Italia, Japonia dhe Mbretëria e Bashkuar kanë njoftuar planet për të bashkuar projektet e tyre të zhvillimit të avionëve luftarakë në një partneritet, duke shënuar bashkëpunimin e parë të madh të mbrojtjes industriale të Japonisë jashtë Shteteve të Bashkuara që nga Lufta e Dytë Botërore.
Marrëveshja synon të ketë një avion luftarak të avancuar të përbashkët operacional deri në vitin 2035, duke kombinuar projektin britanik “Future Combat Air System” i njohur ndryshe si Tempest, me programin japonez F-X, thanë të tre vendet në një deklaratë të përbashkët.
Bashkëpunimi do të quhet Programi Global Combat Air (GCAP).
“Ne jemi të përkushtuar për të mbajtur një rend ndërkombëtar të lirë dhe të hapur të bazuar në rregulla, i cili është më i rëndësishëm se kurrë në një kohë kur këto parime po sfidohen dhe kërcënimet dhe agresioni janë në rritje,” thanë tre krerët e shteteve në një deklaratë.
Japonia dyfishon shpenzimet e mbrojtjes
Marrëveshja vjen pasi Kina rrit aktivitetin ushtarak rreth Tajvanit – për të cilin pretendon se është territori i saj – dhe në Detin e diskutueshëm të Kinës Jugore, ku Pekini ka kërkuar të forcojë pretendimet e tij të gjera me instalime ushtarake në ishujt artificialë që ka ndërtuar.
Azia Verilindore gjithashtu përballet me sfida nga Koreja e Veriut, e cila ka kryer një numër të paprecedentë lëshimesh raketash këtë vit mes shqetësimeve se mund të testojë së shpejti armë bërthamore.
Japonia, e cila ka një kushtetutë pacifiste, ka njoftuar tashmë se pret të dyfishojë shpenzimet e saj të mbrojtjes gjatë pesë viteve të ardhshme në rreth dy për qind të prodhimit të brendshëm bruto (PBB).
Në njoftim thuhet se projekti është projektuar me “aleatët dhe partnerët tanë në zemër” dhe me “ndërveprim të ardhshëm” në Shtetet e Bashkuara, Evropë, NATO dhe rajonin e Azi-Paqësorit.
SHBA e mirëpriti marrëveshjen
“Ne ndajmë ambicien që ky avion të jetë pjesë qendrore e një sistemi më të gjerë ajror luftarak që do të funksionojë në fusha të shumta”, thuhet në njoftim.
Shtetet e Bashkuara, të cilat janë zotuar të mbrojnë të tre vendet përmes anëtarësimit në NATO dhe një pakti të veçantë sigurie me Japoninë, mirëpritën gjithashtu marrëveshjen midis Evropës dhe Japonisë.
“Shtetet e Bashkuara mbështesin bashkëpunimin e sigurisë dhe mbrojtjes së Japonisë me aleatët dhe partnerët me të njëjtin mendim, duke përfshirë Mbretërinë e Bashkuar dhe Italinë”, thanë në një deklaratë të përbashkët Departamenti i Mbrojtjes i SHBA dhe Ministria e Mbrojtjes e Japonisë. /tesheshi.com/