Pamjet që tregojnë mbetjet e fabrikës në qendër të fatkeqësisë më të keqe industriale në histori janë të tmerrshme. Ky vit do të shënojë 40 vjet nga e ashtuquajtura “katastrofa e Bhopalit”, në të cilën një fabrikë pesticidesh në pronësi të Union Carbide lëshoi kimikate toksike në mjedis.
Atë vit në 1984, një fabrikë në Bhopal, kryeqyteti i shtetit qendror indian të Madhya Pradesh, derdhi më shumë se 40 ton gaz metil izocianat në atmosferë, i cili u hodh në juglindje mbi Bhopal. Sipas qeverisë indiane, rreth 3,500 njerëz vdiqën në ditët pas rrjedhjes.
Shifrat e qeverisë treguan gjithashtu se më shumë se 15,000 njerëz vdiqën si rezultat i katastrofës në vitet në vijim. Më shumë se gjysmë milioni njerëz u raportuan se ishin ekspozuar ndaj gazit dhe disa studime kanë treguar gjithashtu rritje të shkallës së vdekjeve të parakohshme mes tyre.
Para rrjedhjes, uzina përdorej për të prodhuar pesticide. Aksidenti ka ndodhur gjatë çmontimit të uzinës, kur uji ka hyrë në një rezervuar të mbushur me kimikate, duke shkaktuar rritjen e presionit dhe rrjedhjen katastrofike të gazit.
Hetimet për katastrofën përcaktuan se rrjedhja ishte shkaktuar nga puna joadekuate dhe procedurat e sigurisë. Pajisjet e sigurisë në kantier nuk funksiononin siç duhet, duke përfshirë një ftohës dhe një djegës që supozohet të digjte gazin kur ikte.
Edhe me afrimin e 40-vjetorit të fatkeqësisë, po lindin fëmijë, shëndeti i të cilëve është prekur drejtpërdrejt. Këto përfshijnë rritjen e shkallës së fëmijëve që lindin me kushte të tilla si paraliza cerebrale, distrofia muskulare, si dhe paaftësi të rënda të të mësuarit dhe autizëm.
Rashida Bee dhe Champadevi Shukla krijuan Qendrën e Rehabilitimit dhe Mbështetjes së Chingari Trust për të ndihmuar fëmijët e prekur nga fatkeqësia. Duke folur për The Guardian në vitin 2019, Rashida tha: “Situata po përkeqësohet, jo më mirë. Ne po shohim gjithnjë e më shumë fëmijë të gjeneratës së dytë dhe të tretë që lindin me aftësi të kufizuara. Tragjedia e Bhopal nuk ka të ndalur.”
Në vitet pas katastrofës, shumë lëvizje dhe grupe kanë kërkuar vazhdimisht drejtësi për rrjedhjen. Kjo përfshin Gjykatën Supreme të Indisë, e cila urdhëroi Union Carbide të paguajë 470 milionë dollarë për të zgjidhur të gjitha pretendimet nga tragjedia. Grupet kërkuan ekstradimin e CEO-s të Union Carbide, Warren Anderson, për t’u përballur me gjyqin për katastrofën. Megjithatë, SHBA e refuzoi kërkesën për ekstradim. E-maile-t e klasifikuara të publikuara në skandalin e Wikileaks treguan se qeveria amerikane e Presidentit Obama ishte kundër kërkesës së Indisë në vitin 2010 për të rihapur një marrëveshje dëmshpërblimi për viktimat. /tesheshi.com/
