Bota ku jetojmë është një lëmsh i ndërlikuar kombesh, kulturash, fesh, politikash të cilat sa globale janë po aq lokale në thelbin e vet. E prekur nga ngjarjet e kohëve të fundit ku përplasja e dy kulturave të ndryshme, ajo franceze nga njëra anë dhe arabe nga ana tjetër, nuk e gjejnë gjuhën e përbashkët në plazhet franceze, vënë në pikëpyetje tolerancën dhe largpamësinë e qytetërimit perëndimor.
Djepi kulturës botërore refuzon të pranojë kulturën arabe, një kulturë dhe qytetërim i ndryshëm nga ai, që ka ushqyer e mbrujtur me mijëra vjet breza të tërë artistësh, shkrimtarësh, poetësh, burrash shteti të cilët kanë dhënë kontributin e tyre në ngjizjen e një mentaliteti të hapur, atë të pranimit e të respektimit të tjetrit.
Në fakt, kjo çështje sa e thjeshtë duket në pamje të parë aq e ndërlikuar është në vetvete. Duhet të mësohemi t’i shikojmë dhe gjykojmë gjërat më gjakftohtësinë e një avokati të vjetër.
Duke bërë një retrospektivë të shkurtër që nga shtatori i vitit 2001 ku u goditën “Kullat Binjake” në New York të Shteteve të Bashkuara, ngjarje e cila tronditi opinionin global, viti 2003 kur nisi lufta ne Irak, Lufta në Gaza në 2009, e në 2011 e pasuar me “Pranverën Arabe”, konflikt i cili mori përmasa të gjera, zgjati në kohë, duke marrë parasysh që vazhdon ende dhe angazhoi aktorë të ndryshëm të politikës botërore. Me pak fjalë, mileniumi i ri nuk shpëtoi pa konflikte në arenën globale.
Ngjarjet botërore u vërtitën rreth një rrjedhe të pazakontë dhe aspak të favorshme për ne, për brezat që pasuan dhe ata që pritet të vijnë më tej.
Të gjitha këto ndodhi sigurisht që faturën e kanë shumë të lartë, dhe çmimin e saj e paguajnë qindra jetë të pafajshme njerëzish të cilët kapërcejnë detet dhe malet për t’i shpëtuar kthetrave të vdekjes.
Organizatat humanitare japin alarmin dhe publikojnë në buletinet e tyre informues shifra rrënqethëse të njerëzve që kanë humbur jetën si edhe të fëmijëve të zhdukur (ndoshta edhe të trafikuar gjetkë), të mbetur jetimë në konfliktet rajonale të ndodhura në Lindjen e Mesme e në Afrikë.
“Marshimi” i qindra dhe mijërave refugjatëve sirianë, libanezë, irakenë, afrikanë në drejtim të Europës e më gjerë, duhet të na bëjë më të ndjeshëm e me humanë në trajtimin e tyre.
Kjo është një pasojë e hidhur e një politike botërore të trazuar që nëse vazhdon kështu, pasojat do të jenë edhe më katastrofike.
Nënë Tereza. një nga simbolet e paqes dhe humanizmit, e ka gdhendur shumë bukur mesazhin e paqes botërore në thënien e saj: “ Ç’mund të bëj për të pasur paqe në botë? Shko në shtëpi dhe duaj familjen tënde!” Por a e duam ne të gjallët njëri-tjetrin? Të duash do të thotë të respektosh tjetrin, zgjedhjet e tij, lirinë e tij, mendimet e tij…t’i qëndrosh pranë kur ka nevojë dhe sidomos ku ka nevojë… Mirëpo që të jemi në harmoni me thënien e Nënë Terezës duhet të sillemi si një familje.
Kuptohet që ngjarja e ndodhur në një plazh të Francës ku dy policë detyruan një qyetare që po pushonte që të hiqte veshjen e saj të plazhit të quajtur “burkini”, nuk është aspak e hijshme nga një shtet që proklamon vlerat demokratike.
Kjo sjellje sigurisht që ka sjellë edhe irritimin e grupeve të të drejtave të njeriut, por edhe të pushuesve të cilët janë shokuar nga një ngjarje e tillë. Një grup i quajtur Liga e të Drejtave të Njeriut ka apeluar një vendim të një gjykate në Nisë e cila mbështeti ndalimin e “burkinit” në plazh. Sipas këtij grupi, kjo sjellje bie në kundërshtim me parimet e të drejtave themelore të njeriut si edhe cenon të drejtën e fesë.
Në mbështetje të këtij rasti, kryeministri francez Manuel Valls në prononcimin e tij për Independent shprehet se “Rrobat e banjës të veshura nga disa gra muslimane nuk janë në përputhje me vlerat franceze dhe është i bazuar në “skllavërimin e grave”.
Por Franca nuk ka një regjim diktatorial që i dikton qytetarëve se si duhet të sillen apo se çfarë duhet të veshin. Franca është shembull i pastër i formës gjysmë presidenciale, është republikë demokratike dhe aktualisht qeveris Republika e Pestë Franceze.
Madje ligji i 2 shtatorit të vitit 2004 që hyri në fuqi në mars të po atij viti, ishte si një zbatim i parimit të ndarjes së kishës nga shteti, parimi i laicitetit, ku ndalonte mbajtjen e simboleve apo veshjen që tregojnë përkatësinë fetare në shkollat publike fillore dhe të mesme duke përfshirë këtu edhe kryqet e besimtarëve të krishterë. Në vitin 2007 mbulimi i plotë i fytyrës u ndalua në ambientet publike, nxjerrë ky ligj gjatë mandatit të Presidentit Zhak Shirak.
Sulmet e Parisit, sulmi i ndodhur në Nisë në 14 korrik të 2016 nga atentatorë të konsideruar si “muslimanë”, absolutisht që krijon panik, zemërim dhe pasiguri në shoqërinë multietnike të Francës dhe në vende të tjera të botës. Vendi konsideron fenë si çështje private dhe koncepti i tij i laicitetit do të thotë se vendi është zyrtarisht laik. Mirëpo frika nga terrorizmi nuk duhet të na errësojë sytë dhe të na mbylli mendjet. “Hijabi” dhe “burkini” nuk personifikon as kamikazin që hedh veten në erë duke vrarë qindra të tjerë, e as terrorizmin.
Ajo është pjesë e një kulture, e një qytetërimi të lashtë, është fryt i një besimi fetar që ndoshta edhe pse i ndryshëm nga vlerat dhe besimi ynë, qoftë katolik apo orthodoks, mbart vlerat e veta që për të cilat duhet respektuar.
As Bibla e as Kurani nuk përçojnë mesazhe urrejtjeje, përbuzjeje, e mosrespektimi. Përkundrazi, janë libra të shenjtë të cilët në rreshtat e tyre na ftojnë të jemi paqedashës, të reflektojmë mbi veprat e pahijshme dhe mbi të gjitha të duam e respektojmë njëri-tjetrin. Për më tepër nuk ka ligj në botë që ta ndalojë respektin e nëse ndodh të ketë, duhet patjetër të shfuqizohet e të shpallet i pavlefshëm.
Aktualisht, Kanadaja dhe Skocia e ka shpallur zyrtarisht “hijabin” si pjesë të uniformës policore për femrat. Që të pranosh vlerën e një kulture tjetër kërkon një nivel të lartë të një demokracie të konsoliduar dhe një shoqërie globale ku diversiteti kulturor dhe fetar i kapërcen kufijtë e shtetit – komb. /tesheshi.com/