Pas pritjes me tone përçmuese dhe përjashtuese, sepse mund të kesh qëndruar me orë të tëra në radhë duke rilexuar me mijëra herë parullën “kthehem shpejt” ngjitur në xhamin e qorrtë të derës gjithmonë mbyllur, merr një deng me letra të cilat shpejt duhen konvertuar në disa kutiza plot melhem për shpresën tënde. Por ja që nuk ndodh kështu, sepse industria farmaceutike kujdeset jashtë mase që dhimbja e kokës për ty dhe familjen të jetë vërtet reale. Pasi të prezantohen top-listat me ilaçe që renditen mbi bazë shtetësie, ku ato perëndimoret gëzojnë ndër të tjera edhe aftësi për të të varfëruar shumë shpejt, shkon i bindur se tashmë do të fillojë rehabilitimi i shumëpritur.
Rrezikon seriozisht nëse do të përballesh me shërbimin parësor mjekësor shqiptar. Kur them seriozisht, kam parasysh thjesht që jeta jote mund të varet në fije të perit për arsye se gjatë kërkimit që bën qytetari për të mësuar se çfarë po ndodh me trupin e tij, has jo rrallë me individë në të bardha të cilët kanë një marrëdhënie pune të çuditshme. Së pari, e trajtojnë pacientin si qenie aliene e cila nuk ndan të njëjtën hapësirë publike me ta, dhe së dyti, në më të shumtën e rasteve ekzaminojnë simptoma duke dhënë kura të cila nuk kanë të bëjnë aspak me dhimbjen tënde.
Pikërisht këtu fillon përplasja tip telenovele mes rekomandimeve të mjekëve. Mjeku i turnit të dytë hedh poshtë kurën e mjekut të turnit të parë. Mjekët e spitalit ulërasin të çuditur nga recetat e mjekëve të shërbimit parësor, dhe, si përfundim, ajo që vërtet kupton nga e gjithë kjo është se ti nuk je shëruar aspak, por, në të kundërt, gjendja jote është përkeqësuar. Kura e dhënë nga njeriu me bluzë të bardhë në shërbimin parësor thjesht është krejtësisht e gabuar! Prandaj ti detyrohesh të marrësh kurën e supozuar të saktë të një burri tjetër, po me të bardha, e të largohesh drejt vendeve të ekzekutimit publik që rëndom quhen farmaci, e të përballesh sërish me kutiza perëndimore ilaçesh që nuk reshtin së qeshuri me ty.
Pas gjithë kësaj, do të duhet të marrësh dhenë për të bërë disa analiza të treta, se të parat dhe të dytat janë shfuqizuar nga burri me bluzë të bardhë i spitalit që i kishte shpallur luftë heroit tonë të shërbimit parësor. Kështu, tashmë bëhesh pronar i një ngarkese me ilaçe që renditen stivë njëra mbi tjetrën dhe i një togu me letra të cilat certifikojnë një rrjet të stërmadh interesi, të lidhur në një marrëveshje trekëndore mes institucionesh shtetërore, laboratoresh dhe farmacish.
E të mendosh se në të gjithë vendin janë mbi 400 qendra të shërbimit parësor ndaj qytetarit, të cilat duhet të jenë pikënisjet e një diagnostikimi të saktë, për ta udhëzuar pacientin drejt një shërbimi më të specializuar nëpër spitale, ose të përmbyllin shqetësime të vogla me një gamë shërbimesh e kurash praktike. Mirëpo, ajo që ndodh përditë në qendrat e shërbimit parësor, të grupuara në qendrat shëndetësore të minibashkive apo të lagjeve të qyteteve të tjera, bën që shpresa për një shërbim cilësor të jetë në venitje e sipër.
E gjithë sfida jonë si shoqëri në përgjithësi, por edhe kur bëhet fjalë për shërbime shëndetësore, vërtitet rreth standardeve. Ne kemi një mekanizëm frenues sociologjik, i cili si një ferrotë gjigande na mban larg standardeve të qytetërimeve të zhvilluara. Edhe kur përpiqemi të aplikojmë standardet më të përparuara, atë e bëjmë ngadalshëm dhe në dështim e sipër. Kjo besoj se nuk ka të bëjë me asgjë tjetër, përveçse me paaftësinë për t’u përfshirë në vetëdisplinim dhe vetësakrifikim, sepse standard do të thotë një entitet rregullash të aplikueshme për të gjithë njësoj. Edhe kur duam të aplikojmë me shumë mund ndonjë standard, ne atë e bëjmë në formë selektive, duke shkaktuar diferencim social midis të kamurit e individit sociologjikisht me peshë dhe të thjeshtit e të zakonshmit ndër ne.
E tëra kjo, bashkë me teknologjinë e vjetëruar, e cila i thërret pacientët që të diagnostikohen në klinikat private rastësisht të ndodhura në krahun tjetër të rrugës, krijon pakënaqësi të vazhdueshme tek taksapaguesi, i cili, nga njëra anë, ndjen rritjen e taksimit dhe, nga ana tjetër, provon përkeqësimin e shërbimit. Me mijëra pakënaqësi pacientësh, diagnostikime të gabuara që kanë çuar deri në raste fatale, indiferencë dhe nivel komunikimi alarmues i stafit të këtyre qendrave me pacientët vulnerabël, nuk janë pasuar nga një sistem efikas kontrolli e llogaridhënieje në lidhje me përgjegjësitë ndaj taksapaguesve shqiptarë. Kësisoj, kemi një kosto të stërmadhe ndaj qytetarit dhe shtetit, ku i pari investon në rrafshin individual pa u përplotësuar me një shërbim dinjitoz dhe efikas, dhe i dyti, pra, shteti, investon në shëndetësi pa përmirësuar shërbimet dhe pa riformalizuar burimet. Shërbimi shëndetësor dinjitoz dhe profesional është shenjë e një kombi të qytetëruar që së pari ka respekt për veten dhe, së dyti, rrezaton humanizëm në lidhje me të tjerët. /tesheshi.com/