Rreth pesëdhjetë të mbijetuar të kampit Aushvic-Birkenau do të mblidhen të hënën në vendin e ish-kampit nazist gjerman për të shënuar 80-vjetorin e çlirimit të tij në muajt e fundit të Luftës së Dytë Botërore, raporton AFP.
Të mbijetuarit do të marrin pjesë në ceremoninë zyrtare, së bashku me disa dhjetëra liderë botërorë, duke përfshirë Mbretin e Britanisë Charles III, presidentin francez Emmanuel Macron, dhe kancelarin dhe presidentin gjerman Olaf Scholz dhe Frank-Walter Steinmeier.
Ceremonia e cila do të fillojë të hënën në orën 15:00 do të mbledhë 54 delegacione ndërkombëtare.
“Këtë vit, fokusi është te të mbijetuarit dhe mesazhet e tyre,” i tha AFP zëdhënësi i muzeut të Aushvicit, Pawel Sawicki, duke shtuar se nuk do të ketë fjalime nga politikanët këtë vit.
Sawicki tha se ky mund të jetë mbledhja e fundit e madhe e përvjetorit me një grup të madh të mbijetuarish.
“Të gjithë e dimë se pas dhjetë vjetësh, për 90-vjetorin, nuk do të jetë më e mundur të kemi një grup kaq të madh”.
Simboli i gjenocidit
Auschwitz-Birkenau është bërë simbol i gjenocidit të kryer nga Gjermania naziste kundër miliona hebrenjve evropianë, një milion prej të cilëve vdiqën atje midis 1940 dhe 1945, së bashku me më shumë se 100,000 njerëz me origjinë jo-hebreje.
Kampi u krijua në vitin 1940 në një kazermë në Osëiecim, në Poloninë jugore të pushtuar, emri i të cilit u gjermanizua nga nazistët në Aushvic. 728 të burgosurit e parë politikë polakë mbërritën atje më 14 qershor të atij viti.
Më 17 janar 1945, përballë forcave sovjetike që avanconin, nazistët detyruan 60,000 të burgosur të rraskapitur të marshonin drejt perëndimit në atë që më vonë u quajt “Marshi i Vdekjes”. Nga 21 deri më 26 janar, gjermanët hodhën në erë dhomat e gazit dhe krematoriumet në Birkenau dhe u tërhoqën.
Forcat sovjetike mbërritën në kamp më 27 janar dhe gjetën 7000 të mbijetuar.
Kombet e Bashkuara e shpallën ditën e çlirimit të kampit si Ditën e Përkujtimit të Holokaustit.
Ardhja e rusëve dhe Netanyahut
Deri në pushtimin e Ukrainës në vitin 2022, delegacioni rus merrte pjesë rregullisht në festimet e përvjetorit, por nuk është ftuar për tre vjet. Moska e kritikoi ashpër këtë vendim dhe nuk do të jetë në mesin e delegacioneve as këtë vit.
Polemika shkaktuan edhe zërat për pjesëmarrjen e mundshme të kryeministrit izraelit Benjamin Netanyahu në ceremoni.
Vitin e kaluar, Gjykata Ndërkombëtare Penale lëshoi një urdhër arresti për Netanyahun me dyshimin për kryerjen e krimeve kundër njerëzimit dhe krimeve të luftës në luftën në Rripin e Gazës.
Me kërkesë të presidentit polak Andrzej Duda, qeveria polake konfirmoi muajin e kaluar se nuk do ta arrestonte Netanyahun nëse ai viziton Aushvicin, një vendim i kritikuar nga shumë organizata të të drejtave të njeriut.
Ana cinike e këtij përvjetori është se ndërsa do përkujtohet një gjenocid i krishterë ndaj hebrenjve, këta të fundit, me shtetin që e sajuan me forcën e armëve në tokë palestineze, kanë kryer gjenocid të pastër prej më shumë se një viti kundër muslimanëve të asaj toke, pra në Palestinë. /tesheshi.com/
