përdorur për të vendosur një bllokadë ndaj Gazës gjatë 17 viteve të fundit, tani po përdoren kundër tyre. Eksplozivët ushtarakë izraelitë dhe amerikanë lejuan Hamasin të godiste Izraelin me raketa dhe, për herë të parë, të depërtonte në qytetet izraelite nga Gaza.
Përdorimi i raketave
Vitet e bombardimeve sporadike dhe bombardimet e fundit të Gazës kanë mbuluar Rripin me mijëra tonë bomba të pashpërthyera që presin të përdoren përsëri. Një bombë 340 kilogramësh që nuk shpërthen mund të shndërrohet në qindra raketa.
Hamasi nuk iu përgjigj mesazheve që kërkonin koment, shkruajnë Maria Abi-Habib dhe Sheera Frenkel. Ushtria izraelite tha në një deklaratë se ishte e angazhuar për të shkatërruar Hamasin, por nuk iu përgjigj pyetjeve specifike në lidhje me armët e grupit.
Zyrtarët izraelitë e dinin para sulmit të tetorit se Hamasi mund të mbante disa nga armët e Izraelit, por shkalla e tyre i befasoi ekspertët ushtarakë dhe diplomatët, sipas artikullit të New York Times.
Autoritetet izraelite ishin të vetëdijshme për faktin se depot e tyre të armëve ishin të pambrojtura ndaj vjedhjes. Një raport ushtarak nga fillimi i vitit të kaluar thoshte se mijëra plumba dhe qindra pushkë dhe granata u vodhën nga baza të mbrojtura keq.
Pasojat u bënë të dukshme më 7 tetor. Disa orë pasi Hamasi shkeli kufirin, katër ushtarë izraelitë zbuluan trupin e një luftëtari të Hamasit i cili ishte vrarë jashtë bazës ushtarake Re’im. Një granatë në brez kishte një shkrim hebraik të dukshëm, tha një nga ushtarët, i cili e njohu atë si një granatë izraelite antitank, një model më i ri. Luftëtarët e tjerë të Hamasit pushtuan bazën dhe zyrtarët ushtarakë izraelitë thonë se disa nga armët u vodhën dhe u kthyen në Gaza.
Disa kilometra larg, anëtarët e një ekipi izraelit të mjekësisë ligjore morën një nga 5000 raketat e lëshuara nga Hamasi atë ditë. Duke ekzaminuar raketën, ata zbuluan se ka të ngjarë të ishte bërë nga një raketë izraelite e pashpërthyer e gjuajtur në Gaza gjatë luftës së mëparshme, sipas një zyrtari të inteligjencës izraelite.
Një arsenal armësh
Sulmet e 7 tetorit treguan arsenalin e armëve që Hamasi ka mbledhur. Ai përfshinte dronë sulmues të prodhuar nga Irani dhe raketahedhës të Koresë së Veriut, llojet e armëve që Hamasi dihet se kontrabandon në Gaza përmes tuneleve.
Por armë të tjera, të tilla si eksplozivët antitank, koka luftarake RPG, bomba termobarike dhe pajisje të improvizuara, u ripërdorën nga armët izraelite, sipas videove të Hamasit dhe mbetjeve të gjetura nga Izraeli.
Raketat kërkojnë sasi të mëdha eksplozivi, që zyrtarët thonë se është materiali më i vështirë për t’u kontrabanduar në Gaza, shkruajnë Maria Abi-Habib dhe Sheera Frenkel.
Megjithatë, më 7 tetor, Hamasi lëshoi aq shumë raketa sa sistemi i mbrojtjes ajrore i Iron Dome i Izraelit nuk mundi t’i gjurmonte ato. Raketat goditën qytete, qyteza dhe baza ushtarake, duke siguruar mbulim për luftëtarët e Hamasit që mësynë Izraelin. Një raketë goditi një bazë ushtarake që besohet se strehon një pjesë të programit raketor bërthamor të Izraelit.
Hamasi dikur mbështetej në materiale të tilla si plehrat dhe sheqeri pluhur – të cilat nuk janë aq të fuqishme sa eksplozivët ushtarakë – për të prodhuar raketa. Por që nga viti 2007, Izraeli ka vendosur një bllokadë të rreptë, duke ndaluar importin e mallrave, duke përfshirë pajisje elektronike dhe kompjuterike që mund të përdoren për të prodhuar armë.
“Industria Ushtarake”
“Ata kanë një industri ushtarake në Gaza. Një pjesë e saj është sipër dhe një pjesë është nën tokë dhe ata janë në gjendje të prodhojnë një sasi të madhe të asaj që u nevojitet”, tha Eyal Hulata, i cili shërbeu si këshilltar i sigurisë kombëtare i Izraelit dhe kreu i Këshillit të Sigurisë Kombëtare të Izraelit përpara se të jepte dorëheqjen vitin e kaluar.
Krahu ushtarak i Hamasit, Brigadat Qassam, është mburrur me aftësitë e tij prodhuese për vite me radhë. Pas luftës së vitit 2014 me Izraelin, ata krijuan ekipe inxhinierike për të mbledhur mjete të pashpërthyera si predha obusi dhe bomba amerikane MK-84.
Këto ekipe punojnë me njësitë policore për asgjësimin e mjeteve shpërthyese, duke i lejuar njerëzit të kthehen në shtëpitë e tyre të sigurt. Ata po ndihmojnë gjithashtu Hamasin të përgatitet për luftën e ardhshme, sipas artikullit të New York Times.
“Qëllimi i strategjisë sonë është të ripërdorim atë material, duke e kthyer një krizë në një mundësi,” tha komandanti i Brigadave Qassam për Al Jazeera-n në 2020.
Krahu mediatik i Qassam-it ka publikuar pamjet gjatë viteve të fundit që tregojnë saktësisht se çfarë po bëjnë: çmontimin e kokave të luftës, nxjerrjen e materialit shpërthyes – shpesh në formë pluhuri – dhe shkrirjen e tij në mënyrë që të mund të ripërdoren.
Në vitin 2019, luftëtarët Qassam zbuluan një sasi të madhe municionesh në dy anije britanike të Luftës së Parë Botërore që u mbytën në brigjet e Gazës njëqind vjet më parë. Zbulimi, tha krahu ushtarak i Hamasit, i lejoi ata të ndërtonin qindra raketa të reja.
Montimi i raketave
Në fillim të luftës aktuale, një video e lëshuar nga krahu ushtarak i Hamasit tregoi luftëtarët duke montuar raketa Yassin 105 në një fabrikë ku drita e ditës nuk arrin.
“Mënyra më e rëndësishme se si Hamasi merr pajisje është përmes prodhimit vendas,” tha Ahmed Fouad Alkhatib, një analist politik në Lindjen e Mesme i cili u rrit në Gaza. “Gjithçka që duhet është një ndryshim kimik dhe ju mund të bëni pothuajse gjithçka që dëshironi.”
Izraeli kufizon importet me shumicë të materialeve të ndërtimit që mund të përdoren për të prodhuar raketa dhe armë të tjera. Por, pas çdo raundi të ri të dhunës, mbeten lagje të rrafshuara nga të cilat luftëtarët e Hamasit mund të marrin tuba, beton dhe materiale të tjera të vlefshme, tha Alkhatib.
Hamasi nuk mund të prodhojë gjithçka. Disa gjëra janë më të lehta për t’u blerë në tregun e zi dhe për t’u futur kontrabandë në Gaza. Sinai, një rajon shkretëtirë kryesisht i pabanuar midis Izraelit, Egjiptit dhe Rripit të Gazës, mbetet një qendër për kontrabandën e armëve. Armët nga konfliktet në Libi, Eritre dhe Afganistan janë gjetur në Sinai, sipas vlerësimeve të inteligjencës izraelite.
Por rrugët e rrethuara të Gazës po bëhen gjithnjë e më shumë burim armësh.
Izraeli vlerëson se ka kryer të paktën 22,000 sulme në Gaza që nga 7 tetori. Çdo sulm shpesh përfshin predha të shumta, që do të thotë se dhjetëra mijëra fishekë ka të ngjarë të jenë hedhur ose qëlluar – dhe mijëra nuk kanë shpërthyer. /tesheshi.com/