Kancelari i emëruar gjerman Friedrich Merz tha të hënën se ai kishte ftuar kryeministrin izraelit Benjamin Netanyahu për të vizituar Gjermaninë dhe do të gjente një mënyrë që ai ta bënte këtë pa u arrestuar me një urdhër nga Gjykata Penale Ndërkombëtare (ICC).
“Unë mendoj se ideja që një kryeministër izraelit nuk mund të vizitojë Republikën Federale të Gjermanisë është krejtësisht absurde,” tha Merz në një konferencë shtypi një ditë pasi konservatorët e tij fituan shumicën e votave në zgjedhjet parlamentare kombëtare.
Ai tha se i tha Netanyahut përmes telefonit se do të “gjente një mënyrë për të vizituar Gjermaninë dhe do të largohej pa u arrestuar”.
Zyra e Netanyahut njoftoi se kryeministri izraelit e uroi Merz-in dhe se Merz i tha Netanyahu-t se do ta ftonte atë në Gjermani “pavarësisht vendimit skandaloz të Gjykatës Ndërkombëtare Penale për ta etiketuar atë si kriminel lufte”.
ICC ka lëshuar urdhër-arreste për Netanyahu-n dhe ish-ministrin e tij të Mbrojtjes, Yoav Gallant, për krime të dyshuara lufte në Rripin e Gazës.
Izraeli dënoi urdhrat e lëshuara për Netanyahu-n dhe Gallant-in, duke thënë se vendi veproi në vetëmbrojtje kundër sulmeve të Hamasit ndaj Izraelit në tetor 2023.
Por grupet e të drejtave të njeriut dhe ekspertët e së drejtës ndërkombëtare akuzojnë Izraelin për kryerjen e krimeve të luftës dhe bombardimeve pa dallim të palestinezëve në të gjithë Rripin e Gazës, i cili është shkatërruar nga 15 muajt e luftës.
Më shumë se 48,000 palestinezë janë vrarë në luftë, sipas Ministrisë së Shëndetësisë së Gazës. Megjithatë, mijëra palestinezë u raportuan të zhdukur nën rrënoja dhe u supozuan të vdekur.
Ka “baza të arsyeshme” për të besuar se Gallant dhe Netanyahu “me dashje dhe me vetëdije privuan popullsinë civile në Gaza nga objektet, furnizimet dhe dispozitat thelbësore për mbijetesën e tyre, duke përfshirë ushqimin, ujin, ilaçet dhe furnizimet mjekësore, si dhe karburantin dhe energjinë elektrike”, tha ICC në vendimin e saj në nëntor.
Të 27 vendet anëtare të BE-së, përfshirë Gjermaninë, janë nënshkrues të Statutit të Romës që themeloi ICC-në, e vetmja gjykatë ndërkombëtare e përhershme për krimet e luftës dhe krimet kundër njerëzimit, e cila pret që anëtarët e saj të arrestojnë individë të kërkuar në territorin e tyre.
Statuti i Romës, traktati që themeloi ICC-në, përfshin 124 shtete nënshkruese në gjashtë kontinente.
Detyrimet ligjore
Sipas statutit, vendet që janë pjesë e ICC-së janë të detyruara ligjërisht të zbatojnë urdhër-arrestet e saj, tha avokati ndërkombëtar për të drejtat e njeriut Jonathan Kuttab për Al Jazeera-n pas lëshimit të urdhër-arresteve vitin e kaluar.
“Ligji funksionon me supozimin se njerëzit do ta respektojnë atë. Kështu krijohen të gjitha ligjet,” tha Kuttab. “Ju prisni që të gjithë t’i binden ligjit. Ata që nuk respektojnë ligjin po e shkelin vetë atë”.
Gjermania ka qenë njëkohësisht një aleat i vendosur i Izraelit dhe një mbështetës i fortë i ICC-së.
Si një shtet anëtar i gjykatës, një vend është i detyruar të ndalojë të dyshuarit për të cilët janë lëshuar urdhër-arrest nëse shkelin në tokën e tij, por ICC nuk ka se si t’i detyrojë ata ta bëjnë këtë.
Pas vendimit të ICC-së në nëntor, një zëdhënës i qeverisë gjermane tha se vendi do të “shqyrtojë me kujdes” urdhër-arrestet për Netanyahu-n dhe Gallant, por nuk do të ndërmarrë asnjë hap të mëtejshëm deri në një vizitë në vend.
“Qeveria federale ishte e përfshirë në hartimin e statutit të ICC dhe është një nga mbështetësit më të mëdhenj të ICC. Ky pozicion është gjithashtu rezultat i historisë gjermane”, tha zëdhënësi.
“Në të njëjtën kohë, një pasojë e historisë gjermane është se ne kemi një marrëdhënie unike dhe një përgjegjësi të madhe ndaj Izraelit.”