Polonia mbajti paradën e saj më të madhe ushtarake në dekada të martën, duke treguar muskujt e saj ndërsa tensionet rriten në kufirin midis vendit të NATO-s dhe aleatit kryesor rus Bjellorusia.
200 njësi të pajisjeve ushtarake polake dhe të huaja, 92 avionë dhe dy mijë pjesëtarë të ushtrisë morën pjesë në festën me rastin e Ditës së Ushtrisë Polake.
Parada paraqiti disa nga teknologjitë më të fundit që Polonia ka në arsenalin e saj, duke përfshirë tanket M1A1 Abrams të prodhimit amerikan, tanket e Koresë së Jugut K2 dhe obusët vetëlëvizës K9, raketat hedhëse HIMARS, obusët vetëlëvizës Krab, si dhe baterinë e raketave Patriot.
Military parade in #Poland today and the parade of the so-called "second world army" in #Russia on May 9. pic.twitter.com/LHd6H2wuqF
— NEXTA (@nexta_tv) August 15, 2023
Polonia është shfaqur si një nga fuqitë kryesore ushtarake të Evropës në vitet e fundit pasi investoi miliarda në pajisje të reja pas vendimit të Rusisë për të aneksuar gadishullin e Krimesë të Ukrainës në 2014. Ndikimi diplomatik i Varshavës është rritur gjithashtu në dritën e rolit instrumental që luajti në mbështetjen e Ukrainës pas pushtimi në shkallë të plotë nga Moska.
Javën e kaluar, Polonia njoftoi vendosjen e mijëra trupave shtesë në kufirin e saj lindor, ndërsa shqetësimet rriten për praninë e forcës mercenare ruse Wagner në Bjellorusi.
Polonia kufizohet jo vetëm me Ukrainën dhe Bjellorusinë, por edhe me enklavën ruse të Kaliningradit.
#Poland hosted the largest military parade in the country's history
It involved about 200 vehicles, 92 airplanes, M1A1 Abrams and K2 tanks, HIMARS launchers, Patriot air defense systems, Bayraktar TB2 and Borsuk combat drones.
Military personnel from the US, UK, Croatia and… pic.twitter.com/KTRCSddqGM
— NEXTA (@nexta_tv) August 15, 2023
Me shfaqjen e fuqisë ushtarake të së martës, Varshava po dërgon një mesazh që Rusia dhe Bjellorusia duhet ta kuptojnë, thonë ekspertët.
“Kjo (parada ushtarake) është disi një gjë sovjetike. Rusia bën të sajën më 8 maj, bjellorusët e kanë, ashtu si Koreja e Veriut, Irani. Ajo pasqyron disi gjuhën e tyre. Vendet kundërshtare i shohin këto (parada) si një shfaqje force”, tha ai për CNN Edward Arnold, një studiues në institutin britanik të sigurisë RUSI.
Në të njëjtën kohë, Polonia është vetëm dy muaj larg zgjedhjeve të mëdha dhe Arnold tha se qeveria polake, përveç demonstrimit të aftësive të saj ndaj Rusisë dhe aleatëve të saj, po kërkon gjithashtu të sigurojë popullin e saj se është e përkushtuar ndaj sigurisë.
Partia e djathtë në pushtet Drejtësi dhe Pravda shpreson të sigurojë një mandat të tretë radhazi në pushtet, i cili do të ishte i paprecedentë në Poloninë postkomuniste. Por deri më tani ajo ka luftuar për të marrë një epërsi vendimtare ndaj grupit opozitar Platforma Qytetare.
“Çështjet e sigurisë janë vërtet të rëndësishme, përveç ekonomisë dhe standardit të jetesës, gjë që nuk është për t’u habitur pasi lufta po zhvillohet në kufirin polak,” tha Alex Szczerbiak, profesor dhe kreu i politikës në Universitetin e Sussex në Angli.
Çështjet e sigurisë prekin spektrin politik.
Poland decided to send a signal to Russia, Belarus and the Wagner Group by organizing the largest military parade in Warsaw in the country’s history.
— Visegrád 24 (@visegrad24) August 16, 2023
“Demostrimi i kompetencës së tyre të sigurisë është absolutisht kritik për rizgjedhjen e qeverisë. Askush nuk do të thotë se siguria ushtarake nuk është një çështje e rëndësishme dhe se nuk duhet të forcojmë ushtrinë. (Opozita) do të thotë se qeveria po e organizon këtë paradë si një lloj shfaqjeje parazgjedhore, por ata nuk do të thonë, e dini, se forcimi i ushtrisë polake është i parëndësishëm”, tha ai.
Roli i Polonisë në NATO ka ndryshuar në mënyrë dramatike në dekadën e fundit, thotë Jamie Shea, një ish-zyrtar i NATO-s dhe profesor i strategjisë dhe sigurisë në Universitetin e Exeter, Angli.
“Nëse shikoni NATO-n 10 vjet më parë, përpara se Putini të aneksonte Krimenë dhe (të niste pushtimin) të Ukrainës, fokusi kryesor i NATO-s ishte kryesisht Lindja e Mesme, Afganistani dhe llojet e misioneve në të cilat ishte përfshirë Polonia, por vetëm në një masë të vogël. Por që nga viti 2014, kur NATO u kthye në fokusin e saj në Evropën Qendrore dhe Lindore… Rëndësia e Polonisë në aleancë është rritur ndjeshëm,” tha ai.
Arnold tha se ka një ndryshim të dukshëm në pushtet midis anëtarëve evropianë të NATO-s.
“Udhëheqësit ishin Britania e Madhe, Gjermania, Franca dhe më pas së bashku me SHBA-në dhe grupin KVAD (Australi, Indi, Japoni dhe SHBA) vendosnin për gjërat dhe kjo u bë politika e NATO-s”, tha ai.
Flags of Ukraine, words about the importance of independence of Belarus and the danger of Russia. #Poland celebrated the Day of the Polish Army
The parade was attended by 2 thousand servicemen, the audience was shown no less than 200 vehicles of the best military equipment in… pic.twitter.com/JBrWXywSyH
— NEXTA (@nexta_tv) August 15, 2023
Me Britaninë e Madhe jashtë Bashkimit Evropian dhe Gjermaninë ende hezituese për të marrë një rol udhëheqës në Ukrainë, Polonia ndjeu mundësinë e saj.
“Ata kanë një marrëdhënie shumë të mirë me vendet balltike, ata janë shumë të zëshëm për çështjet e mbrojtjes dhe sigurisë, dhe Rusia ka qenë gjithmonë një kërcënim i madh … kështu që nëse mendoni për këtë nga këndvështrimi i Uashingtonit, atëherë Varshava duket si një e bast i mirë”, shtoi Arnold.
Polonia ka rritur në mënyrë dramatike shumën që shpenzon për mbrojtjen në vitet e fundit, nga më pak se dy përqind e PBB-së së saj në 2014 në katër përqind këtë vit, sipas statistikave zyrtare të NATO-s. Kjo e bën atë konsumatorin më të madh për sa i përket peshës në PBB, mbi SHBA. Më e rëndësishmja, më shumë se 50 për qind e investimit të Polonisë është në pajisje të reja dhe kërkim e zhvillim.
“Nëse ata qëndrojnë në rrugën e duhur me të gjitha këto plane të ndryshme prokurimi, ata do të jenë superfuqia ushtarake evropiane e BE-së dhe NATO-s. Me një llogaritje, nëse i blejnë të gjitha tanket nga SHBA, tanket Abrams dhe tanket që kanë porositur nga jugu. Koreja, plus modernizojnë atë që kanë për momentin, do të kenë më shumë tanke sesa Franca, Gjermania, Italia dhe Britania e Madhe së bashku”, tha Shea.
Polonia është shfaqur si një aleat kyç i Ukrainës, gjë që e bën atë të pambrojtur. Shumica e pajisjeve ushtarake perëndimore dhe furnizimeve të tjera hyjnë në Ukrainë nëpërmjet Polonisë dhe vendi ka pranuar 1.6 milionë refugjatë ukrainas, sipas Kombeve të Bashkuara.
“E gjithë pika mbështetëse e përpjekjeve perëndimore për të mbështetur Ukrainën dhe për ta mbajtur atë në luftë varet në mënyrë thelbësore nga Polonia. Pjesa më e madhe e trajnimit të ushtarëve ukrainas zhvillohet në Poloni dhe polakët kanë ngritur gjithashtu një numër pikash riparimi, ku tanket Leopard mund të të riparohen dhe kthehen, dhe shumë ushtarë ukrainas të plagosur po trajtohen në spitalet fushore”, shpjegoi Shea.
Ngjarjet e fundit në Bjellorusi kanë treguar se rreziqet me të cilat përballet Polonia nuk janë thjesht hipotetike.
Në nëntor, dy persona u vranë në Poloninë lindore, rreth 6.4 kilometra në perëndim të kufirit me Ukrainën, nga një raketë ukrainase që u hodh ndaj raketave ruse. Zyrtarët ukrainas dhe polakë e përshkruan incidentin si një aksident dhe fajësuan për vdekjen e tyre agresionin rus.
Rusia e përdori Bjellorusinë si terren kur nisi pushtimin e saj në Ukrainë në shkurt 2022. Kohët e fundit, mijëra mercenarë të Wagner-it thuhet se u dërguan atje muajin e kaluar si pjesë e një marrëveshjeje për t’i dhënë fund kryengritjes së armatosur të grupit kundër Kremlinit.
Presidenti bjellorus Alexander Lukashenko i kërkoi grupit të ndihmonte në trajnimin e ushtrisë së vendit të tij dhe në fillim të këtij muaji të dy forcat mbajtën stërvitje të përbashkëta pranë kufirit polak. Gjatë këtyre stërvitjeve, Varshava akuzoi dy helikopterë bjellorusë për shkelje të hapësirës ajrore polake.
"The borders of Poland are sacred and we are free thanks to Ukraine, which restrains Russian aggression. This is an answer to those who criticize our support,” Andrzej Duda said during the military parade in Poland. pic.twitter.com/GOeae175qc
— NOELREPORTS 🇪🇺 🇺🇦 (@NOELreports) August 15, 2023
Duke iu përgjigjur incidentit, ministri polak i mbrojtjes Mariusz Blaszczak i tha radios publike se 10,000 ushtarë do të dërgoheshin në kufi – katër mijë do të mbështesin drejtpërdrejt rojen kufitare, dhe gjashtë mijë të tjerët do të ishin në rezervë.
Kreu i Wagner-it, Yevgeny Prigozhin, sugjeroi gjithashtu sulme të mundshme në Poloni.
Bjellorusia ka armatosur kufirin në të kaluarën. Në vitin 2021, Lukashenko u akuzua për krijimin e një krize atje duke transportuar emigrantë nga Lindja e Mesme në Minsk dhe më pas duke i dërguar ata në kufirin e BE-së si hakmarrje për sanksionet evropiane kundër regjimit të tij, raportuan mediat serbe. /tesheshi.com/
