Pandemia COVID do të përkeqësojë perspektivën fiskale afatgjatë të Shteteve të Bashkuara në dekadat e ardhshme dhe borxhi publik në 2050 mund të jetë gati dyfishi i produktit të brendshëm bruto (PBB), tha institucioni i pavarur CBO.
Në qoftë se nuk ndryshohen ligjet për taksat dhe shpenzimet, borxhi publik do të arrijë 195 përqind të PBB-së deri në 2050, tha instituti, i cili punëson ish-zyrtarë të Rezervës Federale të SHBA (FeD), Ministrisë së Financave dhe Kongresit, të angazhuar në parashikimet afatgjata të buxhetit.
Kjo do ta afronte atë më afër niveleve të regjistruara tani në Japoni dhe Greqi, raporton Reuters.
Vitin e kaluar ishte 79 përqind
Parashikimi është përkeqësuar ndjeshëm nga viti i kaluar, sipas të cilit borxhi publik në 2049 pritej të arrinte 144 përqind të PBB-së.
Deri në fund të këtij viti, borxhi publik do të arrijë 98 përqind të PBB-së, ndërsa në vitin 2019 ishte 79 përqind.
Në vitin 2007, pak para shpërthimit të krizës së madhe financiare, ishte vetëm 35 përqind e PBB-së.
Borxhi përkeqësohet nga deficitet e larta buxhetore, shoqëruar me një rikuperim të ngadaltë nga kriza pandemike, kosto më të larta interesi për financimin e tyre dhe rritjen e pritshme të shpenzimeve për programet shëndetësore dhe të sigurimeve shoqërore të shkaktuara nga një popullsi në plakje.
Deficiti, sipas vlerësimeve të institutit, duhet të arrijë 16 përqind të PBB-së këtë vit, i cili do të ishte niveli i tij më i lartë që nga fundi i Luftës së Dytë Botërore në 1945.
Megjithëse pjesa e saj do të bjerë gjatë viteve të ardhshme, ajo do të fillojë të rritet përsëri drejt vitit 2028.
Për vitin 2050, CBO parashikon një deficit buxhetor prej 12.6 përqind të PBB-së, pasi rritja e të ardhurave do të mbetet shumë prapa rritjes së shpenzimeve, tha raporti.
Borxhi do të rritet ndjeshëm pas vitit 2030, sepse normat e interesit do të rriten ndjeshëm, shpjegon CBO.
“Rritja e borxhit nënkupton edhe rreziqe më të larta”
Kështu, sipas supozimit të tyre, norma mesatare reale e interesit për obligacionet qeveritare dhjetë-vjeçare duhet të rritet nga 0.9 përqind në 2030 në 2.5 përqind në 2050.
Trajektorja fiskale afatgjatë është e paqëndrueshme dhe kërcënon besimin afatgjatë në dollar, thotë drejtori i CBO, Philip Swagel.
“Nuk ka asnjë pikë kthese në të cilën një krizë fiskale bëhet e mundshme ose e pashmangshme, dhe as ka një pikë të njohur në të cilën kostot e interesit të matura nga pjesa e PBB bëhen të paqëndrueshme,” tha ai në një deklaratë.
“Por rritja e borxhit gjithashtu do të thotë rreziqe më të larta”, theksoi Swagel.
Kujtojmë se rritja e borxhit publik është ndër debatet kryesore politike në Shqipëri. Opozita e sotme akuzon mazhorancën për rritje të skajshme, sigurisht jo në shifrat amerikane, dhe e njëjta gjë ndodhte dje kur pozicionet ishin të kundërta. esheshi.com/
