Ka një gjendje të pashpjegueshme kur është fjala për ne shqiptarët. Pluskojmë në një përditshmëri po aq të pashpjegueshme psikologjike duke mos i dhënë një orientim asaj çka na rrethon. Përjetuam një nga ngjarjet më të rënda që rrallë i bie një populli, dhe shpejtësia e kthimit në rutinën vrasëse pa medituar sadopak mbi atë se çfarë ndodhi, është e befasuese.
Po shëtisja në darkë me disa miq të mij të ardhur nga diaspora, të cilit ishin këtu për të ndihmuar të dëmtuarit nga tërmeti i fundit. Ata kishin ardhur për të na ngushëlluar si dhe për të sjellë kontributet solidarizuese të mijëra shqiptarëve në këto ditë të vështira. Mirëpo, shëtitjen u detyruam ta bënim përgjatë qëndrës dhe bulevardit nën dritat dhe vezullimin e zbukurimeve të festave të fundvitit. Ata po shihnin një Tiranë dhe Shqipëri që nuk e kishin imagjinuar. Në mesin e një dhimbjeje kombëtare, Tirana ishte pispillosur duke harxhuar miliona për një festë që kurrfarë kuptimi nuk ka në këtë situatë zie kombëtare. Miqtë më sollën në mendje vendimin e një komune të Kosovës, e cila kishte vendosur të mos bëjë zbukurime të fundivitit dhe fondet e parashikuara t’ia kalonte të dëmtuarve në Shqipëri. A thua do ta bënte Shqipëria një gjë të tillë nëse tërmeti do të kishte rënë në Kosovë ? A thua do të bënte kryebashkiaku i Tiranës të njëjtën gjë?
Po me të njëjtën shpejtësi, u kthyem në rutinën vratare të sjelljes politike e cila nuk kishte si të linte një ngjarje kaq të madhe po e përdorur. Ditët e para të pastërmetit. natyrshëm u shoqëruan me një tronditje të thellë e cila la pa tekst secilin prej nesh, por la pa tekst politik edhe përfaqësuesit e forcave kryesore politike. Goditjet tokës në vazhdimësi, ngjanin me ato tërheqjet e veshit që mësuesi u bën nxënësve të këqinj të klasës. Por, sa më shumë tronditjet pakësoheshin, aq më shumë kthimi në normalen e banales tone, bëhëj më i prekshëm. Distanca jonë mes tronditjes dhe kthimit në rutinë sa vinte e zgjerohej, dhe praktikat e përditshme politike, gjuha mediatike si dhe ajo që ne dimë të bëjmë më mirë se çdo gjë tjetër, fajësimi i tjetrit, u kthyen në vendin e vet me besnikërinë më të madhe.
Tirana dhe qytetet e tjera, jo shumë, por më pak se dy javë u kthyen në qëndra të mëdha zbavitjeje të festimeve të fundvitit, sikur asgjë të mos kishte ndodhur. Sapo kishim kaluar një nga tronditjet më të mëdha, ku dyshimi për të nesërmen nuk kishte qenë kurrë më i madh se në këto ngjarje, hareja e zbukurimeve si dhe koncertet publike, rrezatonin moskuptimin më të madh të asaj se çfarë i kishte ndodhur shqiptarëve.
Publikisht asnjë reflektim, as politik, as mediatik, as sociologjik dhe as fetar. Mediat u mbushën me ekspertë pllakash tektonike. U nxorën nga fosilet e historisë së akadamise shqiptare, studiues që kishin bërë punime mbi tërmetet, madje dhe kishin përcaktuar edhe kohët ciklike të shfaqjes së tyre. Rrjetet sociale gëlonin nga sizmologë grekë e serbë që paralajmëronin apokalipsin përfundimtar të shqiptarëve. Me pak fjalë, e gjitha u konsiderua si ditë me ca reshje shiu të dendura në pritje të daljes së diellit per të bërë plazhin e radhës pa merakun më të vogël.
Reflektimi, pendesa, dhënia e një sensi moral të fenomeneve, përmirësimi, janë mënyra të panjohura për ne, janë forma arkaike të triumfit të arsyes, e cila, për hir të së vërtetës, u fsheh duke u dridhur nën divanët e pluhuros nga suvatë që binin në atë natë termeti, ku racionalja celebronte funeralin e saj. E ngjashme është edhe politika jonë e pastërmetit. Kthim në banaletetin e përditshëm, ku irracionalja tashmë mbretëron prej kohësh dhe ku as dridhjet e as oshëtimat e tërmetit nuk e ftillojnë dot.
Plot 52 te vdekur dhe mbi njëmijë të plagosur, mijëra banesa të nxjerra jashtë funksioni, e po ashtu mijëra familje që jetojnë sot dramën e tyre, po luftojnë mes irracionalitet falls të përditshëm, dhe racionales që tronditja të dhuron. Të gjitha këto, nuk mjaftojnë për t’i dhënë kuptim reflektimi dhe përmbajtjes. Jo, duhen përsëri ato qindra miliona të shkojnë në llastime dritash dhe eufori që në gjëndje normale nuk kanë kurrëfarë kuptimi racional, e le më në gjëndjen e traumës kombëtare, ku qindra mijëra vetë vuajnë pasojat psikologjike të tronditjes. /tesheshi.com/
