Në një replikë nën ethe të forta politike në distancë, kreu i opozitës Lulzim Basha dhe kryeministri Rama, janë flakëruar mes vedi, sigurisht në mënyrë kundërshtuese lidhur me aspiratat e shqiptarit: Rama ka deklaruar për të “n”-tën herë se kriza që ka kapluar shoqërinë shqiptare, me tepër se ekonomike apo diç e ngjashme me të, nuk është asgjë përballë krizës së aspiratave; ndërsa rivali i tij Basha, ka pohuar se aspiratat e popullit ekzistojnë, porse ato bëhen të pamundura prej pushtetarëve (!)…dhe adresimin e ka bërë më konkret politikisht dhe elektoralisht, duke i mëshuar fort Ramës si kryeqeveritar.
Në fakt, më tepër se politik, kjo është një çështje deri dhe akademike: nëse vërtet, ndër ngërçet e mëdha që ka psiqika jonë si popull, formimi ynë, morali ynë shoqëror, është pikërisht mungesa e theksuar e aspiratave, që më pas gjeneron dhe në përzgjedhjen e turlilloj kodoshave për ta udhëhequr, duke e bërë kështu bashkëfajtor në mungesën e aspiratave tek vetë kodoshët që i vë në krye të punëve. Akademik, derisa fton për diskurs historianë, antropologë, sociologë, politikologë e figura të ndryshme të mendimit publik. Pra, nuk e zgjidh dot këtë as Basha e Rama, ndonëse i dyti i është qasur herët kësaj sprovë, me dy trajtesat e tij publicistike “Lule shqipo, lule djalë” dhe “Rron or rron dhe nuk vdes shqiptari”, aty nga mesi i viteve `90.
Po vërtet, a ka patur e ka shfaqur ndonjëherë aspirata të larta shqiptari, të tilla që kanë kapërcyer thjesht nevojën për të mbushur barkun me bukë?
Po, patjetër që ka patur, por ato kanë qenë të kushtëzuara dhe të kufizuara në kohë. Fjala vjen, ndryshimet demokratike të 90-ës, provokuan njëfarë aspirate, por që u fik shpejt kur rendi i ri u pa si një deti i bërë kos, e të gjithë iu turrën me lugë e garuzhde bashkë.
Aspirata të larta pati dhe gjatë krizës kosovare, ku rrethana të jashtëzakonshme bënë që gjaku, gjuha, kombi e sakrificat, të na klasifikojnë si heronjtë e shekullit në humanizëm e dëshirë për liri.
Më pas, aspirata u shfaqën ca pak dhe në ca zhvillime politike, siç ishte largimi i Nanos në vitin 2005 dhe ardhja e Berishës me shpresën se do i jepte dërrmën korrupsionit. Ngjallje aspiratash ishte shpallja e Kosovës si shtet i pavarur, por që dhe ato u shuan pak e nga pak për t`i lënë vendin një dëshpërimi të thellë social e shoqëror. Jo pak aspiratë provokoi dhe Rilindja qe deri më tani po rezulton një pesë me hiç në terrenin e gjërave.
E të gjitha këto, duket se janë tretur ose këmbyer me një tjetër aspiratë që po gjallon fort për fat të keq: ajo e plaçkës, që sidomos tani në fushatë elektorale, shfaqet dhe më monumentale.
Po si ta kuptojmë këtë?
Tek një episod i filmit ‘Liri a vdekje’, shfaqet Sotiri, një bari të cilit i luan zemra vendit kur takohet me pjesëtarë të çetës së Çerçizit.
-“Ju kërkoja në qiell, por ju mu shfaqët në tokë” – iu drejtua ai trimave, teksa këta po lagnin fytin e qafat në një burim me ujë të ftohtë nën një korije.
Nuk zgjati shumë dhe Sotir bariu jua bëri me dije “psenë” e aspiratës së tij për t`i takuar: “Po thashë se mos vij dhe unë me ju e të bëj ndonjë plaçkë!”
Trimat qeshën më të madhe, ndërsa Çerçizi, i bëri me dije bariut se ata nuk kishin dalë për të vjedhur, por për vatan, e se kush jepej pas plaçkës, plaçkë ishte dhe vetë.
Por sot, siç ka ardhur kohërat, Cerçizi e tezat e tij ngjajnë me një romantikë poetike pa asnjë bazë në realitet, ndërsa ligjin e bën Sotir bariu, aspirata e tij për plaçkë. Ai është politikani dhe zyrtari i shtetit, është militanti pa dyshim, por është dhe hallexhiu, është dhe aventurieri i rëndomtë, ndodh që është dhe intelektuali nëse aty përfshijmë pedagogë që të ruajnë xhepat për një note; e porthuajse pra çdo kategori shoqërore ka plaçkitësit e vetë potencialë, që enden udhëve të atdheut porsi kaçakë, sa më maskën e demagogjisë e sa më atë hipokrizisë, duke bërë plaçkë në një pangopje tragjike.
Ja, afrimi i fushatës elektorale, është njëherësh dhe koha kur bubërojnë barinjtë e etur për plaçkë, këta mbajtës gjallë të aspiratës më të mbrapshtë që nuk po ka Çerçiz t`ia ndryshojë kahjen drejt së duhurës. /tesheshi.com/
