Javë pasi udhëheqësit e Gjirit nënshkruan një deklaratë mbi “solidaritetin dhe stabilitetin” në Arabinë Saudite, duke i dhënë fund një bllokade tre vjet e gjysmë ndaj Katarit, Bahreini nuk shfaqet fare gjëkundi në pajtim.
Përveç Arabisë Saudite, Emiratet e Bashkuara Arabe dhe Egjiptit, Bahreini ra dakord në fillim të këtij muaji në një samit në qytetin saudit al-Uli për të rinovuar lidhjet e plota diplomatike, tregtare dhe të udhëtimit me Katarin, shkruan Middle East Eye.
Të katër vendet ndërprenë papritur lidhjet me fqinjin e tyre në qershor 2017, duke e akuzuar atë për afrimin shumë me Iranin dhe financimin e lëvizjeve radikale në rajon, akuza që Doha i ka hedhur poshtë me forcë.
Qytetarët e Katarit që jetonin në katër shtetet e përmendura më pas u dëbuan dhe Doha-s iu dërgua një listë me 13 kërkesa që duheshin përmbushur për t’i dhënë fund bllokadës. Këto kërkesa përfshinin dhe mbylljen e rrjetit mediatik Al Jazeera, fundin e pranisë ushtarake të Turqisë në Katar dhe ndërprerjen e lidhjeve diplomatike me Iranin – të gjitha këto Katari i refuzoi.
Sinjale të përziera
Pas samitit që përfundoi këtë bllokadë, Bahreini po dërgon sinjale të përziera.
Pasiguria mbi rivendosjen e udhëtimit midis Katarit dhe Bahreinit është ndoshta më e dukshmja e sinjaleve. Burime nga industria e udhëtimeve në Doha thonë se nuk është e qartë nëse fluturimet për në Manama, kryeqyteti i Bahreinit, mund të rezervohen, ndërsa fluturimet me Arabinë Saudite dhe Emiratet e Bashkuara Arabe janë rivendosur.
Organi i Bahreinit i ngarkuar me aviacionin civil deklaroi se ky vend do të hapte hapësirën e tij ajrore ndaj Katarit nga 11 janari.
Ministri i Jashtëm i Bahreinit Abdullatif al-Zayani gjithashtu tha se marrëdhëniet e mbretërisë me Katarin do të ktheheshin në nivelin që ishin para 5 qershorit 2017, kur udhëtimi midis vendeve të Këshillit të Bashkëpunimit të Gjirit (GÇ) ishte pa viza për qytetarët.
Një kthesë e mprehtë në marrëdhëniet dypalëshe
Por marrëdhëniet dypalëshe morën një kthesë të mprehtë javën e kaluar kur Zayani akuzoi Katarin për mosmarrjen e “asnjë iniciative” për të zgjidhur problemet me shtetin e tij.
Deklarata e ministrit u pasua nga raportet e qytetarëve nga Katari që u ndalohej hyrja në Bahrein përmes të vetmes pikë hyrëse tokësore.
Po ashtu, pas al-Ula-s, Ministria e Zhvillimit Urban të Bahreinit sekuestroi 130 prona që u përkisnin fëmijëve të Khalid bin Nasser bin Abdullah Al Misnad, një i afërm i Emirit të Katarit nga ana e nënës së tij, sipas një raporti të Doha News.
Të paktën katër incidente në të cilat Bahreini është akuzuar për hyrje të paligjshme në territorin e Katarit, u raportuan gjatë kulmit të përpjekjeve të pajtimit përpara samitit. Në tre raste, peshkatarët e Bahreinit u kapën dhe u lanë të lirë. Në dhjetor, kur Doha pretendoi për katër aeroplanë të Bahreinit për hyrjen në hapësirën ajrore të Katarit, Manama i quajti akuzat “të pabaza”.
“Me qëllim të papërcaktuar”
Në një deklaratë të fundit, Ministria e Jashtme e Bahreinit akuzoi Katarin për “mos bërjen e asnjë gjesti pas samitit al-Ula-s për të zgjidhur çështjet aktuale me Bahreinin”. Ata i referohen “shkrimeve në pritje” dhe “dëmtimit” që kjo mbretëri ka pësuar gjatë dekadave të fundit si rezultat i politikave të Katarit, por nuk sqaron se cilat mund të jenë këto shkrime.
Deklarata gjithashtu akuzon Katarin për dështimin për t’iu përgjigjur një ftese për të dërguar një delegacion zyrtar në Bahrein sa më shpejt të jetë e mundur për të filluar bisedimet dypalëshe mbi çështjet e diskutueshme.
“Deklaratat e zyrtarëve të Bahreinit janë ndoshta qëllimisht të paqarta në mënyrë që ato të mos adresojnë ndonjë çështje specifike, por pasqyrojnë ndjenjën se udhëheqja e Bahreinit nuk ishte në favor të përfundimit të mosmarrëveshjes dhe se ata ndoshta ishin të detyruar të ndiqnin shembullin saudit,” tha për Middle East Eye, Coates Ulrichsen, bashkëpunëtor i Institutit Baker në Universitetin Rice.
Ai shtoi: “Bahreini dhe Katari kanë pasur mosmarrëveshje territoriale në të kaluarën, duke përfshirë çështjen e ishullit Hawar, e cila u zgjidh në 2001 por u ringjall nga qeveria e Bahrëinit gjatë bllokadës.”
Hendeku ideologjik midis Doha dhe Manama u theksua kur Zayani shprehu shqetësimin mbi programin bërthamor të Iranit, raketat balistike dhe “aktivitetet në të gjithë Lindjen e Mesme” me ministrin e Jashtëm izraelit Gabi Ashkenazi gjatë një konference virtuale të mbajtur në Institutin Izraelit për Studime të Sigurisë Kombëtare.
Ministri i Jashtëm i Emirateve të Bashkuara Arabe Anwar Gargash gjithashtu mori pjesë në samit.
Lufta Saudite-Emirate për dominim
Bahreini, një prodhues i vogël i naftës, ka kohë që varet nga fqinjët e tij, kryesisht Arabia Saudite, për nevojat për energji.
Të hënën, analisti kryesor në Bahrein, Toby Iles tha se “vendi i tij ndoshta do të ketë nevojë për mbështetje shtesë financiare nga fqinjët e tij të Gjirit pavarësisht masave të reformës”.
Kjo situatë e palakmueshme financiare mund të ndihmojë për të kuptuar pse Bahreini ka zëvendësuar besnikërinë ndaj Arabisë Saudite me besnikërinë ndaj Emiratet e Bashkuara Arabe. Gengler thotë se kjo shoqërohet me investime të konsiderueshme të Emirateve në këtë vend në dekadën pas kryengritjeve në Bahrein në 2011, të cilat Arabia Saudite nuk është në gjendje të ofrojë.
“Nuk është sekret që Emiratet e Bashkuara Arabe erdhën në samitin në al-Ula si një partner ngurrues dhe unë mendoj se kokëfortësia e vazhdueshme e Bahreinit është një mesazh për Doha dhe – përmes Abu Dhabi – Riad”, tha Gengler. “Unë mund të shkoj aq larg sa të vërej se Bahreini është shfaqur si një fushë e re beteje për dominimin Saudi-Emirate në Gadishullin Arabik.”
Katari nuk iu përgjigj drejtpërdrejt deklaratave të Bahreinit. Khater, një zëdhënëse e Ministrisë së Jashtme, tha se po bëheshin përpjekje për të zgjidhur mosmarrëveshjet midis Katarit dhe vendeve fqinje si Bahreini dhe Emiratet e Bashkuara Arabe.
Kur u pyet pse dy vendet e tjera nuk po i afrohen kësaj krize me të njëjtin entuziazëm si Arabia Saudite dhe pse ata janë partnerë hezitues, ajo tha: “Ne duam të përqendrohemi në anën pozitive. Ajo që kemi parë deri tani nga Arabia Saudite është një shenjë shumë pozitive dhe disa masa pozitive janë ndjekur.”
Khater gjithashtu shtoi: “Nëse ka një raport mediatik mbi problemet midis Katarit dhe shteteve të tjera të Gjirit, ne nuk jemi përqendruar në këtë dhe rruga jonë përpara është të përqendrohemi në unitetin e Gjirit. Ne e dimë që Arabia Saudite përfaqëson pjesën tjetër të vendeve të GCC, kështu që nuk na interesojnë thashethemet”. /tesheshi.com/