Janë ende gjallë gratë e përdhunuara. Marrin ende frymë nënat që ua kanë vrarë bijtë pa u vënë emrin, a pa i martuar. Janë ende gjallë burrat që s’kanë gjetur akoma vëllezërit e egzekutuar. Nuk ka kaluar dhe aq shumë kohë. Mund të na duket shumë, sepse ne vete, në shtëpi i kemi të gjithë, shyqyr Zotit. Por hapat duhen hedhur ngadalë. E vërtetë. Me fqinjët, serbët mes tyre, duhen vendosur marrëdhënie të reja. Por pse duhet të sillemi sikur po kërkojmë falje?! Dhe të mendosh që ende nuk ka nga Serbia një falje për mijëra kosovarë të vrarë, të zhdukur, të gjymtuar, të përdhunuar, të masakruar. Mos të flasim për fyerje, poshtërim, ofendim, dhunë, rrahje.
E pra, për këto, dikur “barazohej” me gjak, si në Arbëri, si në Krali. Duhet ta hedhim hapin kujdesshëm. Ta peshojmë mirë këmbën. Ta kontrollojmë tokën, se mund të na shkasë. Nuk duhet të vrasim qoftë edhe një grimë shpirtin e kosovarëve. As të njërit prej tyre. Mendoni sa vuan një nënë që djali i vdiq nga një sëmundje; por mendoni tani një nënë që fëmijën ja morën nga duart dhe ja vranë para syve duke i qeshur në fytyrë. Tani shumëzojeni këtë me dhjetëra e qindra e mijëra njerëz. Rishumëzojeni me dhjetëra e qindra e mijëra ditë. Nuk e di si mund të hidhen aq kollaj në harresë. Të falim, por jo të harrojmë. E pra, me duket se edhe po falim, edhe po harrojmë. Duhet ta zbusim armiqësinë, patjetër. Duhet ta ulim nivelin e gadishmërisë, sigurisht. Por mos vallë këtë duhet ta bëjë vetëm viktima, pra ne?! Ku janë shenjat tek serbët për të njëjtën gjë? Nacionalizmi i popullsisë nuk është justifikim që duhet ta mirëkuptojmë. Atëherë? Pse kaq “të dhënë” pas serbëve, se mos i shqetësojmë, se mos themi diçka që mund “ta keqkuptojnë”!
E nuk po flas për politikën. Ajo atë punë ka; ndoshta i urdhërojnë, ndoshta bëjnë skemat e porositura. Sepse ka dhe një lojë të madhe shahu ballkanike, evropiane e botërore, përveç asaj të voglës. Po flas edhe për mediat, gazetarët, njerëzit publikë, shkencëtarët, historianeët, artistët, ata që teorikisht duhet të ishin kuajt që tërhiqnin karrocën. Nuk mund të vemë shenjë barazie mes nesh dhe serbëve. Jo për disa arsye, por për miliona arsye. Natyrisht ne nuk bëmë revansh, por kjo mos do të thotë që të bëjmë inferiorin. Thjesht zotërinj të nderuar, mjaft thjeshtë, na duhet vetëm reciprocitet në të gjitha marrëdhëniet. Edhe ato intelektuale. Nuk kemi pse i gjuajmë serbët me gurë. Por nuk kemi pse e fshehim apo e mbulojmë se dikur ishim me një gur në qafë poshtë ujit dhe guri ishte serb. Përpara serbëve kemi kosovarët. Ata janë të shtëpisë, serbët janë thjesht fqinjët. Sot jemi në periudhen e uljes së gjakrave, e nesër…
Ka një “nen” të shkëlqyer Kanuni i Labërisë: ai që vret nuk mund të kalojë kryelartë përpara shtëpisë dhe njerëzve të të vrarit. Mua më duket sikur në gjithë këto vite, serbët, të gjithë pa përjashtim, që nga politikanët e deri tek 30 mijë tifozët që thërrisnin në stadium “vdekje shqiptarëve”, janë sjellë sikur në Kosovë kanë vepruar në të drejtën e tyre. Dhe sot flasin sërish me të njëjtën ndjesi.
Përpara se të bëjmë debate intelektuale me ta, mirë është të sqarojmë se nuk jemi të barabartë, se dhunuesi dhe viktima nuk janë kurrë të barabartë. E kjo s’ka të bëjë me nënën e Skënderbeut, as me babën e tij. Në kohën e tij, ai u tregonte dhëmbët, jo vetëm osmanëve muslimanë, por edhe venedikasve katolikë e serbëve ortodoksë. Kjo ka të bëjë me të tashmen dhe të ardhmen. Me të tashmen dhe të ardhmen tonë si komb. /tesheshi.com/
