Në emisionin “Desert Island Discs”, korrespondentja e njohur e CNN, Christiane Amanpour flet për zhgënjimin e saj të thellë në ditët më të errëta të konfliktit boshnjak dhe paaftësinë e Perëndimit – ose mungesën e vullnetit – për t’i dhënë fund gjakderdhjes atje. Ajo kujton momentet, kur madje arriti ta qortojë ish-presidentin Bill Clinton gjatë një emisioni live, në lidhje me dështimin e tij për të ndërhyrë në Sarajevë, ku serbët kishin vënë në shënjestër çdo ditë popullsinë civile me predha dhe snajperë
Të gjithë ne, që kemi mbuluar atë konflikt të tmerrshëm në vitet e nëntëdhjeta, kemi pasur këtë ndjenjë të frikshme që, pa marrë parasysh sesa akte barbare po kryenin fraksionet rivale të angazhuara në terren, nuk dukej as një fije perspektive në horizont se konflikti do të përfundojë ndonjëherë, ose se autorët do të sillen para drejtësisë.
Dhe unë sot mendoj, se shumë njerëz ndajnë pikëpamje të ngjashme për konfliktin në Siri, ku vetëm një kohë të shkurtër, pas armëpushimit jetëshkurtër të negocuar mes sekretarit amerikan të shtetit, John Kerry dhe homologut i tij rus, Sergei Lavrov, janë intensifikuar luftimet, veçanërisht rreth bastionit të rrethuar të forcave kryengritëse në qytetin e Halepit.
Ngjashëm me ish-presidentin Clinton në Bosnjë, presidenti Obama ka pak oreks për t’u përfshirë më tepër në luftën komplekse civile në Siri. Dhe kjo mungesë kronike e udhëheqjes perëndimore ka inkurajuar rusët, ashtu si serbët para tyre, për të bindur veten se ata, së bashku me aleatët e tyre pro-Assad në Damask, mund të sillen në terren si të dëshirojnë.
Për pasojë, pothuajse për çdo ditë ne po shohim veprime që mund të përshkruhen si krime lufte, ndërkohë që rusët dhe forcat pro-Assad kanë thelluar sulmet e tyre ndaj forcave kryengritëse. Përdorimi i pakontrolluar i bombave-fuçi nga ana e regjimit ndaj objekteve civile, po ashtu është mirë i dokumentuar. Spitali kryesor për trajtimin e rasteve traumatologjike, për shembull, është bombarduar tri herë gjatë javës së kaluar.
Rusët janë po aq fajtorë për këto veprime. Bombat thërrmuese dhe napalm, përdorimi i të cilave është e ndaluar në zonat civile sipas të drejtës ndërkombëtare, janë lëshuar përmbi Halep. Ata gjithashtu po përdorin raketat e tyre termobarike TOS-1 MLRS, të cilat janë projektuar për të zbrapsur sulmet masive të këmbësorisë, por tani janë duke u përdorur në mënyrë të vazhdueshme kundër civilëve sirianë.
Kremlini nuk ka sanksionuar përdorimin e armëve të tilla, sepse beson se nuk do të mbahjë përgjegjësi për akte të tilla barbare. Sllobodan Millosheviç dhe Radovan Karaxhiç kishin një mendim të ngjashëm, kur lejuan milicinë e tyre serbe për masakrën e rreth 8,000 burrave në qytetin boshnjak të Srebrenicës në verën e vitit 1995.
Një përgjigje e tillë në Siri me siguri do të bëjë pilotët rusë të mendojnë dy herë para se të bombardojnë popullatën civile. Avionët rusë, Sukhoi-24 aktualisht mund të bombardojnë objektivat e tyre sipas dëshirës, sepse ata veprojnë në hapësirën ajrore të pakontestueshme. Por, ata së shpejti do të ballafaqohen me interceptorët të F-22 Stealth amerikanë, të cilët tashmë janë duke operuar në rajon.
Ka nga ata që thonë se perëndimi ende mund të ndalë kasaphanën në Halep thjesht duke shpallur qytetin me rrethinë një zonë të sigurtë civile, duke i sfiduar rusët për të vazhduar në përgjegjësinë e tyre. Veprim i ngjashëm është ndërmarrë në Kosovë, kur Rusia kërcënoi me përdorimin e vetos në OKB, por që fuqitë perëndimore morën në dorë situatën duke parandaluar një tjetër katastrofë humanitare në Ballkan.
Duke qenë se Moska ka vetëm përbuzje për të drejtën ndërkombëtare, atëherë ata nuk duhet të ankohen kur pjesa e mbetur e botës zgjedhë të injorojë kundërshtimet e saj.
Unë besoj se veprime të fuqishme të kësaj natyre janë tërësisht të mundura, edhe në qoftë se duhet të presin kohën deri kur Obama të lëshojë Shtëpinë e Bardhë. Në ndërkohë, për këtë arsye, ne duhet të përqëndrohemi në mbledhjen e sa më shumë informatave që është e mundur në lidhje me ata që janë përgjegjës për këtë masakër masive të të pafajshmëve në Siri.
Të gjithë lojtarët kryesorë përgjegjës për kryerjen e krimeve të luftës në Bosnjë dhe gjetiu në Ballkan u sollën përballë drejtësisë në sajë të punës së mundimshme të ndërmarrë nga Tribunali Ndërkombëtar i Drejtësisë për ish-Jugosllavinë. Si rezultat i kësaj, kriminelët e luftës si Karaxhiç tani janë duke vuajtur dënime të gjata me burg, që do të thotë se ata do ta presin edhe fundin e jetës së tyre prapa hekurave. /tesheshi.com/
