Ka një problem me reformën në drejtësi. Ka një problem, siç ka një problem me çdo përpjekje reformuese që ndërmerret nga lidershipi politik shqiptar. Problemi është se reformimet së pari ndërmerren jo si domosdoshmëri e cila vjen nga përpjekjet përmirësuese që burojnë së brendshmi, si kërkesë tipike, si shfaqje e jashtme e shqetësimit të brendshëm, si merak për detyrën dhe përgjegjësinë. Reformat tona, në të gjithë lëmenjtë e qeverisjes, janë ndërmarrë të detyruara, të sforcuara, të imponuara nga mekanizma e faktorë ndërkombëtarë, të cilët kanë luajtur vazhdimisht rolin e ndërgjegjes kritike shqiptare, të munguar dhe të pakuptuar nga të zgjedhurit tanë. Jo vetëm kaq, por përpjekjet për reformime përmirësuese kanë qenë shpesh të refuzuara nga politika shqiptare, të kamufluara me gjuhën e sofistikuar të tretjes së fajit diku mes kurrkundit dhe asgjësë.
Në këtë pikë, përpjekjeve reformuese shqiptare u ka muguar thelbi më i rëndësishëm, që ka të bëjë më qëllimin reformues. Çdo veprim apo iniciativë vlerësohet nisur nga qëllimi fillestar i saj. Në këtë kuptim, edhe gjetja e qëllimit për reformën në drejtësi bëhet në raport me indekset e korrupsionit tek ne. Sot ne jemi të vetëdijshëm se korrupsioni është problemi kryesor në destabilizimin e drejtësisë dhe të konceptit të saj tek ne. Por ama, ryshfeti nuk është problemi më i madh korruptiv i drejtësisë shqiptare. Korrupsioni i motiveve, i qëllimeve, dhe trafiku i influencave drejtësi-politikë është korrupsioni më i madh dhe më vrastar në sistemin tonë të drejtësisë. Sepse është e pamundur që një klasë politike e korruptuar të investohet për një sistem të pakorruptueshëm drejtësie.
Nëse kjo është e vlefshme për politikanë që blejnë votën e popullit në një pazar primitiv, çfarë mund të thuhet për një pushtet politik i cili korrupton në masivitet me anë të blerjes së votës përmes premtimeve elektorale të pambajtura? Kështu, pushteti politik i korruptuar së pari ka korruptuar moralin e lirisë në shoqërinë e vet, e, për pasojë, edhe moralin e drejtësisë së saj. Jo rastësisht gjykatës të cilët kanë gjykuar çështje të rëndësishme, që kanë pasur të bëjnë me probleme të mëdha politike dhe shoqërore, janë promovuar dhe përkrahur në nivelet më të larta të sistemit të drejtësisë. Ky fakt, por edhe të tjera pa fund në lidhje me favoret e ndërsjellta mes politikës dhe administruesve të drejtësisë, tregojnë që të dyja palët gjenden në një ambient komod reciprok, dhe asnjëra prej tyre nuk është realisht e interesuar që të ndryshojë pozicione përmes kulturës së reformimit të thellë dhe të sinqertë. Pra, në këtë kontekst, qëllimi i reformës korruptohet pa filluar vetë reforma.
Në fakt, ne problemin kryesor e kemi me korrupsionin e qëllimeve, prandaj edhe qeverisja nuk prodhon rezultate. Atëherë, gjëja e parë që të vjen në mendje është se ne nuk e paskemi të ngutshme reformën në vetvete; e ngutshme tek ne së pari është reforma e qëllimeve! Pra, na duhet të reformojmë së pari qëllimin tonë, duke u larguar nga korruptimi i tij, dhe pastaj t’i vërsulemi reformës në tërësinë e saj. Çfarë kuptimi do të kishte kjo reformë, dhe çdo reformë, nëse qëllimi nismëtar i saj është i korruptuar dhe i keqdrejtuar që në premisë? Nuk do të bënim asgjë më shumë se çfarë është bërë këtë çerekshekulli, ku reformimi ishte një rreth vicioz, dalja prej të cilit ka kërkuar kthimin së prapthi të asaj që qe realizuar deri më tani.
Prandaj, duhet të shohim se a është vërtet qëllimi që reforma në drejtësi të çojë prapa hekurave ata që gjatë gjithë kësaj kohe e kanë kthyer në sistem korrupsionin? Apo reforma na duhet për të rinegociuar pushtetin mes aleatëve për një balancë te re forcash? Ajo që do të ndodhë me reformën në drejtësi varet nga sjellja e faktorëve që e bëjnë reformën të marrë jetë. Çka ka ndodhur rëndom është se faktorët kanë qenë po të njëjtët, prandaj edhe rezultati ka dyshime të forta të jetë ndryshe nga i mëparshmi. /tesheshi.com/