Fitër Bajrami është një nga festat më të rëndësishme fetare që festohet nga myslimanët në mbarë botën. Kjo festë shënon fundin e Ramazanit, muajit islam të agjërimit.
Muslimanët e festojnë Bajramin me shumë entuziazëm dhe gëzim. Megjithëse ritualet dhe traditat bazë të Bajramit janë të njëjta në mbarë botën, ka disa zakone dhe praktika unike që ndryshojnë nga vendi në vend.
Në Arabinë Saudite festimet e Bajramit fillojnë me shikimin e hënës së re. Myslimanët falin namazin e Bajramit në xhami ose hapësira të mëdha të hapura, pastaj përshëndesin njëri-tjetrin duke thënë “Eid Mubarak”. Dita shënohet me gosti dhe shoqërim me familjen dhe miqtë. Njerëzit vizitojnë të afërmit dhe miqtë dhe bëjnë një festë.
Ata bëjnë dhurata si për fëmijët ashtu edhe për të moshuarit. Sauditët gjithashtu marrin pjesë në aktivitete tradicionale si garat me deve dhe vallet tradicionale. Festimet e tjera përfshijnë fishekzjarre, shfaqje kulturore dhe aktivitete të tjera argëtuese.
Në Turqi, Bajrami quhet Şeker Bayramı, që do të thotë “Festa e Sheqerit”. Ky emër pasqyron ëmbëlsirat që janë pjesë e pandashme e festës. Turqit e nisin ditën duke u larë dhe veshur rroba të reja. Më pas ata vizitojnë pleqtë e tyre për të kërkuar bekimet dhe faljen e tyre. Fëmijët marrin ëmbëlsira dhe para nga të moshuarit. Turqit gjithashtu përgatisin gatime tradicionale si bakllava dhe hallva.
Bajrami festohet në Zelandën e Re me lutjet e mëngjesit në xhami ose vende të hapura, të ndjekura nga tubime dhe festa ku familjet shkëmbejnë dhurata dhe ndajnë ushqimet tradicionale.
Kohët e fundit, festat publike të Bajramit janë bërë më të njohura në qytetet kryesore si Auckland, Wellington dhe Christchurch. Ato përfshijnë shfaqje kulturore, stalla ushqimore dhe aktivitete për fëmijë. Në Auckland, festimet fillojnë me lutjet e mëngjesit, e ndjekur nga një ngjarje argëtuese në Eden Park. Këto festime pasqyrojnë shkrirjen e traditave kulturore myslimane dhe komunitetit më të gjerë të Zelandës së Re, duke shfaqur diversitetin dhe gjithëpërfshirjen e vendit.
Në Indonezi, Bajrami quhet Hari Raya Idul Fitri. Festimi fillon me tekbir, ezan dhe namazi i Bajramit zakonisht mbahet në hapësira të mëdha të hapura. Pas lutjeve, njerëzit vizitojnë të afërmit dhe miqtë dhe kërkojnë falje nga njëri-tjetri. Në Indonezi njerëzit kanë edhe traditën e mudikut, që do të thotë kthim në vendlindje për pushime. Tradita mudik është aq e rëndësishme sa qeveria ofron transport falas për ta bërë më të lehtë udhëtimin e njerëzve.
Në Shtetet e Bashkuara, Bajrami festohet nga muslimanë me prejardhje të ndryshme kulturore. Muslimanët falin namazin e Bajramit në xhami ose hapësira të hapura, pastaj festojnë me familjen dhe miqtë. Myslimanët amerikanë marrin pjesë gjithashtu në projekte të shërbimit të komunitetit për të ndihmuar njerëzit më pak me fat. Festimet e Bajramit në Shtetet e Bashkuara shënohen nga një shkrirje e traditave kulturore, të tilla si veshja e veshjeve tradicionale, dëgjimi i muzikës dhe shijimi i ushqimeve tradicionale. /tesheshi.com/
